Dossier kernenergie

De fractie van D66 Borsele hanteerde tot nu toe het standpunt: Nee, tenzij …
Tenzij kan nu worden ingevuld.

Tekenen bij het kruisje?

Er is een klimaatcrisis en een energiecrisis. De energietransitie moet versneld worden. Kernenergie kan daarin een rol spelen.

Onze fractie is van mening dat de locatie Borssele al bijna is aangewezen, nog voordat er in de gemeente Borsele, zowel met raad als met inwoners, is gesproken.

Tweede Kamerleden stonden al op de Zeedijk voor de  gemeenteraadsverkiezingen van maart dit jaar en de verantwoordelijk gedeputeerde riep direct dat het in Borssele kan. Het draagvlak lijkt groot, maar dat wil niet zeggen dat onze inwoners met alles akkoord gaan. 

Invloed op het landschap

De bouw van de wintrackmasten dwars door ons waardevolle Bevelandse landschap, heeft veel inwoners wakker geschud en met de neus op de feiten gedrukt wat betreft de energietransitie en de invloed hiervan op ons landschap.

Er is behoefte aan een brede discussie over deze effecten met inwoners en gemeenteraad. Dit traject komt nu op gang, maar het mag wat sneller en gestructureerder, wat D66 betreft. 

De plaats nergens

Verder noem ik naar het proces uit 1983 tot 1990 – beschreven in het boekje met een feitenrelaas (niet meer verkrijgbaar) “Borsele, de plaats nergens’ – waarin er werd gesteld dat de COVRA (opslag van kernafval) en een nieuwe kerncentrale toch ergens moesten komen en dat Borssele dan wel kon. De inwoners voelden zich niet gehoord. Dit is dus ‘oud zeer’ en we moeten voorkomen dat er een hoofdstuk ‘nieuwe pijn’ bijkomt. 

Eigendom

Belangrijke vraag is wie bereid is de enorme investering in een eventuele nieuwe kerncentrale wil doen?

De huidige kerncentrale is grotendeels in handen van NV EPZ  (70% van PZEM = Provinciale Zeeuwse Energie Maatschappij) in de huidige centrale met het gevolg dat vooral de Zeeuwen de verliezen van de kerncentrale in de afgelopen jaren hebben opgevangen en de kosten voor het amoveringsfonds (fonds voor ontmanteling na 2033) opbrengen. Dit is wat D66 Borsele betreft niet wenselijk.

Tenzij

D66 Borsele stelt daarom een aantal voorwaarden aan de vestiging van maximaal 1 nieuwe kerncentrale: 

  •  De transitie naar duurzame energie blijft het hoofddoel, versterken van windenergie, zonne-energie opwekking en productie van groene waterstofproductie mag niet verslappen. 
  • Kernenergie heeft nauwelijks CO2 uitstoot maar is geen groene energie vanwege kernafval
  • D66 wil max. 1 nieuwe kerncentrale in Borsele; deze vervangt de oude centrale na 2033. De huidige kerncentrale sluit in 2034*.
  • Borsele is ‘stopcontact’ van Nederland en opslagplaats van Nederlands kernafval bij COVRA. Als er gekozen wordt voor meer dan 1 kerncentrale, dan stelt D66 Borsele voor dat het Rijk zich hiervoor op een andere locatie, bijv. Maasvlakte 2, gaat oriënteren. 
  • Het nucleair terrein van Borssele kan, naast 1 (klassieke) kerncentrale, ingericht worden als onderzoekscentrum voor alternatieve kernreactoren bijvoorbeeld thorium, ontwikkeling van kleine kernreactoren en kernfusie.
  • € 100 mln. compensatie voor het gebruik van onze ruimte voor de rol van gemeente Borsele als energieportaal/stopcontact voor de randstad. Dit geld komt in een compensatiefonds voor alle effecten op ons landschap en voor verduurzaming van onze woningen en gebouwen.
  • Burgerparticipatie en voldoende draagvlak zijn de belangrijkste pijlers voor de realisatie van de duurzame energietransitie en mogelijke vervanging van de nucleaire energieproductie in Borssele.
  • Als een nieuwe kerncentrale er toch moet komen, dan moet het Rijk grootaandeelhouder worden.

*De kans op gebreken bij de dan 60 jaar oude centrale nemen toe en langer openblijven vraagt opnieuw om grote investeringen. In de miljoenennota wordt al gesproken over 20 miljoen. Wat D66 Borsele betreft kan dat beter worden geïnvesteerd in nieuwe energietechnologie dan in het openhouden van een centrale die haar levensduur nu al overschrijdt.