Ondanks financiële tegenwind blijft het Coalitieakkoord stevig overeind

Op 16 mei presenteerde wethouder Susanne Schilderman (D66) de Voorjaarsnota, en overhandigde deze aan commissievoorzitter Has Bakker. Door veranderingen in het economische klimaat, oplopende prijzen en de onzekerheid in Rijksbijdrage wordt er kritisch gekeken naar de uitgaven van de gemeente. Ondanks de financiële tegenslagen kan Utrecht doorgaan met de ambities uit het klimaatakkoord en zullen er geen belastingverhogingen worden doorgevoerd voor Utrechters.

Financiële uitdagingen

Er waait een heel andere wind op het vlak van de gemeentefinanciën dan tijdens de presentatie van het coalitieakkoord afgelopen jaar. Opgelopen bouwprijzen, energiekosten, inflatie, krapte op de arbeidsmarkt en de gestegen rente. Ook de CAO die de lonen van ambtenaren daarop bijstelt kost de gemeente extra geld. Daarnaast hebben we ook rekening te houden met de klimaatcrisis en de verwachte stijging in vluchtelingenaantallen. Deze ontwikkelingen hebben financiële gevolgen waar we in de komende jaren tegenaan lopen.

De Voorjaarsnota kijkt ook verder dan alleen aankomend jaar. Vanaf 2026 is het onzeker hoeveel inkomsten de gemeente kan verwachten van het Rijk. We rekenen erop dat we een groot deel van het geld wél zullen ontvangen en daarmee neemt onze gemeente een onderbouwd risico. Het is namelijk nog onzeker en daarom moet er nu al rekening worden gehouden met de mogelijkheid dat we te weinig middelen krijgen die nodig zijn om de slagkracht van de gemeente op peil te houden. De maatregelen die door het college voorgesteld zijn dekken een gat dat, wanneer niet ingegrepen zou worden, op zou lopen tot structureel €72 miljoen tekort.
 
Waar D66 heel tevreden mee is, is dat de rekening niet wordt neergelegd bij inwoners door verdere belastingverhogingen, maar dat juist kritisch wordt gekeken naar de uitgaven van de gemeente. Een ander punt waar we tevreden mee zijn is dat de impact van de inflatie van 2022 wordt gedempt, bijvoorbeeld bij de bibliotheek en allerlei culturele organisaties!

Door met het coalitieakkoord

Ondanks de financiële tegenslagen en uitdagingen kan Utrecht doorgaan met de ambities uit het klimaatakkoord. Het is belangrijk dat we blijven investeren, ook in financieel moeilijke tijden. In de Voorjaarsnota is dan ook duidelijk de inzet van D66 terug te zien:

  • In de strijd tegen klimaatverandering gaan we investeren in duurzame energieopwekking, het tegengaan van netcongestie en het verduurzamen van gebouwen.
  • We blijven investeren in ongelijke kansen. Utrecht gaat kwetsbare inwoners ondersteunen financieel ondersteunen door hen bijvoorbeeld te compenseren in parkeerkosten.
  • Ondanks dat de huizenmarkt lijkt af te koelen is er nog steeds spraken van een groot tekort aan huizen. Het is dus ontzettend belangrijk dat we voorkomen dat bouwprojecten vertraging oplopen. Hier blijven we ons voor inzetten.

Jeugd en WMO

Er zijn al langer grote zorgen over Jeugd en WMO. Het Rijk had forse bezuinigen aangekondigd, terwijl het nu al lastig is voor de gemeente om de begroting sluitend te krijgen. Inmiddels is het duidelijk dat die bezuinigingen minder fors zullen uitvallen. De prijsstijgingen in de zorg nemen toe, net als de zorgvraag in het algemeen. Op termijn is dit onhoudbaar en daarom is het nodig om beleidswijzigingen door te voeren om kosten te besparen. Voor D66 is het belangrijk dat de meest kwetsbare Utrechters natuurlijk altijd recht en toegang hebben tot de hulp die ze nodig hebben. Met die bril op zullen we dat debat voeren.

Nu de bouw op verschillende plekken stil komt te liggen maken we ons zorgen of er wel voldoende doorgebouwd kan worden in onze stad. Er is veel krapte op de arbeidsmarkt en we verwachten dat dit de komende twintig jaar een grote uitdaging blijft. Ook is er het afgelopen jaar minder gebouwd is dan ambitie was. D66 wil daarom meer actie gaan zien van het stadsbestuur en zal daar aandacht voor blijven vragen.
 
In de komende weken stellen raadsleden verdiepende vragen over de Voorjaarsnota en vindt er een informatiesessie plaats. Op 8 juni zijn de Algemene Beschouwingen.
In de laatste twee weken voor de zomervakantie zal de Voorjaarsnota behandeld worden in de commissies van de Gemeenteraad en zal er in het slotdebat van 6 juli over worden besloten.