Wonen in leefbare kernen

Ons standpunt is dat de gemeente alle voorzieningen binnen de diverse kernen optimaal toegankelijk moet maken. Geld dat hiervoor nodig is moet steeds doelmatig en duurzaam besteed worden en duurzame initiatieven krijgen altijd voorrang. Zaken als onderwijs, gemeenschappelijke accommodaties en voor iedereen makkelijk bereikbare winkels zijn van groot belang. Maar voor leefbare kernen zijn ook burgerinitiatieven en -participatie onmisbaar.

Als wij kijken naar de vier grote kernen binnen de gemeente: Voerendaal/Kunrade, Klimmen/Termaar, Ubachsberg en Ransdaal, dan is er sprake van een basisniveau aan gemeentelijke voorzieningen, namelijk:
– Onderwijs (peuterspeelzaal, basisschool en bibliotheek) in alle kernen;
– Gemeenschappelijke accommodaties in alle kernen;
-De Burgerij is een goede stap in de richting en er worden al aardig wat activiteiten georganiseerd;
– De Buurtbus zorgt ervoor dat ook minder mobiele inwoners hun boodschappen kunnen doen.

De gemeente ondersteunt binnen alle kernen verenigingen (sport en cultuur) en commerciële activiteiten (een mooi voorbeeld van een burgerinitiatief is de Open Club Klimmen). De gemeenschappelijke accommodaties zijn inmiddels (met uitzondering van die in Klimmen) opgeknapt. Verder zien we dat verenigingen vergrijzen en fuseren.
Een standaardlijstje aan voorzieningen in elke kern is niet het vertrekpunt. Het gehele plaatje voor een kern moet kloppen. Kortom: maatwerk is belangrijker dan absoluut vasthouden aan standaardlijstjes.

In alle kernen moeten inwoners burgerinitiatieven kunnen ontwikkelen. De gemeente moet dit stimuleren en ondersteunen. Het gaat daarbij om initiatieven die betrekking hebben op sociale, culturele en/of economische ontwikkelingen binnen een kern. Verenigingen kunnen met verduurzamingsplannen het goede voorbeeld geven en kennisdeling stimuleren.

Voerendaal vergrijst en volgens rekenmodellen zal de bevolking afnemen met 5% tussen nu en 2040. Daarom is het meer dan ooit van belang dat alle leeftijden met elkaar in contact komen en blijven. Er kan bijvoorbeeld kruisbestuiving plaatsvinden tussen ouderen in levensbestendige woningen en kinderen op basisscholen. Gezamenlijke activiteiten op en nabij scholen of gemeenschapshuizen kunnen daarbij helpen.

Als inwoners lokale initiatieven willen ontplooien, moeten ze dat op een duidelijke en toegankelijke wijze kunnen aangeven bij de gemeente. Buurt-, sport-, muziek- of cultuurverenigingen kunnen als middel dienen om zo’n initiatief inclusief bijbehorend budget vorm te geven.

In elke kern moeten niet alleen gemeenschapshuizen zijn, maar ook moeten ontmoetingen georganiseerd worden tussen diverse sociale groepen. De gemeente moet dit stimuleren. Een paar voorbeelden: gezamenlijke moestuinen, bloementuinen, bewegingspleinen, sportaccommodaties, wandelpaden en (digitale) muziekinstrumenten. We willen sporten bij meerdere verenigingen voor leden van een andere vereniging faciliteren.

Wij vinden het ook belangrijk dat we jongeren iets bieden binnen onze gemeente. Hierbij zien wij onder andere het faciliteren van sportfaciliteiten voor jongeren. We willen verenigingen belonen die jongeren via een basisschool programma’s aanbieden.

Wij willen het gesprek aangaan met burgers en ondernemers omtrent het Centrum/verkeersplan Voerendaal rondom het kerkplein. Hier liggen mogelijkheden om het centrum te vergroten (t.b.v. terrassen en winkels), parkeerproblematiek te verminderen en de verkeersveiligheid te vergroten. Bijvoorbeeld schuine parkeervlakken voor de Plus-supermarkt in Voerendaal.

De overspannen woningmarkt staat momenteel hoog op de politieke agenda. Bij het zoeken naar oplossingen put D66 Voerendaal uit de toekomstvisie van Rijksbouwmeester Floris Alkemade. Hij vindt dat de demografische ontwikkeling een bepalende factor bij de woningbouwplanning moet zijn. Wij hebben in Voerendaal nog meer dan gemiddeld in Nederland te maken met een sterke vergrijzing. Momenteel is ca. 20% van de huishoudens in Voerendaal een 75-plus huishouden. Een percentage dat sterk toeneemt tot ca. 25% in 2030 en ca. 30% in 2040.

