Kadernota 2026 – 2029

Stel je eens voor: een ochtendwandeling door onze gemeente. Je ziet gezinnen met kinderen die op weg zijn naar school, ouderen die hun dag beginnen met een praatje in het park, jongeren die met de fiets richting werk of studie gaan. Een levendige omgeving waar mensen zich thuis voelen, waar je wordt uitnodigt tot ontmoeten, bewegen en meedoen. Maar tegelijkertijd merk je ook de zorgen. De winkelstraat is minder druk dan vroeger, er zijn plekken waar bewoners zich niet helemaal veilig voelen, en er zijn mensen die worstelen met de stijgende energiekosten of het vinden van passende hulp. Deze beelden vangen het verhaal van Oss in 2025: een stad én een gemeente vol kansen, maar ook met uitdagingen. Er is dus werk aan de winkel.

De kadernota maakt helder dat we met elkaar de komende jaren scherpe keuzes moeten maken. Want de ruimte is kleiner geworden: minder geld, meer maatschappelijke druk en groeiende verwachtingen. Toch is juist nu de tijd om met visie en ambitie de koers te bepalen. D66 Oss heeft ook tijdens de behandeling van strategische heroriëntatie aangegeven om te bezuinigen op ombuigingsvoorstellen die zo min mogelijk impact hebben bij onze inwoners. Het ravijnjaar is opgeschoven dit betekent niet dat we nu stil moeten blijven zitten maar we moeten keuzes maken. D66 Oss kiest voor een toekomstbestendige gemeente, duurzaam, inclusief en leefbaar. Voor álle inwoners, in stad, dorpen en buitengebied.

We willen een gemeente die dicht bij haar inwoners staat, die goed luistert en toegankelijk is. Niet iedereen kan makkelijk meedoen in de digitale wereld. Daarom moeten we zorgen dat onze dienstverlening voor iedereen begrijpelijk en bereikbaar blijft. Ook willen we dat inwoners vanaf het begin betrokken worden bij belangrijke plannen. Dat versterkt het vertrouwen en zorgt voor betere besluiten. Democratische waarden verdienen bescherming en versterking, juist in deze tijd. We zijn dan ook blij dat het college hier aandacht aan besteedt en noemen met trots initiatieven zoals Politiek Actief, waar inwoners kennismaken met de lokale democratie.

Veiligheid is de basis van ons dagelijks leven. Het gevoel dat je met een gerust hart over straat kunt, dat je kinderen veilig naar school kunnen, dat je buurt een plek is waar je elkaar kent en helpt. In dat kader dienen wij, samen met de PvdA, een motie in waarin we het college oproepen om te onderzoeken of een BOA-punt in het centrum mogelijk en financieel haalbaar is. Niet om meteen iets groots neer te zetten, maar om te kijken naar een praktische, toegankelijke oplossing. Denk bijvoorbeeld aan het CMO, waar nu al wordt gewerkt aan veiligheid en toezicht. Kan dat een plek zijn waar ook een BOA zichtbaar en aanspreekbaar is? Of kan er in het nieuwe Warenhuis ruimte worden gevonden voor gedeeld gebruik? We vragen hier geen ingewikkelde maatregelen, maar om zichtbaarheid, aanspreekbaarheid en aanwezigheid waar het telt: in het hart van de stad.

Dan het centrum van Oss. We gunnen deze stad een centrum dat klopt, leeft en uitnodigt. Wij zien ook een levendige stad waar evenementen georganiseerd kunnen worden en er in het centrum activiteiten plaatsvinden. De plannen voor het Stadshart worden pas eind 2025 geactualiseerd, maar de uitdagingen zijn nu zichtbaar. Leegstand, versnippering, een centrum dat zijn identiteit zoekt. D66 Oss pleit ervoor om de raad vroegtijdig te betrekken bij de invulling van die koers, zodat we kunnen bouwen aan een centrum waar wonen, ondernemen, ontmoeten en verblijven samengaan. Wij zouden graag willen zien dat een evenementencoördinator actief blijft. Dit horen wij graag van de wethouder.

