Op weg naar een duurzaam Beuningen

Beeld: Alwin Steeg

Energie en duurzaamheid in de gemeente Beuningen

De aarde warmt op en dat heeft gevolgen, die we nu al in ons dagelijks leven wereldwijd kunnen zien. Warme tot zelfs hete zomers, temperatuurrecords, extreme droogte, maar ook extreme regenval in een zeer korte periode en bosbranden. Tijdens de klimaatconferentie in Parijs zijn daarom afspraken gemaakt: we nemen maatregelen om de wereldwijde temperatuurstijging te beperken tot 1,5 graad Celsius in 2050. Onze samenleving moet dan energieneutraal zijn, wat betekent dat woonwijken dan van het aardgas af zijn en nieuwe auto’s niet meer op fossiele brandstoffen rijden. De elektriciteitsopwekking vindt dan niet meer plaats met behulp van fossiele brandstoffen.
Ook Beuningen dient een steentje bij te dragen. Op het gebied van de omschakeling naar duurzame elektriciteitsopwekking zijn de afgelopen jaren al een aantal belangrijke stappen gezet. In de komende jaren worden een aantal zonne-energieparken in onze gemeente aangelegd en ook op het gebied van grootschalige opwekking van windenergie zijn de voorbereidingen vergevorderd.
D66 heeft de volgende ambities om de komende jaren verder invulling te geven aan de klimaat – en verduurzamingsopgave binnen onze gemeente:

De gemeente gaat door op de ingeslagen weg op energiegebied

  • In de volgende raadsperiode wordt zeer voortvarend voortgegaan met het invoeren van de energievisie, zodat voldoende windturbines en zonnepanelen ervoor zullen zorgen dat fossiele brandstoffen niet langer hoeven te voorzien in de energiebehoefte van onze burgers en bedrijven. De opgave voor de opwekking van groene energie is helder en de eerste stappen zijn gezet in de realisatie van grootschalige opwekking door middel van zon en wind. D66 streeft ernaar de lusten en lasten zoveel mogelijk in balans te houden. De samenwerking met de lokale energiecoöperaties is daarin cruciaal en een vast onderdeel van toekomstige plannen.
  • D66 heeft de ambitie om optimaal gebruik te maken van daken op bedrijventerreinen voor het plaatsen van zonnepanelen. D66 wil dan ook dat er in 2023 een plan komt om ook op daken van bedrijfsgebouwen en in de zogenaamde grijze gebieden (bedrijventerreinen zoals de ARN, rioolwaterzuivering en ontzandingsgebieden) op grote schaal zonnepanelen te installeren.
  • Energiebesparing en het midden- en kleinbedrijf (MKB): D66 wil dat de gemeente samen met de Omgevingsdienst Regio Nijmegen (ODRN) en het MKB aan een plan maakt voor de uitvoering van de Wet Milieubeheer. De wet verplicht (midden- en klein)bedrijven om alle energetische maatregelen te nemen die zich binnen 5 jaar terugverdienen. De partijen werken aan een verleidelijk instrumentarium dat MKB’ers technisch en financieel ontzorgt in het bereiken van deze doelen.
    In de begroting voor 2023 en verder geeft het college aan met welke investeringen (onder andere samen met de ODRN) zij het lokale MKB zal stimuleren, verleiden én handhaven om zich aan de Wet Milieubeheer te houden.
  • De gemeente ondersteunt initiatieven van bewoners gericht op duurzaamheid zoals zonne- en windcoöperaties. Deze ondersteuning bestaat hoofdzakelijk uit het uitwisselen van kennis en het stimuleren van netwerken samen met andere duurzame initiatiefnemers.
  • De gemeente stelt een plan op voor het plaatsen van voldoende openbare laadpalen. Hierbij wordt gefocust op de behoefte, zowel qua aantallen als qua verdeling over de verschillende woonkernen en wijken. In dit plan wordt ook aangegeven welke beperkingen er zijn om voertuigen die zich op de openbare weg bevinden aan te sluiten op privé laadpalen, en in hoeverre deze beperkingen op te heffen zijn.
  • De gemeente stelt met partners uit de regio uiterlijk in 2023 een klimaatbegroting op. Dit is een begroting, waarin per programmaonderdeel doelstellingen worden opgenomen over opwekking van duurzame energie, energiebesparing, vermindering van schadelijke uitstoot en afvalproductie. De gemeenteraad stelt deze begroting vast. Jaarlijks legt de betreffende portefeuillehouder verantwoording af over het behalen van de doelstellingen uit deze klimaatbegroting.
  • Beuningen loopt voor op gemeenten in de regio als het gaat om realisatie van de klimaatdoelstellingen. D66 wil deze rol ook in de toekomst blijven vervullen en gaat daarom actief het gesprek aan in de regio om, waar mogelijk, gezamenlijk beleid te formuleren.

