Blik op de Wereld: UK
Op woensdag 1 maart was ik aanwezig bij Blik op de wereld: UK. De eerste van een reeks avonden georganiseerd door D66 Internationaal in samenwerking met D66 Democratie en Rechtsstaat over politieke ontwikkelingen in het buitenland.
Het was een interessante en inspirerende avond met sprekers als Fleur Launspach (correspondent VK van de NOS), Phil Bennion (voormalig MEP Liberal Democrats) en Niels Posthumus (correspondent VK van Trouw). Er was voldoende ruimte voor de aanwezige leden van D66 vanuit binnen- en buitenland om vragen te stellen aan de sprekers en daaruit ontstonden interessante gesprekken.
Onderwerp van gesprek was de Brexit en de gevolgen voor de politieke en maatschappelijke verhoudingen in het Verenigd Koninkrijk. Fleur Launspach vertelde de aanwezigen over hoe de onderhandelingen en afspraken met de EU door de Britse pers op de voet worden gevolgd en hoe politieke partijen daar ieder hun eigen draai aan proberen te geven. Phil Bennion gaf aan dat de Liberal Democrats moeite hebben om aan kiezers uit te leggen waarom betere samenwerking met de EU in het belang is van de UK vanwege de twijfel en het wantrouwen die worden gezaaid door partijen die daarop tegen zijn. Niels Posthumus legde uit hoe er in Schotland en Wales wordt aangekeken tegen de Brexit. Ook vertelde hij dat steeds meer kiezers daar vinden dat Engeland te veel politieke macht heeft en dat zij politiek onafhankelijk willen worden.
Er is veel besproken op deze avond. Wat mij vooral is bij gebleven, zijn de bespiegelingen over het verloop van de referendumcampagne en de nasleep daarvan. Tijdens de referendumcampagne was niet duidelijk voor welke vorm van Brexit werd gekozen en welke gevolgen daaraan vastzaten. Dit was ook sterk afhankelijk van onderhandelingen met de EU. Het gevolg was dat campagneteams verschillende vormen van Brexit konden verkopen aan verschillende groepen: wel binnen de Europese markt, niet binnen de Europese markt, grenzen dicht, grenzen niet dicht, enz. Dit heeft zich na de Brexit voortgezet. De bevolking blijft daardoor in verwarring en onzekerheid over de gevolgen van de Brexit en de toekomst van het Verenigd Koninkrijk. Er heerst een maatschappelijke verdeeldheid met polarisatie, vertraging en stilstand tot gevolg.
Hetgeen is besproken op deze avond heeft mij tot een dieper inzicht gebracht over hoe het referendum misbruikt kan worden door de politiek. Het referendum is een democratisch instrument dat bedoeld is om mensen zeggenschap te geven over hun eigen lot door de mogelijkheid te bieden in te grijpen op de politiek. Daaraan vooraf gaat een integere politieke cultuur en een helder bestuur. Als de politiek echter misbruik kan maken van dit instrument, dan verliest het aan kracht en wordt het niet ingezet op de manier zoals oorspronkelijk bedoeld. Het nadenken over de inzet van het referendum als democratisch instrument is van belang voor de Europese politiek. Deze avond heeft mij in ieder geval aan het denken gezet over hoe we ervoor kunnen zorgen dat dit instrument in de toekomst op een integere manier kan worden ingezet. Maar hoe krijgen we dat voor elkaar?
Beeld: D66 Internationaal