Hoofdstuk 6. Mobiliteit & Gebiedsontwikkeling

De gemeenteraad heeft met het Zaans Mobiliteitsplan (ZMP) een stip op de horizon gezet richting 2040 om de Zaanse mobiliteit en de daarbij behorende infrastructuur in kaart te brengen.

De verbinding tussen de autowegen A8 en A9 heeft in het ZMP een belangrijke plaats. D66 is niet automatisch voorstander van extra asfalt, maar de komende jaren zullen naar verwachting ongeveer 5.500 nieuwe woningen gebouwd worden in het noorden van onze stad. Voor de leefbaarheid in Zaanstad-Noord moet het doorgaande verkeer uit de woonkernen geweerd worden. Zoals ook in het ZMP beschreven is D66 voorstander van het afwaarderen naar 2 rijstroken van de N203 (Provincialeweg) en de N246. Het aanleggen van de verbinding A8/A9 is dan noodzakelijk.

Alternatieven zijn voor D66 bespreekbaar en financiën zijn hierbij niet leidend. De leefbaarheid voor het hele gebied voor de komende tientallen jaren staat voorop, ook voor onze Zaanse inwoners in de directe omgeving van de Coenbrug. D66 zet in op verlaging
van de snelheid op de A8 naar 80km/uur, ongeacht het doortrekken van de verbinding, en het plaatsen van hogere geluidschermen bij de Coenbrug.

Bij alle nieuwe ontwikkelingen van tenminste 30 woningen kan de gemeente een Programma van Eisen voor de mobiliteit stellen. D66 is hier een groot voorstander van. D66 wil de komende jaren het vervoer van goederen en personen over de Zaan sterk stimuleren: Meer en betere ligplaatsen voor de beroepsvaart, sneller en elektrisch vervoer van personen over de Zaan en meer attractieve aanmeerplaatsen langs de Zaan voor het personenvervoer.

Met het verschijnen van de update van het Meerjarenprogramma infrastructuur, ruimte en transport 2021 (MIRT 2021) is de lijn van de landelijke overheid duidelijk geworden. Er wordt ingezet op klimaat, leefbaarheid en watermanagement. Er worden plannen gepresenteerd om de economische ontwikkelingen rond Amsterdam te versterken. Helaas komt het gebied ten noorden van Amsterdam en daarmee onder andere Zaanstad er in de nieuwe MIRT bekaaid vanaf. Veel meer dan een aangekondigde studie over de Corridor Hoorn-Amsterdam valt niet te lezen.

D66 wil de komende jaren een sterk Zaans signaal aan de landelijke politiek geven dat ontsluitingen van gebieden ten westen en noorden van onze stad noodzakelijk zullen zijn om de te verwachten, sterk toenemende reisbewegingen op te vangen. Via de verstedelijkingsstrategie van de Metropoolregio Amsterdam (MRA) wordt hiervoor gelukkig een goede aanzet gegeven. Tot 2030 staat al de bouw van 100.000 woningen gepland boven het Noordzeekanaal en rond 2040 moeten dat er zelfs 250.000 worden. D66 kijkt hier naast de auto ook nadrukkelijk naar andere duurzame vormen van vervoer.

De mobiliteit in en om Zaanstad kan beter worden ingericht. Binnen de stad kunnen fietsverbindingen verbeterd worden. Ook de parkeergelegenheid voor fietsers in de winkelkernen en bij bus- en treinstations moet verbeterd en uitgebreid worden. De uitbreiding van het lange afstand-fietsnetwerk is noodzakelijk, Efficiënt Hoogwaardig Openbaar Vervoer dient te worden uitgebreid en een metro- of lightrailverbinding richting Purmerend en Amsterdam moet worden gecreëerd. Parkeren van de auto voor de deur zal in de toekomst niet meer in alle wijken mogelijk zijn, deelauto’s en andere vormen van alternatief autogebruik wil D66 onderzoeken en waar mogelijk promoten. In dit kader verwacht D66 veel van de MRA waarbij Amsterdam en alle gemeenten rondom Amsterdam werken aan goede mobiliteit en bereikbaarheid in de regio’s.