Alkemade constateert dat ouderen nog voor een groot deel in grondgebonden eengezinswoningen wonen en niet gemakkelijk verhuizen. Uit onderzoek blijkt dat een deel van de senioren dat wel wil als er geschikte woningen in hun buurt, dicht bij voorzieningen beschikbaar zouden zijn. Omdat er voor hen vaak geen alternatief is, blijven zij wonen in voor hen eigenlijk niet passende woningen, die daardoor niet op de markt komen terwijl er veel vraag naar is.

De druk om woningen voor jonge huishoudens via uitbreidingsplannen (buiten de huidige kernen) te realiseren is groot, ook in Voerendaal. Met Alkemade is D66 Voerendaal, uit oogpunt van duurzaamheid daar geen voorstander van. Met al het beton nodig voor deze woningen neemt de CO2-uitstoot verder toe, terwijl we moeten minderen en spaarzaam omgaan met onze buitenruimte. In de visie van D66 Voerendaal zijn daar in Voerendaal goede mogelijkheden voor.

In de komende 10 jaar zal het aantal huishoudens in Voerendaal waarschijnlijk gelijk blijven. Op langere termijn echter zal er sprake zijn van een afname. Bevolkingstoename wordt verwacht in de oudere en jongere leeftijdscategorie, maar de midden leeftijdsgroep zal kleiner worden. Daarnaast zal het aantal éénpersoonshuishoudens toenemen en zal er een afname zijn in tweepersoonshuishoudens en in huishoudens met kinderen.

In de komende jaren komt er meer vraag naar woningen voor kleine huishoudens en starters. Ook is er behoefte aan woningen voor senioren die willen doorstromen naar levensbestendige woningen. Tegelijkertijd zullen er meer grotere huizen op de markt komen.

D66 is van mening dat de woningbouw regionaal zal moeten worden afgestemd. Vraag en aanbod moeten in balans gebracht worden en daarbij kijken we niet alleen naar aantallen woningen, maar ook naar woningtypen.

In het kader van de nieuwe Omgevingswet, zal de gemeente Voerendaal ook een omgevingsvisie vast moeten laten stellen door de Gemeenteraad. Deze omgevingsvisie dient verplicht te worden afgestemd met inwoners, bedrijven en andere overheden. Dit is een grote kans om ten behoeve van het thema wonen, maar uiteraard ook andere onderdelen van de leefomgeving, de samenwerking met alle partijen op te zoeken.

Waar staat Voerendaal nu?
– In Voerendaal staan relatief veel huizen in het hogere segment. Starters en jonge gezinnen hebben het daardoor extra moeilijk om een betaalbare woning te vinden.
– Oudere woningbezitters zijn zich vaak nog niet voldoende bewust van het belang en de mogelijkheden om hun woning toekomstbestendig te houden.
– Met name in Ubachsberg en Ransdaal krimpt de bevolking. Hierdoor dreigen op termijn voorzieningen te verdwijnen.

niet kost wat kost alles behouden, maar ook inspelen op nieuwe kansen en mogelijkheden. De maatschappij verandert, onze kernen veranderen en dus moet er maatwerk geleverd worden.

burgerinitiatieven t.a.v. de leefbaarheid bevorderen. Er moet een duidelijke en transparante structuur worden gemaakt die burgers ook inzicht geeft in de rechten en plichten die deze initiatieven met zich meebrengen.

de sociale cohesie bevorderen. We moeten ervoor zorgen dat we voor elkaar van toegevoegde waarde kunnen zijn.

koploper zijn bij het verduurzamen van woningen en dit stimuleren. De energietransitie zal vlot en soepel moeten verlopen en bestaande woningen moeten waar nodig aan de eisen van de toekomst worden aangepast.

uitbreiding van het woningbestand in de kernen Ubachsberg en Ransdaal. Dit kan voorkomen dat voorzieningen daar in gevaar komen.

voor starters meer betaalbare (huur)woningen, tinyhouses en flexwoningen beschikbaar maken.

voor starters en mantelzorgers het mogelijk maken om te wonen in bijgebouwen.

dat nieuwbouw van woningen voor minimaal 33% voorziet in sociale huurwoningen. Als dat niet mogelijk is moet geld gestort worden in een stimuleringsfonds voor sociale woningbouw.

wij willen sociale woningbouw stimuleren door een korting op de grondprijs te hanteren.

woningbezitters bewust maken en helpen bij het verduurzamen en levensloopbestendig maken van hun huizen.

dat grotere woningen kunnen worden aangepast aan veranderende woningbehoeften. De gemeente kan hierin voorzien door woningsplitsing mogelijk te maken voor ‘meergeneratie’ woningen.

alleen nog bouwen op inbreidingslocaties binnen de huidige kernen, waarmee de omgevingskwaliteit van de kernen wordt verhoogd.

om kernbepalende gebouwen als carréhoeven voor de toekomst te kunnen behouden kunnen bedrijfsruimten in die panden een woonbestemming krijgen.

een ambitieuze en duurzame omgevingsvisie formuleren, die de samenwerking in de regio naar een hoger niveau brengt. Dit kan bereikt worden door afstemming met inwoners, bedrijven en andere overheden of betrokken partijen.