Maar mensen, ik sta hier natuurlijk niet voor de mooiigheid. De Zomernota was qua richting goed, maar ook daar hebben we op veel punten onze grote zorgen geuit, vooral op het gebrek aan tempo. Ik wil het graag over die punten hebben.
We korten op de rioolheffing terwijl Enschede onder water staat. De gebiedsagenda’s staan stil. Het doel van 1000 woningen per jaar gaat bij lange na niet gehaald worden. Duurzaamheidsdoelstellingen worden niet gehaald. We stevenen af op een structureel tekort van 40 miljoen euro per jaar, maar we hebben geen flauw idee waar de bezuinigingen moeten landen.
Bijdrage begroting 2025-2028
Toen deze coalitie begon, hebben de coalitiepartijen beloofd meer dan de vorige periode de samenwerking te willen opzoeken met de oppositie. Daar was ik nogal sceptisch over. Maar ik moet zeggen: daar houdt de coalitie woord. Ik zie een coalitie die de hand uitsteekt en die bereid is samen te werken en dat wordt zeer gewaardeerd. Complimenten! Ook is de sfeer in de raad gemiddeld genomen deze raadsperiode veel beter, wat de samenwerking sterk ten goede komt. Ook dat is een compliment aan iedereen hier.
Betrouwbare overheid
Wouter Bos schreef in 2006 het boek “Dit land kan zoveel beter”. Ik zeg in 2024: “Deze stad kan zoveel beter”. Deze stad verdient beter, het moet beter. Het moet allemaal ook vooral een stapje sneller.
Zo nam deze raad op 1 juli van dit jaar de motie “Orde op zaken in het stadhuis” aan. De gesprekken met de heer Ardesch lopen, maar de punten waarin het college de opdracht heeft gekregen aan de slag te gaan met een correcte dossiervorming en het aanpakken van het gebrek aan kritisch vermogen in en rond het college, liggen alweer 4,5 maand te wachten op, ja, op wat eigenlijk? College, graag een antwoord: waarom gebeurt er niks?
Regeren is vooruitzien
Enschede komt van ver, maar we komen de grootste uitdagingen niet te boven als we in dit tempo door blijven gaan. Sterker nog: op veel vlakken raken we als stad, mede door het onvoldoende bouwen van nieuwe woningen, steeds verder achterop. Waren we in 2014 nog de 13e stad van Nederland, inmiddels zijn we afgezakt naar de 18e plek. En hoewel het geen wedstrijdje de grootste zijn is, heeft onze stad daardoor wel steeds minder invloed in Den Haag.
We zouden daarom weer moeten kijken naar hoe we onze krachten met de omliggende gemeenten beter kunnen bundelen. De samenwerking in de regio Twente is veel beter dan een aantal jaren geleden. Dat is heel positief. Maar een regio is geen gemeente. Zouden we samengaan met Haaksbergen en Losser, dan zou de fusiegemeente net weer in de top 10 van het land komen te staan. Zou Hengelo daar ook nog bij aansluiten, dan zouden we de 5e gemeente van het land zijn. En het maakt uit of je in Den Haag aankomt als 5e of als 20ste.
Regeren is vooruitzien, daarom doen wij een oproep aan dit college: ga in gesprek met de ons omliggende gemeenten om te kijken of zo’n fusie haalbaar is.
Bouwen, bouwen, bouwen
Drie moties, verdeeld over 1,5 jaar, waren niet genoeg om het college in beweging te krijgen om te komen met meer plannen om woningen te bouwen. Steeds krijgen we te horen dat er geen capaciteit is om de plannen uit te werken. Steeds antwoord ik: “vraag dan om meer capaciteit”. In deze begroting flirt het college heel voorzichtig met meer nieuwbouw door voor sommige ontwikkelingen handelingskaders aan te kondigen. Maar dat is nog in de verste verte niet het bouwen van woningen zelf. Nog een motie indienen lijkt niet zinvol, daarom vraag ik aan het college: wat hebben jullie nodig van de raad om nu echt met voldoende plannen te komen? Aan urgentie ontbreekt het toch echt niet.
Klimaatverandering
Dat Enschede ook in het fysieke domein niet klaar is voor de toekomst, laten de grote problemen die ontstaan bij heftige neerslag wel zien. De inkt van onze motie om dus niet te korten op de rioolheffing was nog niet droog en weggestemd, of Pathmos stond weer onder water. Klimaatverandering is here to stay, hoe hard sommige partijen ook ontkennen. Er moeten nog zo veel maatregelen genomen worden om de wateroverlast tot een acceptabel niveau te beperken, daar hebben we nog lang niet voldoende geld voor. Waarom gaan we dan nu eerst de rioolheffing verlagen? Het gevolg is dat we volgend jaar of het jaar daarna de rioolheffing extra moeten verhogen en de bijbehorende plannen jaren later dan nodig klaar zijn om uitgevoerd te worden.
Meer met minder
Eindelijk is ook bij het college ingedaald dat Den Haag ons in de kou gaat laten staan. Wellicht komt er ergens nog een doekje voor het bloeden, maar het grootste deel van het gapende gat van 40 miljoen euro structureel gaan we zelf dicht moeten lopen. Vorig jaar bij de Zomernota waarschuwde ik dit college al voor deze uitkomst, maar dat was tegen dovenmansoren. Het gevolg is dat we een jaar verspild hebben met het zoeken hoe we die bijna onmogelijke puzzel moeten gaan oplossen.
Wethouder Vedder gaf in de Stedelijke Commissie aan niet te willen tornen aan het geld voor Kansengelijkheid. En dat is positief. Zouden we daar wel op bezuinigen, dan weet je zeker dat we onze problemen nooit te boven komen.
Maar waar wel? Alvast een motie om makkelijke bezuinigingen door te kunnen voeren.
Dat gaat geen 40 miljoen opleveren. Ik zou de uitgestoken hand willen beantwoorden met: College, voer het tempo op, dan kunt u rekenen op een constructief D66 in een moeilijk jaar dat voor ons ligt.
Bij de begroting hebben we twee moties en een amendement ingediend:
Amendement Behoud indexatie rioolheffing voor uitvoering GroenBlauw-projecten (niet aangenomen)
Motie Laaghangend fruit (niet aangenomen)
Motie Samen sta je sterker (ingetrokken)
De bijdrage is terug te kijken via deze link