De gemeente geeft ook zelf het goede voorbeeld

  • De gemeente stimuleert medewerkers om gebruik te maken van openbaar vervoer, fiets en elektrische auto. In de begroting van 2023 en verder zijn middelen opgenomen voor planvorming en uitvoering van duurzaam vervoer, onder andere gericht op de eigen organisatie.
  • Gemeentelijke voertuigen die vervangen moeten worden zullen in de toekomst elektrische voertuigen zijn.
  • De gemeente Beuningen zet in op energiebesparing en verduurzaming van gemeentehuis, scholen en andere gebouwen in gemeentelijk bezit binnen een periode van 10 jaar. De gemeente maakt daarvoor een investerings- en uitvoeringsplan. Ze publiceert jaarlijks de energetische gegevens van haar vastgoed en brengt de voortgang van energiebesparing en duurzame energieopwekking in beeld. In de begroting voor 2023 en verder geeft het college aan welke maatregelen genomen worden om alle gebouwen in gemeentelijk eigendom energieneutraal of zelfs energie-opwekkend te maken.
  • Scholen en sportverenigingen stimuleren we om actief bezig te zijn met duurzaamheid. De gemeente stimuleert initiatieven om de gebouwen zo duurzaam mogelijk te maken.
  • Het Loket Duurzaam Wonen+ van de gemeente Beuningen blijft bestaan en gaat pro-actiever inwoners benaderen. D66 wil dat in de begroting 2023 vastgelegd wordt hoe in dit loket duurzaam samengewerkt wordt tussen het bedrijfsleven, de gemeente en lokale energiecoöperaties van inwoners en/of bedrijven. Het Loket Duurzaam Wonen+ geeft integrale adviezen en stimuleert dat inwoners een kosteneffectief en kwalitatief sterk aanbod krijgen, bijvoorbeeld door zicht te houden op provinciale en landelijke ontwikkelingen.

Duurzaam wonen; woningen en andere gebouwen van het gas af

  • De gemeente werkt met woningcorporaties, netbeheerders, buurtorganisaties, energiecoöperaties en andere relevante partijen een plan uit waarmee álle wijken en buurten in 2040 energieneutraal zijn. Aardgas heeft geen plek in nieuw te bouwen wijken en verdwijnt gefaseerd uit oudere wijken. Aardgas wordt vervangen door andere warmte- en energiebronnen. In de komende collegeperiode volgt een concreet plan om dit te realiseren. Bij nieuwbouwprojecten op ontwikkellocaties wordt nu al geen aardgasnetwerk meer aangelegd, maar wordt gekeken welke optie het meest geschikt is voor de verwarming en koeling van gebouwen. Bewoners worden vanaf de start betrokken in een open besluitvorming over deze energietransitie.
  • Met woningbouwcorporaties worden afspraken gemaakt met het doel de corporatiewoningen door middel van isolatie energiezuiniger te maken (minimaal een B-label). Dezelfde doelstelling geldt ten aanzien van andere huurwoningen en koopwoningen. De gemeente maakt beleid om ook de eigenaren van deze woningen middels een stimuleringsbeleid te bereiken.
  • De gemeente ondersteunt en stimuleert particuliere woningeigenaren en ondernemers in het verduurzamen van hun onroerend goed door voorlichting, advies en financiële ondersteuning vanuit een revolverend duurzaamheidsfonds.
  • De gemeente doet onderzoek naar de haalbaarheid om een OZB-korting naar energieprestatie van woningen te introduceren.

