Meer 
inspraak, 
meer zeggenschap

Inwoners willen meer invloed op de keuzes die hun leefomgeving raken. En terecht. De tijd van plannen van bovenaf opleggen is voorbij. Steeds vaker vragen inwoners om echte inspraak: bij woningbouwplannen, de inrichting van hun wijk of dorp, duurzaamheid, mobiliteit en zorg.
 
In praktijk is ‘inspraak’ nu vaak beperkt tot een informatieavond, een enquête of een reactie achteraf op een plan dat al grotendeels vaststaat. Dat voelt voor veel inwoners onvoldoende. Vooral bij grote opgaven zoals woningbouw, de energietransitie of veranderingen in mobiliteit, willen mensen dat hun stem echt meetelt.
 
Ook de samenwerking tussen gemeenten groeit. Wat er in Goes gebeurt, raakt direct ook inwoners van Kapelle en Borsele. Daarom moet inwonerparticipatie niet alleen lokaal, maar ook regionaal sterker worden georganiseerd.

D66 wil de democratie dichter bij de inwoners brengen. Niet als mooie woorden, maar als concrete aanpak. Inwoners moeten vanaf het begin kunnen meepraten, meedenken en meebeslissen over plannen voor hun buurt, hun dorp, hun stad en hun regio.
 
Dat betekent:

  • Inspraak vooraf, niet achteraf.
  • Dorpsraden en wijkraden krijgen een officiële rol bij plannen die hun gebied raken.
  • We bouwen verder op het digitale platform “Goes Praat Mee”, en breiden dit uit naar “De Bevelanden Praat Mee”, voor alle inwoners van Goes, Kapelle en Borsele. Veel vraagstukken vragen gemeentegrens-overstijgende oplossingen.
  • Er komen burgerberaden bij grote keuzes.
  • Participatie moet laagdrempelig zijn, ook voor inwoners die minder digitaal vaardig zijn, jongeren, ouderen en nieuwkomers.
  • De gemeente werkt als bondgenoot van haar inwoners, niet als afstandelijk bestuur.

Versterken dorps- en
wijkraden met budget

  • Dorps- en wijkraden krijgen een adviesrol bij plannen over woningbouw, mobiliteit, groen, leefomgeving en duurzaamheid.
  • We investeren in dorpsraden, wijkverenigingen en buurtgroepen, zodat zij de stem van hun inwoners goed kunnen vertegenwoordigen.
  • Er komt een structureel participatiebudget per dorp en wijk, waarmee inwoners zelf projecten kunnen opstarten: van een speeltuin tot een buurtinitiatief voor verduurzaming of groenonderhoud.
  • Gemeente en dorpsraden werken samen aan leefbaarheid, woningbouw, voorzieningen en mobiliteit.

Organiseren burgerberaden & burgerinitiatief

  • Bij grote projecten starten we standaard met een Burgerberaad: een diverse groep van (gelote) inwoners die samen met experts en beleidsmakers werkt aan oplossingen.
  • Ook voeren we het Burgerinitiatief in. Dit is een voorstel of idee van inwoners om hun leefomgeving te verbeteren, dat – als het voldoende steun krijgt van andere inwoners en aan de voorwaarden voldoet – op de agenda van de gemeenteraad geplaatst kan worden om besproken te worden.
  • De gemeente faciliteert beide rechten met duidelijke spelregels, ondersteuning en waar nodig financiële middelen.

Verbeteren Goes Praat Mee (online & balie)

  • We breiden “Goes Praat Mee” uit tot een regionaal platform: “De Bevelanden Praat Mee”, gekoppeld aan een fysieke ontmoetingsplek in elke gemeente voor mensen die niet digitaal willen of kunnen meedoen.
  • We zorgen ervoor dat plannen in begrijpelijke taal geschreven zijn en organiseren bijeenkomsten op tijden en plekken die voor iedereen toegankelijk zijn.
  • Digitale participatie blijft, maar wordt altijd gecombineerd met fysieke bijeenkomsten.
  • We bieden trainingen en ondersteuning voor inwoners die willen meedenken of meedoen, bijvoorbeeld bij burgerfora of inspraakavonden.

Invoeren Right to Challenge & agenderen

  • We stimuleren en promoten het Right to Challenge: wanneer inwoners of verenigingen een gemeentelijke taak slimmer, beter of goedkoper denken te kunnen uitvoeren, krijgen ze daar de ruimte voor.
  • We voeren het Recht om te agenderen in: inwoners kunnen met voldoende steun een onderwerp rechtstreeks op de agenda van de gemeenteraad plaatsen.

Voeren Bevelandse dialoog

  • We zorgen dat inwoners niet alleen inspraak hebben bij de eigen gemeente, maar ook bij plannen die de hele regio aangaan, zoals woningbouw, mobiliteit, energie en zorg.
  • Gemeenteraden van Goes, Kapelle en Borsele organiseren gezamenlijk tenminste twee keer per jaar een Bevelandse Burgerdialoog, waarin inwoners hun stem kunnen laten horen over regionale thema’s.

Sterke raad,
helder raadswerk

  • We gebruiken de hele gereedschapskist van de raad en trainen dit 2 keer per raadsperiode: van (technische) vragen, interpellatie en motie tot amendement en initiatiefvoorstel. Waar we echt de uitkomst willen veranderen (beleid/budget), kiezen we vaker voor een amendement dan voor alleen een motie.
  • We wijzen bij grote dossiers een raadsrapporteur aan (zeker bij gemeenschappelijke regelingen): één raadslid verdiept, rapporteert terug aan de hele raad en legt alternatieven op tafel. Zo wordt controle en besluitvorming sterker.
  • We maken er een vaste routine van: elk jaar een “Raadswerk in de praktijk”-programma met griffie, ProDemos en Debat.nl (scherp formuleren van moties/amendementen, volgen van uitvoering) aan de hand van een casus. 

Democratie begint hier. We maken participatie concreet en toetsbaar met de Participatieverordening 2024, én we gebruiken Goes Praat Mee en wijktafels om plannen echt samen te maken. Zo verschuiven we van informeren naar meebeslissen, we laten zien wat we met de ideeën doen.