Hoofdstuk 10. Openbare orde & Veiligheid

Mensen voelen zich pas vrij als ze zich veilig voelen. Het streven naar veiligheid kan echter ook wel eens schuren met ons gevoel van vrijheid, zeker wanneer de privacy van mensen in het gedrang komt. D66 vindt dat onze vrijheden niet zomaar moeten worden opgeofferd. Daarom moet altijd scherp gekeken worden naar de balans tussen vrijheid en veiligheid. Bij beslissingen over het inzetten van handhavingsmiddelen zal altijd een goede afweging moeten worden gemaakt tussen beoogd effect en de privacy van onze burgers. Cameratoezicht en preventief fouilleren zijn daarom wat D66 betreft in principe tijdelijk en kunnen slechts goed beargumenteerd toegepast of verlengd worden.

Illegale wietteelt leidt tot veel overlast, brandgevaar en criminaliteit. Opsporing brengt hoge kosten met zich mee. Zaanstad is één van de tien gemeenten in Nederland die meedoen aan het experiment gesloten coffeeshopketen, waarbij de aanvoer van legaal geteelde producten aan de achterdeur ervoor zorgt dat de coffeeshops niet langer illegaal hoeven in te kopen. Het doel is de gezondheidsrisico’s van drugsgebruik te verminderen en de overlast en criminaliteit die gepaard gaat met illegale wietteelt te beperken. Regulering gaat wat D66 betreft samen met goede voorlichting en voldoende toezicht.
Zaanstad heeft de mogelijkheid om drie vergunningen voor coffeeshops af te geven. Spreiding van coffeeshops over Zaanstad is van belang en vermindert oncontroleerbare verkoop door straatdealers. D66 is daarom voorstander van een coffeeshop in het
noordelijke deel van Zaanstad.

Het eindeloos uitbreiden van de lijst met illegale (designer)drugs is contraproductief en symboolpolitiek. Het is verstandiger om in te zetten op regulering en controle van en voorlichting over drugsgebruik in het algemeen, dus ook over legale drugs. Het gebruik
van lachgas als drijfgas in de horeca zou aan banden moeten worden gelegd.

D66 is voor een actief beleid om ondermijnende activiteiten de kop in te drukken. De vermenging van de onderwereld met de bovenwereld is het laatste decennium een steeds grotere zorg van veel gemeenten. Het leidt direct tot overlast en heeft bovendien een aanzuigende werking op de kwetsbare jeugd. Zaanstad moet samen met regionale en landelijke overheden de georganiseerde misdaad bestrijden.

D66 wil een stad zonder illegaal bezit van wapens, ongeacht leeftijd. De geweldsincidenten met wapens bij jongeren onder de 18 jaar zijn een steeds grotere bron van zorg. Preventie in de vorm van voorlichting, sociale controle op scholen en in het gezin
zijn voor D66 middelen om ons hiertegen te bewapenen.

D66 is voorstander van het verlagen van de snelheid voor autoverkeer tot 30km/uur binnen de bebouwde kom van Zaanstad op wegen waar geen vrij liggend fietspad aanwezig is. Op doorgaande wegen waar wel vrij liggende fietspaden aanwezig zijn, kan de huidige maximumsnelheid van 50km/uur gehandhaafd blijven. D66 volgt hierbij het landelijk beleid, waarbij het uitgangspunt is dat in 2030 nul verkeersdoden de norm moet zijn.

Het opent tevens de mogelijkheid om de herinrichting van de Rondweg Westerkoog (noodzakelijk voor het permanent openen van de busbrug) en de inrichting van de Westzijde opnieuw op de agenda te zetten, twee onderwerpen waar besluitvorming van de gemeente niet aansluit op de wensen van bewoners.

Overlast van brom- en snorfietsen heeft ook de aandacht van D66. Dit gaat dan om overlast in de vorm van een te hoge snelheid, maar ook ander asociaal rijgedrag dat tot onveilige situaties in de binnenstad en op fietspaden leidt. Meer controles op deze categorie weggebruikers is volgens D66 de enige oplossing. De pakkans moet omhoog.

Het toenemende watertoerisme heeft de laatste jaren tot meer overlast van te snel varende bootjes geleid. De capaciteit om hierop te handhaven is beperkt. D66 is voorstander van het invoeren van een registratiesysteem met een vignet op de boot. De pakkans bij overtredingen wordt dan aanzienlijk vergroot. Op termijn wordt de elektrisch aangedreven fluisterboot de norm. Voorts is D66 voorstander van het zoveel mogelijk beperken van varen tijdens het broedseizoen.

Juridische procedures tegen de eigen burgers en die van burgers tegen de gemeente dienen zo veel mogelijk voorkomen te worden. D66 vindt het veel beter om onze inwoners vooraf te betrekken in de besluitvorming en een open houding te hebben vanuit de gemeente. Geheimhouding van stukken moeten we proberen zoveel mogelijk te
voorkomen. Dit betekent natuurlijk niet dat de burger altijd tevreden zal zijn. Mediation is dan nog een mogelijke oplossing. Als het toch tot een juridische procedure komt, dient de gemeente zich tot het uiterste in te zetten om deze niet onnodig te rekken.

Preventie tegen criminaliteit en radicalisering is voor D66 het uitgangspunt om de veiligheid en daarmee onze vrijheid te verbeteren. D66 wil investeren in onderwijs om zo te voorkomen dat tieners vroegtijdig hun schoolopleiding afbreken. Op die manier nemen we de oorzaken van criminaliteit en radicalisering in een vroeg stadium weg. De gemeente speelt een belangrijke rol in de uitstraling en netheid van wijken en buurten. Een buurt met schone straten, zonder kapot straatmeubilair en met goed functionerende straatlantaarns kent minder criminaliteit en overlast. D66 vindt daarom één van de belangrijkste taken van Zaanstad de zorg voor een nette openbare ruimte zonder zwerfafval.

D66 wil kansengelijkheid bevorderen en onderschrijft de vastgestelde Zaanse maatschappelijke visie. Uit overheidscijfers blijkt een verband tussen grotere ongelijkheid in een buurt, wijk of stad en meer criminaliteit, agressie (zowel op straat als in huis), mentale problemen, drugs en medicijngebruik. Zaanstad heeft een gemeentelijke taak om hiermee aan het werk te gaan, bijvoorbeeld bij nieuwbouw of bij grootschalige renovatie.

D66 wil de samenwerking tussen de politie en buitengewone opsporingsambtenaren (boa’s) verbeteren en intensiveren. D66 is groot voorstander van het herintroduceren van wijkbureaus, bijvoorbeeld bij het Sociaal Wijkteam. De sociale cohesie in een wijk zal op deze manier sterk verbeteren en de lijnen tussen de verschillende disciplines worden korter. Misdaadpreventie is zo ook simpeler te organiseren.

D66 pleit voor een Visie Criminaliteit voor de komende vier jaar. In deze visie legt de gemeente de opgaven vast, alsmede de benodigde acties en inzet van middelen en financiën. Deze visie moet zichzelf in de toekomst overbodig maken. In deze visie moet Zaanstad nadrukkelijk het contact opzoeken met de Zaanse jeugd en het onderwijs. De eerste stap hierbij is het uitvoeren van nulmetingen door studenten van het Regiocollege (bijvoorbeeld om het messenbezit bij minderjarigen in kaart te brengen).