Voorzitter, daarnaast verdient de stem van jongeren een stevigere plek in onze gemeente. Oss heeft een actief Jeugdcollege en een Jongerenraad vol energie en frisse ideeën. Toch zien we in de kadernota nauwelijks aandacht voor jongerenactiviteiten of evenementen speciaal voor deze doelgroep. Daarom dienen wij samen met GroenLinks, PvdA en SP de motie “Jeugd aan zet” in. We vragen het college om samen met jongeren een pilot of evenement in het centrum te organiseren, zodat zij actief kunnen meedenken én meedoen aan een levendig en verbonden Oss. 

Goed onderwijs is de motor van gelijke kansen en persoonlijke ontwikkeling. D66 Oss wil dat onze scholen toekomstbestendig zijn, dat ze ruimte bieden voor ieder kind om te groeien en te bloeien. Samenwerking tussen onderwijs, zorg en welzijn is essentieel om kinderen te ondersteunen waar dat nodig is.

De druk op de jeugdzorg blijft groot. Daarom pleiten wij voor preventie en vroegtijdige hulp, met ruimte voor maatwerk. We mogen niemand verliezen die ondersteuning nodig heeft, juist ook niet degenen die niet precies in bestaande systemen passen.

Werk is meer dan inkomen, het is meedoen in de maatschappij. D66 Oss zet in op kansen voor iedereen op de arbeidsmarkt, met speciale aandacht voor mensen die het moeilijker hebben. We zien ook kansen in duurzame economie en innovatie die banen opleveren en onze leefomgeving beschermen.

Toerisme is voor de lokale economie en de culturele identiteit van onze gemeente van groot belang. D66 pleit daarom al jaren voor de versterking van de vrijetijdseconomie. We zijn blij dat hier nu beleid op wordt gemaakt en dat hiervoor ook financiële ruimte komt via de verhoging van de toeristenbelasting. Ook in onze dorpen en het buitengebied zijn unieke parels te vinden. Denk aan natuurgebieden, erfgoed en de Maasveren, die een essentiële rol spelen in bereikbaarheid en recreatie. Wij pleiten voor blijvende aandacht en investeringen in deze verbindingen.

Voorzitter, een gezonde economie is essentieel voor de leefbaarheid en toekomst van Oss. Onze bedrijventerreinen zijn de motor van werkgelegenheid en innovatie in onze stad. D66 Oss onderschrijft het belang van een divers en vitaal economisch landschap, waarin ruimte is voor zowel gevestigde bedrijven als start-ups en duurzame ondernemingen. Het is noodzakelijk dat we investeren in kwalitatief goede, goed bereikbare en milieuvriendelijke bedrijventerreinen. Zo creëren we ruimte voor nieuwe banen, versterken we onze lokale economie en verminderen we tegelijk de milieu-impact. Innovatie en duurzaamheid moeten hand in hand gaan met economische groei.

Ook vragen wij aandacht voor nieuwe bedrijventerreinen of ruimte voor bedrijven die hun groei kunnen realiseren. De haven van Oss krijgt steeds meer handen en voeten, wat in de toekomst nog meer zal bijdragen aan een gezonde economie van onze gemeente.

Daarnaast zien we het als onze taak om kansen te creëren voor alle inwoners om mee te kunnen doen op de arbeidsmarkt. Dat betekent dat we blijven inzetten op scholing, re-integratie en het ondersteunen van kwetsbare groepen.

Een dak boven je hoofd is meer dan stenen en dakpannen. Het is een plek waar je je veilig voelt, waar je leeft en je toekomst opbouwt. Bij wonen is het duidelijk dat de druk toeneemt. Jongeren die thuis blijven wonen omdat er geen starterswoningen zijn. Ouderen die vastzitten in een te groot huis omdat er geen alternatief is. En gezinnen die buiten onze gemeente moeten zoeken. We zien dat er gebouwd wordt, en dat is positief. Maar laten we ook sturen op wát we bouwen en voor wie. De woningbouwcijfers zijn ambitieus, maar zonder duidelijkheid over betaalbaarheid en doorstroming lopen we het risico om kansenongelijkheid te vergroten. De koppeling met mobiliteit en voorzieningen moet sterker. Zonder deze koppeling krijg je scheefgroei in Oss. Dus een planmatige aanpak is hier enorm van belang.

