Column: Religieuze uitingen bij BOA’s? Voor D66 een vrije kwestie.

De afgelopen maanden heeft de discussie over het toestaan van religieuze uitingen in het uniform van BOA’s dankzij een voorstel van PvdA en GroenLinks zowel de stad Leiden als de gemeenteraad uitvoerig beziggehouden. Ook binnen de D66-fractie hebben we lang over dit onderwerp gesproken. Vanuit ons sociaalliberale gedachtegoed kun je namelijk beide kanten op redeneren. En al snel werd duidelijk dat deze discussie zo fundamenteel is, dat ieder fractielid zijn of haar eigen afweging mocht maken.

De argumenten

Er botst hier namelijk een aantal fundamentele grondrechten. Voorstanders van het voorstel benadrukken dat een religieuze overtuiging geen belemmering mag zijn voor het uitoefenen van het beroep van BOA, en dat iemands religie niets zegt over de neutraliteit van deze professional. Daarnaast zou een religieuze overtuiging geen reden moeten zijn om het vak van BOA uit te oefenen. 

Tegenstanders wijzen juist op het kostbare geweldsmonopolie en de sanctiebevoegdheid die een BOA, net als politieagenten en rechters, bezit. Voor hen is zichtbare neutraliteit daarom cruciaal voor een veilige werkomgeving. Tegenstanders voelen zich daarnaast ongemakkelijk als invloeden van religie zichtbaar worden in het handelen namens de staat. Ook vraagt men zich af bij welke uitingen dan de grens ligt.

Onze overweging

Wij hebben dit onderwerp dan ook voorgelegd aan onze leden. Dat leverde zowel een inhoudelijk zeer interessante discussie als een divers peilingresultaat op onder onze achterban: 26% zou namelijk vóór deze motie stemmen, terwijl 41% tégen de motie zou stemmen. De overige 33% concludeert dat ons liberale gedachtegoed beide standpunten rechtvaardigt. Dit reflecteert ook het stemgedrag van onze raadsleden, die ieder een individuele afweging maakten.

Het hart van deze discussie is namelijk het fundamentele vraagstuk over de balans tussen persoonlijke vrijheid en publieke neutraliteit. En dat vraagt om zorgvuldige en respectvolle dialoog. Want hoewel neutraliteit niet zou moeten afhangen van iemands uiterlijk, maar juist van diegene zijn wijze van handelen, is de meerderheid van de D66 fractie van mening dat bij een uniform geen religieuze uitingen passen. Een kleine meerderheid van de Leidse raad stemde echter vóór het voorstel. Daarmee wordt het stadsbestuur opgeroepen om dit toe te gaan staan in de uniformregels van de BOA’s. Hoe dit zich zal verhouden tot de landelijke plannen is echter ongewis.