Eindejaarsblog 2020 Vic van Dijk

In januari zag ik COVID-19 op ons af komen. Toen was nog niet duidelijk hoe dat precies zou gaan. In maart lag de raad stil omdat fysiek vergaderen onverstandig was en digitaal vergaderen nog niet geprobeerd. Maar het was niet rustig voor ons raadsleden. Je vraagt je af wat de stad nodig heeft. Ik zag de inkomensondersteuning vanuit het Rijk komen, en vroeg me af of de gemeente deze Tozo snel kon verstrekken. Dat bleek gelukkig het geval.

Een soort noodtoestand was uitgeroepen, waarbij de voorzitter van de Veiligheidsregio Twente allerlei bevoegdheden had overgenomen van de veertien burgemeesters in Twente. Bijna heel 2020 werden onze vrijheden beperkt door een noodverordening van diezelfde Veiligheidsregio. Daar kwam geen democratisch gekozen volksvertegenwoordiger aan te pas. Ik heb hierover de nodige contacten met Den Haag gelegd en lokaal trok ik op met Ayfer Koç (CDA). We agendeerden samen deze rechtsstatelijke kwestie in de gemeenteraad. Gertjan hield daar een indrukwekkend betoog.

We wilden zo snel mogelijk weer vergaderen, desnoods digitaal. Ik ben echt trots dat dat is gelukt. En op een ander moment schaamde ik me dan weer kapot omdat we met de hele raad in een zaal gingen zitten terwijl dat ook digitaal kon. Zo is 2020 een jaar van steeds weer veranderingen die ons allemaal raken. Dat vergt heel wat van iedereen.

Daarom ook deze foto van mij in smoking met glitterstrik bij deze eindejaarsblog. Samen met griffier Rolf en raadsleden Sara en Yara organiseerde ik een digitale vrijdagmiddagborrel mét pubquiz en andere gezelligheid. We gingen allemaal gekleed zoals we dat hadden willen doen bij het feestje, de vakantie of de voetbalwedstrijd die we hebben moeten missen het afgelopen jaar. Het was net even anders zo digitaal bij elkaar te zijn, maar ik ben erg blij dat we dit toch gedaan hebben. Dat geeft een mooi saamhorig gevoel.

Onderzoek toont aan dat vrouwen minder verdienen dan mannen. Dat is ook in Nederland zo. Natuurlijk zijn beloningsverschillen te verklaren doordat iemand een andere functie heeft, of minder uren werkt. Maar wanneer al deze verschillen tussen de salarissen van mannen en vrouwen in onderzoek worden meegenomen, dan blijft nog steeds een onverklaarbaar verschil in salaris tussen mannen en vrouwen over. Dat is niet goed natuurlijk. Daarom ben ik heel bij dat ik samen met Yara Hümmels (PvdA) een motie heb kunnen maken voor onderzoek naar beloningsverschillen bij de gemeente Enschede. De wethouder levert binnenkort het resultaat hiervan op. Dit is natuurlijk nog maar een begin. Actie is nodig wanneer het onderzoek zou laten zien dat ook de gemeente Enschede beloningsverschillen kent die niet te verklaren zijn.

De gemeenteraad bepaalt met de maatregelverordening welke straffen mensen met een uitkering krijgen. Deze inhoudingen van (een deel van) een maand bijstandsuitkering zijn flink verlaagd door het college. Ik heb daar met de steun van een grote meerderheid van de raad nog een drietal verbeteringen in kunnen aanbrengen. Zo heb ik een amendement gemaakt dat de gemeente-ambtenaar de mogelijkheid geeft om bij de allereerste “verwijtbare gedraging” (overtreding) een waarschuwing te geven in plaats van meteen te korten op de uitkering. Ambtenaren vertelden me dat dit zal leiden tot een flinke daling van het aantal opgelegde maatregelen, omdat veel mensen met een uitkering maar één keer in de fout gaan. Ik vind het goed als we het dan bij een waarschuwing laten. Ik heb verzocht me te laten weten hoe dit in de praktijk uitpakt.

Ook gaan we nu een hogere straf bij recidive alleen toepassen als het om dezelfde misdraging gaat. En we vragen mensen altijd eerst om een reactie voordat een maatregel wordt opgelegd.

Ieder jaar, ook in 2020, kampt Twente met dreigende drinkwatertekorten. De oorzaak is duidelijk: klimaatverandering in combinatie met minder watervoorraden door bijvoorbeeld een veranderend landschap. Het is belangrijk en goed om daar wat aan te doen. Tegelijkertijd vind ik dat de gemeente actiever moet inspelen op het drinkwater zelf. Want onze bedrijven en onze inwoners hebben een gigantisch probleem wanneer echt onvoldoende drinkwater voorhanden is in Twente. Dus heb ik politieke vragen gesteld om dit onderwerp te agenderen bij het gemeentebestuur van Enschede. Het antwoord was helaas nogal droog te noemen, dus hier ga ik verder mee bezig. Bij de provincie neemt men dit thema gelukkig een stuk serieuzer.

