D66 wil ondersteuningsfonds in strijd tegen stijgende (energie)lasten

De raad vraagt terecht al geruime tijd aandacht voor energiearmoede. Ook het college is van goede wil om daar wat aan te doen. Alleen nu de prijzen hoog lijken te blijven, levensmiddelen duurder worden en ook mensen met een beter inkomen in de problemen komen, moeten we naar een betere oplossing dan eenmalig bepaalde groepen een geldbedrag overmaken. We roepen het college op te gaan werken aan een ondersteuningsfonds, waar iedereen, ongeacht wie je bent, kan aankloppen als je in de financiële problemen komt.

Doelgroepen

De gemeente helpt mensen met een energietoeslag om de energierekening te kunnen betalen. Tot op heden gebeurt dat enkel voor bepaalde groepen. Eerst mensen die bij de gemeente bekend waren omdat ze een bijstandsuitkering hebben of bijzondere bijstand of Individuele Inkomenstoeslag ontvangen, daarna onder bepaalde voorwaarden mensen met een inkomen van maximaal 120% van het sociaal minimum.
Maar ook is er aandacht gevraagd voor uitwonende studenten. Die hebben in bijna alle gevallen ook een laag inkomen, wel een energierekening, maar vallen overal buiten. De wethouder heeft aangegeven studenten wel te willen helpen, maar dat niet te kunnen, omdat het Rijk die hulp niet zou vergoeden. Als we alle uitwonende studenten in Enschede (ruim 8.000) ook zouden gaan compenseren zoals we de minima proberen te compenseren, kost dat meer dan 6,5 miljoen euro.

Vaste lasten

Tegelijk ontvangen we steeds meer signalen dat mensen met een normaal salaris het financieel niet redden. Omdat ze, logisch, vastzitten aan veel uitgaven zoals huur of hypotheek en daar dus niet veel ruimte hebben om te bezuinigen. Als die groep ook generiek geholpen zou moeten worden, gaat het om nog vele miljoenen extra. En dan gaat het ook nog eens om incidentele hulp.

Draai het om

Iedereen snapt dat dat geen begaanbare weg is. Maar tegelijk wil je ook dat mensen die de eindjes niet aan elkaar kunnen knopen gewoon geholpen kunnen worden. Het eerlijke verhaal is dat we niet voor iedereen de gestegen kosten kunnen compenseren. Wel kunnen we de scherpste randjes er afhalen. De gemeenschappelijke deler waarop we moeten helpen zou dan ook moeten zijn: redden mensen het nog? Is het antwoord ‘nee’, dan moeten we ze ondersteunen.

Om dat te kunnen doen, zouden we een ondersteuningsfonds moeten inrichten. Waar mensen laagdrempelig kunnen aankloppen als ze het financieel niet meer redden. Zorg er ook voor dat mensen in de stad hiervan weten. Dus communiceer hierover en communiceer in meerdere talen. Zo voorkom je grotere (schulden)problemen en voorkom je dat mensen bij de Stadsbank aan moeten kloppen. En houden we het geheel een beetje betaalbaar. Als goede start, kunnen we de Corona-gelden die we over hebben (2,8 miljoen euro TONK-gelden) gebruiken.

Tijdens de raadsvergadering van 11 juli 2022 heeft D66 een motie ingediend om zo’n fonds te onderzoeken. De motie is aangenomen met 33 stemmen voor en 3 tegen.

Naar aanleiding van onze motie is het College op 13 september 2022 met een raadsvoorstel voor een noodfonds naar de raad gekomen.

Op 19 september 2022 is het raadsvoorstel voor het noodfonds besproken in de stedelijke commissie. In de basis was onze fractie positief over de voorgestelde voorwaarden. Wel stelden wij een aantal wijzigingen voor:

1. De insteek zou moeten zijn: help inwoners de winter door. Verander de looptijd van “ultimo 2022” naar “tot en met maart 2023”.
2. Zorg voor structurele(re) hulp op basis van maatwerk. Dus niet eenmalig een bijdrage, maar kijk hoe we inwoners het beste de winter door kunnen helpen.
3. Stel budgetadvies of -begeleiding niet verplicht, maar bied een vrijwillig adviesgesprek aan.
4. Kijk naar mogelijkheden om zoveel mogelijk inwoners te bereiken; bijvoorbeeld door een “Enschede alert” te versturen via SMS of het openen van een (anonieme) telefoonlijn. En zorg ervoor dat de informatie over het noodfonds aanwezig is in publieke ruimtes in de stad, zoals bibliotheken, wijkwijzers, voetbalkantines, cafés, huisartsen, et cetera.

Op 26 september 2022 stond het raadsvoorstel voor het noodfonds op de agenda van de raadsvergadering. Tijdens deze vergadering hebben wij twee amendementen en één motie ingediend met de voorstellen die wij tijdens de stedelijke commissie hebben gedaan.

1. Het amendement “vrijblijvend budgetadvies of -begeleiding” werd mede ingediend door PVV, PVDD, EA, VOLT, PVDA en CDA.
2. Het amendement “langere looptijd en structurele(re) hulp” werd mede ingediend door PVV, PVDD, EA, VOLT, PVDA en CDA.
3. De motie “meer communicatie omtrent het noodfonds” werd mede ingediend door Forum voor Democratie en PVDA.

Onze beide amendementen en onze motie zijn 26 september 2022 met ruime meerderheid aangenomen! Ook werd de wijze van afhandeling gewijzigd en werd het startbudget verdubbeld naar twee miljoen. Het (gewijzigde) raadsvoorstel voor het noodfonds is unaniem aangenomen door de gemeenteraad.

Deze winter kan iedere inwoner van Enschede, ongeacht inkomen, die ernstig in de problemen komt door stijgende (energie)lasten een beroep doen op het noodfonds.

Laat iedereen vrij, maar absoluut niemand vallen.