Energietransitie weer op de agenda van de provinciale commissie

Aan het eind van de vorige bestuursperiode is eind 2022 de noodzaak tot versnellen van de omschakeling van fossiele naar duurzame energie politiek bevestigd door de D66 motie RES-versnelling met steun van CDA, ChristenUnie, GroenLinks en PvdA.  Nu is er weer een halfjaarlijkse update over het Nationaal Programma Energiestrategieën beschikbaar (de zgn. Foto NPRES). D66-woordvoerder Emre Kanik heeft deze geagendeerd voor bespreking door de provinciale commissie leefomgeving op 25 april 2024.

Vragen aan de commissie

Hoe kijken de mede-indieners van de motie tegen deze situatie van stagnatie aan en welke oplossingen zien zij? Vinden zij het aanvaardbaar dat een zonneladder en windladder zo lang op zich laten wachten? Hoe denken zij het vertrouwen van energiecoöperaties in onze provincie te kunnen herstellen? Wat willen zij doen om de doelen te halen? En natuurlijk zijn dit ook vragen voor de andere partijen. 
 
Uit de Foto NPRES wordt duidelijk dat er verschillende uitdagingen zijn om de doelstelling voor de energietransitie in Noord-Holland te halen.

D66 woordvoerder Emre Kanik: “Er is geen sprake van versnelling in Noord-Holland.
Kortom, we moeten keihard aan de slag met de regionale energiestrategie (RES).” 

D66 wil doelen transitie halen zoals afgesproken

Kanik ziet dat het concretiseren van de ambitie voor windenergie naar projecten stagneert. Ook beginnen zon op land projecten af te vallen door hoge kosten, strenger beleid en afnemend draagvlak. De provincies hebben een akkoord gesloten met de rijksoverheid, maar dreigen dat niet waar te maken. 
 
Wat D66 betreft wordt er alles op alles gezet om de doelen voor 2030 te halen en het liefst een beetje meer. Hoe meer we voor 2030 realiseren hoe minder we hoeven te doen in de jaren tussen 2030 en 2035 en ook daarna. Dat betekent dat we bijvoorbeeld op zoek moeten gaan naar nieuwe zoekgebieden als er gebieden afvallen.  
 
De mede-indieners van het versnellingsvoorstel bevestigen de zorgen van D66. De rechtse partijen maken zich weinig zorgen en willen ook doorschakelen naar alternatieven zoals kernenergie. Kernenergie heeft echter te maken met dezelfde problemen als windenergie als het om draagvlak gaat. Mensen willen het wel maar niet bij hen in de buurt. Dat hebben de 1355 bezwaren voor extra kerncentrales bij Borssele of de Maasvlakte nu wel aangetoond. Mede daarom is dit voor D66 geen oplossing als het om versnelling van de energietransitie gaat. We zullen ons moeten blijven concentreren om de huidige ambitie met wind en zon te realiseren. 

Onze vragen goed beantwoord

Een aantal vragen van D66 worden door het college gelukkig positief beantwoord: 
 
Gedeputeerde Kocken is hard bezig de deuk in het vertrouwen van initiatiefnemers van windenergie te herstellen en bevestigt dat er vanuit het college vertrouwen is dat toekomstige projecten op een meerderheid in de Staten kunnen rekenen. Voor energiecoöperaties wordt er ook een regeling gemaakt om risico’s voor deelnemers te verlagen.  
 
Maatwerk voor wind-op-land projecten blijft mogelijk en de provincie doet haar best om vergunningstrajecten zo kort mogelijk te houden. Er is nu een speciaal loket, een kwartiermaker en hulp voor gemeenten en waterschappen.  
 
Versnellen door zelf in te grijpen als provincie is (nog) niet nodig volgens de gedeputeerde. Het participatieve proces met gemeenten loopt nog steeds goed. De herijking van de zoekgebieden vindt nu plaats en de RES-doelen zijn nog steeds in zicht. De gedeputeerde bevestigt dat de verwachting van het rijk is dat de energievraag in 2050 vier keer zo groot is. Alle reden om door te gaan met het opwekken van duurzame energie.  
 
D66 is ook blij met de bevestiging dat Noord- Holland met de zonneladder geen strengere eisen gaat stellen dan het rijk voorlegt. De vier treden van de rijks-zonneladder worden in het derde kwartaal in de provinciale omgevingsverordening opgenomen.  
 
D66 is voorstander dat de provincie Noord-Holland zich snel aansluit bij het Ontwikkelfonds voor energie-coöperaties. Het streefpercentage van 50% lokaal eigendom wordt in de RESsen nog niet gehaald. Het is voor D66 belangrijk dat inwoners ook financieel kunnen profiteren van de energietransitie. De gedeputeerde meldt dat zij hier zeker naar kijkt, maar nog niet de financiële ruimte gevonden heeft.  
 
Deze keer is de Foto NPRES laat naar de commissie gestuurd. D66 heeft gevraagd de volgende keer zo snel mogelijk een Noord-Hollandse reactie te willen ontvangen van het college. Zo kan PS beter de vinger aan de pols houden. Deze toezegging is gedaan door de gedeputeerde. 

Beeld: KanikFotografie