In de zomer van 2020 heb ik het college gevraagd om gedupeerden van de landelijke toeslagenaffaire snel hulp te bieden. Dit bleek veel lastiger dan je zou denken. Want tot op de dag van vandaag weet de gemeente niet wie in Enschede gedupeerd zijn. Behalve dan een paar mensen die zichzelf gemeld hebben. De wethouder heeft mede op mijn verzoek alles uit de kast getrokken: advertenties, websiteberichten, een spreekuur met de staatssecretaris in Enschede, etc. Ook mijn idee van een “witte envelop” waarin de Belastingdienst informatie over de gemeentelijke hulpverlening naar gedupeerden stuurt is tot ver in Den Haag verspreid. Vergeefs, vooralsnog. Hopelijk biedt een wetswijziging vanaf januari soelaas. Dan kunnen bepaalde gegevens wél aan de gemeenten worden gegeven.

In Twekkelo hadden we altijd al wel last van nachtelijk geluid van gerace. Maar sinds de uitbraak van corona was het wel heel vaak raak. Mensen zaten rechtop in bed. Ik heb daarom in de gemeenteraad aandacht gevraagd voor de overlast van straatraces bij de Grolsch Veste. Ook bleek dat op meer plekken in Enschede veelal jongeren onverantwoord hard racen. De gemeente is toen actief hiermee bezig gegaan. Dit bleek een uniek fenomeen in Oost-Nederland. Betonblokken bij het stadion hebben ook geholpen. Maar die kunnen daar niet de hele tijd staan, natuurlijk.

Ook in 2020 maakten D66 en PvdA zich flinke zorgen over de rol van de gemeente op de totale woningmarkt. De eerder vastgestelde woonvisie leek onvoldoende concreet in te gaan op onze zorgen. Dit culmineerde in een aantal scherpe vragen van mijn hand over het aantal woningzoekenden. Samen met Yara Hümmels heb ik deze vragen ingediend, en ook bij andere sessies volop vragen gesteld. Dit leidde tot mijn grote opluchting tot een ommekeer bij de wethouder. Hij bleek ook de problemen te zien en snapte onze behoefte aan concrete, feitelijke informatie over het aantal woningzoekenden, de zoekduur, de prognoses, etc. De rapportage over de woonvisie in december was dan ook een feest van herkenning. Daarmee zijn de problemen op de woningmarkt nog niet opgelost, maar bij de gemeente staan de neuzen nu tenminste dezelfde kant op. In 2021 werken we hier hard aan verder.

Zoals bekend zet ik me al een tijdje in voor het recht van woonwagenbewoners op een woonwagenstandplaats. Ik heb ook nog geprobeerd steun van het Rijk in het verkiezingsprogramma van D66 voor de Tweede Kamer op te nemen. Ik ben dan ook erg verheugd dat een deel van de realisatie nu in zicht is, dankzij een extra bijdrage van het Rijk.

Ik hoorde in juli 2020 dat bewoners van de IJsbaanweg in de rats zaten. Want de gemeente had met de laatste bestemmingsplanwijziging hun woningen veranderd in bedrijfswoningen. En zo werden deze woningen minder waard, want je moet dan een bedrijf hebben nabij de woning. En dat hebben lang niet al deze mensen. Ik voelde me meteen verantwoordelijk, omdat ik één van de commissieleden West was die het bestemmingsplan tot hamerstuk had bestempeld in 2016.

Ik heb de stukken van toen teruggezocht, en zag ook nu niks schokkends. Dus ben ik in de zaak gedoken. Wat bleek? Het college had in het nieuwe bestemmingsplan de definitie van bedrijfswoning veranderd. Dat was natuurlijk aan de aandacht van raadsleden zoals ik ontsnapt. Dat stond niet in het raadsvoorstel bij de wijzigingen. Sterker nog, er stond dat dit bestemmingsplan “conserverend” was, oftewel geen grote veranderingen bevat. Ik durf te stellen de de raad echt niet de bedoeling had in 2016 om de status van de betreffende woningen te veranderen. En dat heb ik de ambtenaren ook laten weten. We hebben met meerdere raadsleden het college verzocht om een oplossing. Het college is onlangs met een goede oplossing gekomen.

Het grootste deel van Enschede valt buiten de bebouwde kom. Dit buitengebied herbergt boerenbedrijven, landgoederen, woningen, bossen, weilanden, akkers en nog veel meer. Het gemeentebestuur stelt een visie op dit landelijke gebied op. Een tussenstap hierin was de behandeling van de nota van uitgangspunten visie landelijk gebied in de gemeenteraad afgelopen zomer. Ik kon namens D66 hier aandacht voor houtwallen en houtsingels en een visie op verlichting (eigenlijk duisternis) aan toevoegen.

De Usseler es wordt geen bedrijventerrein. In de stadsdeelcommissie West heb ik gevraagd wanneer we nu keuzes gaan maken over de natuurlijke inrichting van de Usseler es. Hoe stimuleren we daar kringlooplandbouw, hoe realiseren we houtwallen in de krans, etc. De volgende vergadering van de stadsdeelcommissie West zet ik dit op de agenda. Wat mij betreft bespreken we dan de keuzes die de raad gaat maken voor een natuurlijke, toekomstbestendige inrichting van de Usseler es. We zouden de pachtcontracten hier meteen op aan kunnen passen.

Het landleven moet je ook ervaren. Ik vond het dan ook ontzettend leuk om begin 2020 mee te helpen met het melken van de koeien bij melkveehouder Karin Schukkink.