Het is zomer, dat betekent alle tijd voor vertier en plezier. De zwoele avonden gaan over in hete nachten, ook tussen de lakens. Maar steeds vaker eindigen deze avonturen met soa’s.
Double Dutch is de combinatie van een condoom en anticonceptie. De naam sluit aan bij de historische vooruitstrevendheid van Nederland op het gebied van voorbehoedsmiddelen. Het resultaat van, onder meer, de ‘Vrij Veilig’-campagnes van de overheid. Alleen, tien jaar geleden zijn de campagnes gestopt. Er wordt minder geïnvesteerd in soapreventie. Het resultaat: minder voorlichting en minder condoomgebruik.
Opinie: ‘De Nederlandse soa-preventie laat te wensen over’
Het aantal soa’s stijgt in Nederland. Maak weer geld beschikbaar voor goede voorlichting en testmogelijkheden, schrijft gemeenteraadslid Anne Wehkamp (D66).
Meer risicovolle seks
Deze kentering van beleid zien we duidelijk terug in de cijfers. Zo stijgt het aantal soa’s in Nederland sinds 2014, blijkt uit de Thermometer Seksuele gezondheid van het RIVM. Het aantal vrouwen met gonorroe is in 2022 met maar liefst 75 procent gestegen. En ook het totaal aantal diagnoses bij mannen en vrouwen van chlamydia is met 21 procent toegenomen, en bij syfilis met 11 procent. We hebben meer risicovolle seks, blijkt uit cijfers van het CBS, en dan vooral jongeren in de twintig.
Dat soa’s levenslange gevolgen kunnen hebben is niet algemeen bekend. Met een herpesinfectie blijf je levenslang zitten. Chlamydia of gonorroe kunnen ervoor zorgen dat je als vrouw minder makkelijk een kind kunt krijgen. Betere voorlichting kan een hoop ongemak voorkomen.
Niet alleen soapreventie laat te wensen over. Ook de toegang tot het doen van een test is steeds beperkter. De vraag naar soatesten bij de GGD overstijgt het aanbod. Om nog een gratis test bij de GGD te bemachtigen is liegen voor veel jongeren vaak de enige optie, blijkt ook uit een recent Paroolartikel. ‘Doen alsof je homo bent’, ‘symptomen verzinnen’, en liegen over ‘risicovolle sekspartners’: het is eerder regel dan uitzondering.
Vervelende verrassingen
En dat is niet gek, want alternatieven zijn duur of onbetrouwbaar. Zo lopen de kosten van een soatest bij de huisarts op tot 180 euro, een flinke financiële drempel voor de meeste twintigers. De andere optie is een particuliere thuistest, maar die zijn niet altijd betrouwbaar. En dat kan betekenen dat iemand alsnog bij de huisarts langs moet.
Het is tijd dat we onze jongeren weer goed voorlichten over soa’s, zodat ze vrij zijn om te genieten van seks zonder vervelende verrassingen achteraf. Maak hiervoor geld beschikbaar. In Amsterdam is D66 hier al mee begonnen; door onze motie komt er meer geld vrij voor seksuele voorlichting en GGD-wijkpoli’s. Ook is de PrEP-pilot verder uitgebreid.
Maar dit is niet genoeg. De landelijke ‘Vrij Veilig’-campagnes moeten weer van start gaan om het aantal besmettingen naar beneden te krijgen. Voeg daarnaast twee gratis soatesten toe aan het basispakket, zodat jongeren geen drempels meer ervaren om een test te doen. Geef jongeren de vrijheid om – goed voorgelicht – te genieten van hun zomers.