Algemene Beschouwingen bij de begroting voor 2019

 De gemeentewet legt het budgetrecht bij de gemeenteraad neer. Het college van burgemeester en wethouders mag van de gemeenteraad verwachten dat de gemeenteraad werkbare, goede financiële kaders stelt. Daarnaast mag het college van de gemeenteraad verwachten dat zij duidelijk maakt welke prioriteiten (beleidskaders) zij stelt.
Laat ik beginnen met dat laatste: op 10 juli 2018 heb ik hier in deze zaal het 4 puntenplan van D66 voor het politieke seizoen 2018-2019 gepresenteerd -zie hier achter mij op powerpoint-:

We hebben bij de behandeling van de kadernota deze samenhangende beleidsprioriteiten meegegeven aan ons college met het verzoek om hier rekening mee te houden bij de voorbereiding
van de programmabegroting en meerjarenbegroting.
Voor ik tot een oordeel in mijn beschouwing namens D66 kom, wil ik eerst beginnen met een citaat uit de najaarsnota 2017:
“In tegenstelling tot landelijke ontwikkelingen loopt jeugdzorg in Wijk op schema. De zorg wordt verleend waarbij de kosten volledig kunnen worden opgevangen binnen het Sociaal Domein.”
(bron: najaarsnota 2017, pag. 5. Behandeld in gemeenteraad 7 november 2017). Beeld amper 1 jaar gelden: goed beleid, solide financieel onderbouwd. Beeld nu -kijkend naar de begroting 2019 vanavond: grote tekorten, ernstige problemen betaalbaarheid zorg op lange termijn.

Vraag 1: D66 wil graag van het college van burgemeester en wethouders weten hoe het kan dat de gemeenteraad amper 1 jaar geleden met dit beeld werd geconfronteerd, dan nu helemaal niet blijkt te kloppen? En wat gaat het college hier aan doen/wat is het plan van het college?

Vanuit de door ons geformuleerde 4-puntenplan heeft D66 naar de begroting, meerjarenbegroting en de overige financiële stukken van vanavond gekeken. En warempel: met een groot aantal maatregelen en plannen wordt rekening gehouden met de wensen van D66.

De plussen:
Het college investeert bijvoorbeeld in voorzieningen. Voorbeeld: onderhoud aan het Dorpshuis Cothen. Ander voorbeeld is de investeringsbijdrage voor groot onderhoud aan de sporthal in Cothen.
Onderwijshuisvesting -ander bekend speerpunt van D66- ook een plusje, althans voor de school met de bijbel in Langbroek. De raad zal nadat het college een besluit heeft genomen hierover een voorstel ontvangen en dus is onze vraag aan het college: Is er al een collegebesluit hierover of wanneer wordt dit verwacht?

Onze motie om de korting op onderwijsachterstandenbeleid te repareren werd op 10 juli 2018 verworpen door de gemeenteraad. D66 wilde reparatie en stond op de bres voor het onderwijsachterstandenbeleid. Uit de beantwoording van technische vragen voor deze begroting, werden wij blij verrast door de melding van het college dat het college aan de hand van nieuwe gegevens m.b.t. de toekomstige uitkering zal verwerken en zal meenemen in de voorjaarsnota 2019 en de begroting 2020 e.v. Dat is precies de bedoeling onze motie van 10 juli 2018 ! Ik wil het college hartelijk danken voor het uitvoeren van de op 10 juli verworpen D66-motie. Mooi succes voor D66.

De minnen:
D66 maakt zich grote zorgen over de onderwijshuisvesting van de kern Wijk bij Duurstede. Het college antwoordde op onze vragen dat de schoolbesturen nu aan zet zijn. Toch maakt D66 zich grote
zorgen over de voortgang. Een aantal gebouwen is ernstig aan vervanging toe. Het proces schiet niet op. En daarom is onze vraag voor wat betreft onderwijshuisvesting in de kern Wijk bij Duurstede aan het college: Kan het college de zorgen van D66 over onderwijshuisvesting in de kern Wijk bij Duurstede wegnemen? Met andere woorden: welke concrete stappen mag D66 komende maanden verwachten op dit dossier?