Maatschappelijk verantwoord inkomen

  • De gemeente koopt duurzaam in. Ze houdt rekening met vermindering van CO2, schending van mensenrechten en social return. De gemeente formuleert een actieplan met concrete mijlpalen, ook met percentage duurzame inkoop (bijvoorbeeld 100% wind/zonne-energie uit Nederland).
    Voor eind 2023 is het actieplan maatschappelijk verantwoord inkopen klaar en koopt de gemeente 100% duurzaam in.

Circulaire economie

  • De gemeente onderschrijft de wens een omslag te maken naar een circulaire economie. In een circulaire economie wordt de herbruikbaarheid van producten en grondstoffen gemaximaliseerd. Dit in tegenstelling tot het huidige systeem waarin nog te veel afval onnodig in de verbrandingsovens eindigt. De gemeente gunt haar opdrachten bij voorkeur aan de meest circulaire inschrijving.

Naar een afvalvrije gemeente

  • De gemeente zet in op een afvalvrije gemeente in 2030. Het afvalbeleidsplan van het college toont het concrete pad, inclusief de te nemen maatregelen, om in 2026 naar 25 kg per huishouden restafval te gaan en in 2030 tot een afvalvrije gemeente te komen. Dit plan wordt uiterlijk 2023 aan de raad voorgelegd.

Meer groen, bomen en meer biodiversiteit

Bomen kunnen een grote rol spelen om de gevolgen van de opwarming op te vangen. Bomen nemen CO2 op en vangen fijnstof uit de lucht op, bomen zorgen door hun schaduw voor afkoeling van de ondergrond. Biodiversiteit staat onder druk, doordat we als mensen steeds meer ruimte innemen, maar ook door de intensieve landbouw en uitstoot van industrie en verkeer.

  • De gemeente gaat de komende vier jaar op grote schaal bomen planten, zodat op het eind van de volgende raadsperiode, in 2026, de gemeente 6.000 bomen rijker is, voor iedere bewoner is er dan één boom.
  • Bewoners worden door de gemeente gestimuleerd om ‘versteende’ tuinen aan te pakken en daarin meer groen aan te leggen, om zodoende meer buffercapaciteit te hebben bij overvloedige regenval. Met woningcorporaties worden afspraken gemaakt dat, zodra een huurwoning leegkomt, de tuin opnieuw wordt ingericht als deze voor meer dan 50% uit steen bestaat.
  • We willen bewoners meer invloed en mogelijkheden geven om extra groen in de buurt aan te leggen en zelf te onderhouden (bijvoorbeeld buurttuintjes).
  • Het kommengebied is een agrarisch gebied met een lage natuurwaarde. In de komende jaren worden de landbouwsubsidies van de Europese Unie afhankelijk van de mate waarin boeren erin slagen op een meer natuur- en milieuvriendelijke manier hun bedrijfsvoering in te richten. Dit biedt ook voor het kommengebied en andere landbouwgebieden in onze gemeente mogelijkheden om natuurwaarde te creëren en biodiversiteit te verhogen. De gemeente zal in contact treden met agrarische ondernemers, landbouworganisaties en andere relevante partijen om de kansen die hier zich gaan voordoen sterk te promoten en stimuleren.

Onze ambities voor de gemeente Beuningen

  • Windmolens en zonnepanelen, Beuningen energieneutraal
  • Een plan voor aardgasvrije woningen en gebouwen
  • Meer natuur, in totaal 26.000 bomen en meer biodiversiteit