Indringende Socrates met Willem Ploum

Op woensdagavond 1 november 2023 organiseerden we vanuit D66 Utrechtse Heuvelrug, Rhenen, Zeist en de Bilt een toneelavond over Socrates in Health center Hoenderdaal te Driebergen. Een bijzondere locatie voor een heel bijzondere en boeiende voorstelling.

Gifbeker

In het openingswoord van Reinout de Vries, penningmeester van Utrechtse Heuvelrug, kwam de gifbeker al even voorbij: we hopen dat we die als democraten niet hoeven leegdrinken op 22 november. Gelukkig laten de polls al een beter beeld zien dan bij de start van de verkiezingscampagne.

Denkwereld

Met als decor niets meer dan een stoel, een kaars, een glas water en een gifbeker, nam acteur Willem Ploum ons mee in de denkwereld van Socrates. Die bleek verrassend actueel. Socrates begaf zich op de straten en pleinen van Athene waar hij gesprekken voerde met leerlingen en voorbijgangers over filosofische onderwerpen. Ook sprak hij zich uit over politieke kwesties en de democratie zoals die toen in Athene was gevestigd. Tijdens deze gesprekken stelde Socrates de vragen en liet hij zijn gesprekspartners de antwoorden formuleren. Door steeds weer nieuwe vragen te stellen, ontdekten de gesprekspartners dat zij eigenlijk niets wisten. Socrates had veel bewonderaars, maar niet iedereen was gecharmeerd van zijn doortastende manier van vragen stellen.

Socrates

Je moet ‘weten dat je niets weet’. Dat is de kern van wat Socrates ons voorhoudt. „Als je een socratisch gesprek voert, ben je een instrument van de wijsheid – niet meer dan dat. Je stelt vragen en je luistert zorgvuldig: je eigen denken, je oordeel en je empathie stel je uit.
 Als Socrates zeventig jaar is, wordt hij beschuldigd van goddeloosheid en het bederven van de jeugd, waarop hij ter dood veroordeeld wordt. Dat is ook het beginpunt van de voorstelling. Willem Ploum’s vertolking van Socrates is spannend vanaf de start tot en met het einde – als de kaars wordt gedoofd, ook al weten we de afloop al. Na afloop ‘filosoferen’ we nog wat en vertelt Willem Ploum over de context en vooral de schrijver van deze monoloog, Bruno vanden Broucke, winnaar van de Louis d’Or toneelprijs in 2018.

Willem Ploum - Beeld: D66