Zo word je burgemeester van Rotterdam

In januari heeft burgemeester Aboutaleb bekendgemaakt dat hij in het najaar stopt als burgemeester van Rotterdam. Onze stad krijgt dus een nieuwe burgermoeder- of vader, een proces dat begint met een profielschets en eindigt met de beëdiging door de commissaris van de Koning. En die profielschets wordt de basis om een nieuwe burgemeester de selecteren. “D66 wil daarom dat de stad bij het opstellen van de profielschets zo uitgebreid mogelijk wordt betrokken”, aldus fractievoorzitter Agnes Maassen. “De burgemeester is er immers ook voor de Rotterdammer. Iedereen moet kunnen meepraten.”

Het traject


Fractievoorzitter Agnes krijgt al regelmatig de vraag of er al een nieuwe burgemeester klaarstaat. “Ik begrijp die vragen, want we weten al 1,5 maand dat Aboutaleb Rotterdam zal verlaten, maar we staan nog maar aan het begin van het hele proces”, vertelt ze. Om die reden schetsen we kort hoe Rotterdam een nieuwe burgemeester gaat kiezen. 


1. Profiel → De gemeenteraad stelt een profiel voor de nieuwe burgemeester op. In de maanden februari t/m april wordt dat gedaan. Daarin willen we dus de hele stad betrekken. 

2. Vertrouwenscommissie → De gemeenteraad stelt uit zijn midden een vertrouwenscommissie in, op 25 april. Deze commissie zal de gesprekken voeren met potentiële kandidaten. Meestal zijn dit de fractievoorzitters van (een deel van) de partijen, maar dat is niet verplicht. Wie er dit keer in zullen zitten, is nog niet bekend.
 
3. Commissaris → De gemeenteraad bespreekt op 25 april ook het profiel met de commissaris van de Koning in een openbare vergadering van de gemeenteraad. De commissaris ontvangt ook de sollicitatiebrieven en zal deze bespreken met de vertrouwenscommissie. 

4. De vacature zal direct na de instelling van de vertrouwenscommissie (25 april) voor circa drie weken worden opengesteld.

5. Selectie → De commissaris van de Koning selecteert kandidaten die bij hem op gesprek komen. Dat gebeurt in mei. Hij rapporteert daarover aan de vertrouwenscommissie. 

6. Ook de vertrouwenscommissie voert sollicitatiegesprekken met kandidaten die zij zelf selecteert. Uiteindelijk ziet de vertrouwenscommissie alle namen van de sollicitanten en kan zij zelf bepalen wie op gesprek komt

7. Advies → De vertrouwenscommissie brengt daarna advies uit aan de gemeenteraad. Daarbij noemt de vertrouwenscommissie een eerste en een tweede voorkeurskandidaat. De gemeenteraad bespreekt het advies van de vertrouwenscommissie in een vertrouwelijke raadsvergadering.

8. Aanbeveling → De gemeenteraad stelt de aanbeveling vast, met daarop de namen van de twee beste kandidaten. De kandidaat die bovenaan staat moet volgens de gemeenteraad de nieuwe burgemeester worden en alleen die naam wordt bekendgemaakt. De Rotterdamse raad zal voor het zomerreces in juli in een besloten raadsvergadering stemmen over de voordracht.

9. Koninklijk besluit → Benoeming vindt plaats bij Koninklijk besluit en wordt bekendgemaakt met een persbericht. 

10. Beëdiging → De commissaris van de Koning beëdigt volgens de planning de nieuwe burgemeester van Rotterdam na het zomerreces, dus circa eind augustus of begin september.

Participatietraject

Agnes benadrukt het belang van de aankomende paar maanden voor de stad. “Dit is wat onze fractie betreft een cruciale periode”, legt ze uit. “Wij vinden het enorm belangrijk dat echt iedereen inspraak heeft op de profielschets, niet alleen de ‘usual suspects’. Ook de mensen die misschien niets hebben met de politiek. We zetten daarom in op digitale mogelijkheden zoals enquêtes, maar ook op manieren om mensen die minder digitaal vaardig zijn te betrekken. Daar willen we als D66 scherp op blijven.” Na het vaststellen van de profielschets zal de taak in handen komen van de vertrouwenscommissie en de Commissaris van de Koning, en zal er geen informatie meer naar buiten worden gecommuniceerd. 


Agnes: “Een vertrouwenscommissie mag niets delen over haar werk. Dat is vastgelegd in de wet en je kunt er zelfs voor vervolgd worden als je dat wel doet. Ik hoop daarom ook dat de leden en Rotterdammers begrip hebben dat we als fractie daar ook niks over delen. Transparantie is belangrijk, maar als de wet het voorschrijft, hebben we ons te houden aan de vertrouwelijkheid die geboden is. Dat begrijp ik, ook omdat iedereen zich veilig moet voelen om te solliciteren.” Het is daarom wat D66 betreft te belangrijker om een gedegen profielschets op te stellen waar de hele stad over meepraat. 


Onze fractie ziet voldoende mogelijkheden om Rotterdammers te betrekken bij dit proces. Zo is er de Rotterdamse kinderkrant Jong010 met een bereik van 35.000 kinderen en hun ouders, zijn er goede netwerken binnen mbo-instellingen, is er de Kinderburgemeester, de mogelijkheid tot een digitale enquête en natuurlijk de wijkraden die in de haarvaten van de stad zitten. D66 zal deze periode de focus leggen op een zo inclusief en divers mogelijke participatie. Wordt vervolgd!