Hoofdstuk 7. Cultuur & Sport

Zaanstad heeft de afgelopen periode samen met haar inwoners een cultuurnota vastgesteld. Bij het proces om te komen tot deze cultuurnota bleek dat er ongelofelijk veel culturele initiatieven zijn in Zaanstad, van het Zaantheater waar alle bekende artiesten optreden tot allerlei initiatieven in de haarvaten van de samenleving.

Het grote vraagstuk is en blijft hoe de verbindingen tussen al deze initiatieven kunnen worden gelegd om het bruisende culturele leven in Zaanstad te verdiepen en te verbreden. Belangrijk was en is nog steeds dat het culturele landschap van onderop wordt opgebouwd, van de muziekverenigingen, kleine bandjes, Theatermijn,
kleinschalige initiatieven tot aan het grote Zaantheater en het poppodium. De coronacrisis heeft het culturele leven in Zaanstad lange tijd nagenoeg stilgelegd. D66 heeft er alles aan gedaan om de culturele infrastructuur in deze tijd overeind te houden en het is goed te zien dat de sector veerkracht heeft en nu redelijk goed uit de crisis komt. Maar we zijn er nog niet. Met name het Zaantheater is nog niet terug op de oude bezoekersaantallen en zal nog enige tijd steun nodig hebben.

D66 ziet voor de cultuursector een belangrijke taak weggelegd voor het verbeteren van het welbevinden van met name de Zaanse jongeren, die het ook zwaar hebben gehad tijdens de coronacrisis. Door intensief samen te werken met het onderwijs, de sociale
wijkteams, de buurthuizen en het sportbedrijf, kan de cultuursector bijdragen aan de ontplooiing van jongeren.

Jongeren moeten elkaar kunnen ontmoeten, kunnen uitvinden wie ze zijn, een sociaal netwerk kunnen opbouwen en hun passies kunnen najagen, of dat nu in het beoefenen van een sport ligt, het bespelen van een muziekinstrument of in andere podiumkunsten. Vanzelfsprekend moeten alle jongeren in Zaanstad deel kunnen nemen aan cultuur, ongeacht culturele achtergrond, beperking of financiële mogelijkheden van hun ouders. Zaanstad heeft goede voorzieningen zoals Meedoen Zaanstad en het Jeugdcultuurfonds. De mogelijkheden van deze voorzieningen kunnen niet vaak genoeg onder de aandacht worden gebracht bij de doelgroep.

De activiteiten in het kader van de Zaanse Experience hebben al aangetoond dat hiermee niet alleen een groot publiek kan worden bereikt, maar juist ook de doelgroep van kwetsbare kinderen. Dit vraagt naast intensieve samenwerking ook enige ontschotting
van de budgetten voor cultuur, sport en zorg. D66 is ervan overtuigd dat van goede samenwerking van deze maatschappelijke organisaties veel preventieve werking uit kan gaan, wat uiteindelijk aan de achterkant in de budgetten van jeugdzorg kan worden
terugverdiend. Het belangrijkste is echter dat een gezonde en bruisende culturele infrastructuur bijdraagt aan een vergroting van individueel en collectief welbevinden van jong en oud in Zaanstad.

De Uitvoeringsagenda Cultuur 2020, waarin de gemeente uitlegt hoe de ambities uit de nota kunnen worden gerealiseerd, moet in het post-corona-tijdperk geactualiseerd worden. Zaanstad moet slim investeren en zich richten op versterking van het culturele landschap, met oog voor de wensen van de inwoners. Cultuur vindt niet alleen plaats in het centrum van Zaandam, maar in de hele gemeente. Ook in Zaanstad-Noord zet D66 zich in voor een bruisend cultureel centrum voor jong en oud.

D66 vindt het belangrijk dat de gemeente Zaanstad medewerkers in dienst heeft met verstand van en een visie op cultuur en dat inhuur van derden zo veel mogelijk wordt voorkomen. Zaanstad moet ook op basis van een duidelijke visie keuzes durven te maken in welke initiatieven wel en welke niet worden gesubsidieerd. Zonder duidelijke keuzes ontstaat geen kwaliteit en kwaliteit is een voorwaarde voor een herkenbaar Zaans cultureel profiel.

Ten slotte: D66 is de cultuurpartij in Zaanstad. Cultuur mag nooit een sluitpost worden in de gemeentebegroting, want cultuur levert een essentiële bijdrage aan de leefbaarheid en de verbinding in de stad.

Sport is meer dan een vrijetijdsbesteding: het vergroot onze gezondheid, zorgt voor diversiteit en inclusiviteit, verhoogt de sociale cohesie en participatie en we leren erdoor om samen te werken. Sport verbroedert. Sportverenigingen kunnen en moeten een actieve rol spelen in een inclusieve samenleving zonder vooroordelen over bijvoorbeeld seksuele geaardheid, etnische achtergrond of beperking. Net zoals bij cultuur vindt D66 het ook belangrijk dat sport voor iedereen toegankelijk is. Voor de Zaanse jeugd bestaan gelukkig voorzieningen voor financiële tegemoetkoming, zoals Meedoen Zaanstad en het Jeugdsportfonds. D66 vindt het belangrijk dat Zaanstad deze regelingen onder de aandacht blijft brengen van de doelgroep en waar nodig hulp biedt.

D66 vindt dat sportverenigingen zich nadrukkelijk open moeten stellen voor Zaankanters met een beperking en de gemeente heeft hier een sturende rol in. Sport is een unieke manier om te voorkomen dat een beperking tot een achterstand leidt.

Zaanstad heeft een rijk verenigingsleven. Het georganiseerde verband waarin enorm veel vrijwilligers mogelijk maken dat er in verenigingsverband kan worden gesport, beschouwt D66 als zeer waardevol en uniek. De vrijwilligers zijn voor de verenigingen
onmisbaar. D66 wil dat de gemeente dit erkent en vrijwilligers op gepaste wijze ondersteunt, bijvoorbeeld door een jaarlijkse vrijwilligersdag. Het Sportbedrijf Zaanstad zorgt ervoor dat onze 140 verenigingen met regelmaat contact hebben met de gemeente.

Hierdoor zijn verreweg de meeste verenigingen door de moeilijke coronatijd geloodst. Naast de breedtesport hebben ook topsport en commerciële sport binnen de gemeente een belangrijke functie. Verenigingen of individuele sporters die kunnen doorstoten naar
landelijk of internationaal niveau verdienen ondersteuning van de gemeente.

D66 pleit voor optimaal gebruik van onze accommodaties. Waar mogelijk kunnen verschillende clubs gebruikmaken van dezelfde voorzieningen. De afgelopen jaren zijn er op deze wijze al een aantal voetbalclubs die alleen op zaterdag of alleen op zondag spelen,
gebruik gaan maken van dezelfde faciliteiten. Omdat de gemeente een gebrek aan grond heeft, juichen wij deze ontwikkeling toe.