De minnen:
Op 10 juli 2018 vroeg D66 aan het college of het college een motie op prijs stelde om extra geld voor preventie, vroegsignalering, praktijkondersteuners en/of vroegdiagnostiek om kosten voor dure zorg om te buigen. Het college antwoordde hier op dat het college een aantal maatregelen die wij noemden al wilde doen. Dat hebben we nu ook terug gelezen in het memo van vorige week. Meedenken werd op prijs gesteld, maar onze motie die opriep om extra geld in de begroting 2019 voor in te ruimen was te voorbarig, aldus het college. En daarop trok D66 de motie in. D66 is hoogst verbaasd om in het memo wat het college vorige week schreef te lezen dat er deels
nog geld moet worden gevonden voor een aantal structurele en incidentele maatregelen die het college wil gaan nemen.

Vraag aan ons college: In de begroting 2019 die we vanavond vaststellen, is dus onvoldoende dekking voor maatregelen om de tekorten op het sociaal domein te bestrijden. Is deze conclusie van D66 juist?

Mijn collega Willems van Groenlinks (bron: 10 juli 16:26) heef geen ongelijk, toen hij op 10 juli 2018 heel dapper meldde in deze raad dat politici niet kunnen blijven wegduiken. Ook wind op het land maakt daar regionaal deel van uit. D66 dringt aan op verduurzaming van de energievoorziening, toename van de biodiversiteit en goed beheer van het groen.

De plussen:
D66 is blij om te zien dat het college werk maakt van duurzaamheid. We zullen in 2019 debat voeren over revolverende fondsen. We wachten de plannen van het college af.

De minnen:
Die duurzaamheidsfondsen en ook mooier groen worden vervolgens -ten opzichte van kadernota- afgeraamd. Dat kan, want we moeten realistisch begroten. Maar D66 baalt. In de voorbespreking laatst hebben we het groenstructuurplan besproken. Binnenkort wordt de gemeenteraad gevraagd om dit plan vast te stellen. Vraag aan het college:
Ten opzichte van de kadernota raamt het college nu over drie jaar ongeveer €150.000,– af. Vraag aan het college is of wij het groenstructuurplan zoals we dat al hebben besproken na deze aframing nog wel ongewijzigd kunnen vaststellen?

D66 steunt de ambities van ons college voor meer en gevarieerde woningbouw. We steunen het college. En zullen het college blijven steunen door invloed uit te oefenen binnen onze eigen politieke familie in de Staten van Utrecht. Die 1000 woningen mogen er dus van D66 komen: graag zelfs!

Ultieme consequentie indien we onze interne controles niet voldoende uitvoeren, is dat de gemeente geen goedkeurende accountantsverklaring kan krijgen. Dat werd duidelijk uit de bespreking uit de voorbespreking, naar aanleiding van vragen van de VVD-fractie. D66 is hiervan geschrokken en wil de benodigde controlecapaciteit opplussen en hiervoor dekking aangeven, de middelen die nu in de meerjarenbegroting zijn opgenomen voor cameratoezicht. De heer Van der Velden van de VVD gaf op 10 juli 2018 aan dat de -toen nog in de kadernota aanvankelijk veel hoger opgenomen middelen- dat (10:33) met het budget voor kentekencameratoezicht de ambities niet kunnen worden waargemaakt. De heer Van der Velden kondigde op 10 juli aan dat de VVD bij behandeling van de begroting zou gaan vragen voor het
verhogen van het budget voor cameratoezicht. Woorden van gelijke strekking hoorde we daarna van de heer Haan.

Mij is niet bekend of de VVD die belofte vanavond gestand doet of dat cameratoezicht ook eigenlijk door de VVD niet echt serieus wordt opgepakt. Maar aan de hand van de eerdere wijze woorden van de heer Van der Velden en de heer Haan kan ik weinig anders dan concluderen dat de in de meerjarenbegroting opgenomen middelen voor cameratoezicht volstrekt onvoldoende zijn. Nog even afgezien van de vraag of je cameratoezicht wel zou moeten willen.

D66 dankt door tussenkomst van ons college onze ambtelijke organisatie voor het verzette werk. Afhankelijk van de antwoorden van het college en het debat later vanavond met onze raad, zal D66 bepalen of het de begroting 2019 kan ondersteunen.