De afgelopen jaren heeft D66 meerdere pogingen ondernomen om de verkeersveiligheid en daarmee de leefbaarheid in onze stad te verbeteren, met wisselend succes. Inmiddels worden wij gesteund door nieuw landelijk beleid. Binnen de grenzen van onze gemeente
wordt het in de nabije toekomst mogelijk de maximumsnelheid voor al het verkeer te verlagen naar 30km/uur. Alleen in straten waar een vrijliggend fietspad aanwezig is, blijft dan het maximum van 50km/uur gehandhaafd. Dit is voor D66 een lang gekoesterde wens. De Westzijde wordt in haar geheel 30km/uur, net als de rondweg in Westerkoog. Deze snelheidsbeperking zorgt er ook voor dat het openstellen van de Busbrug mogelijk wordt.

De snelheidslimiet van 30km/uur binnen de gemeentegrenzen geldt nu al voor bromfietsen en nieuwe vormen van elektrisch fietsen. Voorlichting en handhaving zullen nodig zijn om de veiligheid en leefbaarheid in de hele stad te verbeteren voor gebruikers van deze vervoermiddelen en om alle verkeer veilig in goede banen te leiden.

De nabijheid van Schiphol heeft zowel positieve als negatieve impact op de economie van de regio en daarmee ook op Zaanstad. De inwoners van Zaanstad hebben te maken met veel geluidsoverlast van een aantal aanvliegroutes. D66 is tegenstander van verdere groei
van het aantal vluchten en vindt dat nachtvluchten moeten worden afgeschaft. Op termijn ontkomt de luchtvaart niet aan verduurzaming.

Zaanstad is traditioneel een gemeente waar wonen en industrie samenkomen op een klein oppervlak. Gemengd wonen en werken blijft de kracht van Zaanstad. In een aantal gebieden zal hierin een transformatie komen. Vooral het havengebied met het Hembrugterrein en de Achtersluispolder worden nieuwe woon-werkgebieden, maar ook voor het industrieterrein Noorderveld in het noorden van onze stad zijn transformatieplannen opgesteld. D66 wil bij deze transformaties ten volle profiteren van de invoering van de nieuwe Omgevingswet in 2022. Participatie vooraf wordt de maatstaf.
Het nieuwe omgevingsplan wordt minder rigide ingevuld dan de oude
bestemmingsplannen, maar D66 blijft oog houden voor goede bescherming van kernkwaliteiten van de stad. Een stad die groeit, zorgt voor meer mobiliteit in zijn geheel. D66 heeft hiervoor een wensenlijstje:

In de gemeente Zaanstad is veel natuur te vinden. Natuur is belangrijk voor de biodiversiteit en daarmee voor de mens. Natuur is ook belangrijk voor recreatie. Het behoud van gebieden als het Guisveld is een kerntaak van de gemeente. Participatie in de recreatieschappen Twiske en Alkmaarder- en Uitgeestermeer zijn voor ons essentieel.

De daling van de bodem in Zaanstad is een probleem. Inklinkend veen zorgt voor veel uitstoot van broeikasgassen. D66 wil dat pilotprogramma’s op het gebied van natte teelt en sturing van het grondwaterpeil worden voortgezet. De gemeente Zaanstad dient hier
samen te werken met andere partners zoals de provincie Noord-Holland en Nationaal Landschap Laag Holland.

Ook dynamische drainage en beter waterpeilbeheer op landbouwgronden dragen bij aan de strijd tegen bodemdaling en hebben tegelijk een positieve invloed op de funderingsproblematiek in Zaanstad (zie hoofdstuk 2. Wonen). We werken hierbij nauw samen met het waterschap.

Natuur, biodiversiteit en beperking van bodemdaling zijn geen sluitstuk van de begroting, maar voorwaarden voor ons voortbestaan.