Mobiliteit is een voorwaarde voor participatie samen met en door inwoners. Veilige fietspaden, goede OV-verbindingen en aandacht voor voetgangers zijn onmisbaar. We moeten duurzame keuzes maken die de bereikbaarheid verbeteren zonder onze leefomgeving te belasten. Een wijkgerichte aanpak voor mobiliteit kunnen wij steunen. Voorzitter, bovendien steunen wij het amendement van PvdA en dienen deze mee in voor het verbeteren van de toegankelijkheid van gehandicaptenparkeerplaatsen. Wij vinden de voorgestelde verhoging van de leges voor de gehandicaptenparkeerkaart van meer dan 100% onacceptabel. Dit treft juist mensen met een beperking, die vaak al hoge extra kosten hebben. Zo’n forse stijging belemmert hun mobiliteit en deelname aan de samenleving.

D66 Oss stelt daarom voor om de verhoging te beperken tot 10%, wat rechtvaardiger is en in lijn met algemene lastenverzwaringen. Het resterende bedrag kan worden gevonden binnen de algemene taakstellingen. Zo zorgen we voor een sociale en toegankelijke gemeente waar niemand wordt uitgesloten. In een inclusieve gemeente moet iedereen zich vrij kunnen verplaatsen.
In een sociale gemeente zorgen we goed voor elkaar. Dat betekent toegankelijke zorg en ondersteuning, en het versterken van mantelzorgers. We moeten alert blijven op nieuwe manieren om kwetsbaren te bereiken en te helpen.
Sport en cultuur zijn verbindend. Ze zorgen voor ontmoeting, gezondheid en levensvreugde. D66 Oss wil dat deze sectoren blijven bloeien, vrijwilligers ondersteunen en er voor zorgen dat het voor iedereen toegankelijk blijft. Het is enorm van belang dat er verbinding gezocht wordt om sport en bewegen te versterken in Oss en te zorgen dat sport en bewegen voor iedereen toegankelijk blijft.

Het Bos van Oss is een symbool van onze groene ambitie. Nogmaals roep ik de wethouder op om de geboortebomen tot uitvoering te brengen in verband met de motie die wij in november 2022 hebben ingediend en is aangenomen door deze raad. Bomen zijn belangrijk maar duurzaamheid gaat verder: het vraagt om concreet beleid dat inwoners helpt mee te doen aan de energietransitie, ook als ze minder financiële ruimte hebben. Collectieve isolatieprogramma’s en ontzorging zijn daarvoor onmisbaar. Communiceer dan ook duidelijk waar inwoners recht op hebben. Vaak weten inwoners niet wat er allemaal mogelijk is binnen de gemeente. Transparantie over keuzes, zoals rond windenergie, zorgt voor vertrouwen en betrokkenheid. Maar ook een plan B, mocht de duurzame polder niet tot uitvoering komen is volgens D66 Oss van belang. Wij snappen uiteraard dat dit proces enorm complex is. 

Voorzitter, de kadernota is opgebouwd rondom tien programma’s die samen het brede gemeentelijke beleid vormen. Bij elk programma zien we zowel kansen als risico’s. De financiële ruimte is beperkt, maar dat mag niet leiden tot kortzichtige keuzes die de basis verzwakken. D66 Oss staat voor een aanpak die investeert in mensen en in duurzaamheid, met oog voor sociale samenhang en de toekomst. Wij onderschrijven daarom de koers van de strategische heroriëntatie om het structurele evenwicht te herstellen. Dit betekent dat bezuinigingen niet vrijblijvend zijn, maar onderbouwd en haalbaar moeten zijn.

Voorzitter, wij dienen vandaag één motie in:
-> Een motie om te onderzoeken of een BOA-punt in het centrum financieel en praktisch haalbaar is, om zo veiligheid en toezicht beter zichtbaar te maken.

Voorzitter, het verhaal van de gemeente is er één van verbinding: tussen mensen, generaties, kernen en onze leefomgeving. De kadernota dwingt ons om keuzes te maken die deze gemeente leefbaar en toekomstbestendig maken voor iedereen.
Kies voor een sterk Oss: waar iedereen meetelt, meedoet en mee kan beslissen.

Tot zover!