Isoleren om kans op energiearmoede structureel te verminderen

Het is belangrijk dat we woningen in Velsen verduurzamen en isoleren. Enerzijds om klaar te zijn voor nieuwe warmtebronnen die minder CO2-uitstoten dan gas, anderzijds omdat de energiekosten voor inwoners daarmee direct afnemen en de onzekerheid over energiekosten afneemt. Eerder vroegen wij al aandacht voor de extra middelen van het Rijk voor het inzetten energiecoaches en fixers en het Nationaal Isolatieprogramma. D66Velsen is altijd groot voorstander geweest van deze maatregelen die zorgen dat elke inwoner mee kan in de omslag naar een duurzamer Velsen. Eind 2023 dit onderwerp weer op de agenda, omdat er budget over is van de energietoeslag.

Energietoeslag in Velsen

De afgelopen jaren zijn de gasprijzen voor veel huishoudens onverwachts toegenomen. Om de meest kwetsbare groepen te ondersteunen is er geld vanuit het Rijk beschikbaar. Velsen keert daarom over 2022 en 2023 een energietoeslag uit aan inwoners met een inkomen tot 120%. Velsen telt 31.642 huishoudens waarvan er in 2023 naar verwachting 4.000 huishoudens met een inkomen tot 120% van de geldende bijstandsnorm. Slechts 80% van de huishoudens in de doelgroep vroeg de energietoeslag over 2022 aan en daardoor bleef er € 1,2 miljoen over. Wethouder Steijn stelde voor om het overgebleven budget te gebruiken om de uitkering van de energietoeslag over 2023 te verhogen.

Bereiken doelgroep

D66Velsen was hier eigenlijk niet gelukkig mee. Hoewel dit een groep inwoners betreft die zonder hun schuld om in de problemen zijn gekomen door de onverwachts stijgende energieprijzen, is Velsen een van de laatste gemeenten die over is gegaan op uitkering en andere gemeenten bereiken een veel hoger percentage van de inwoners in die doelgroep, 90% in plaats van 80%. De wethouder had daar geen goede verklaring voor, maar deed de toezegging om het gebruik van energiecoaches meer te promoten en ze deed de toezegging om activeren beleid te voeren op het bereiken van doelgroepen die we minder goed hebben bereikt voor de energietoeslag over 2023.

Amendement en motie

Na de sessie kwam Mike Rijkers met Kitty Wolfs van Velsen Lokaal in gesprek. Zij wilden beiden liever het geld besteden aan structurele energiebesparende maatregelen dan aan een eenmalige extra uitkering. Velsen Lokaal wilde direct het overgebleven budget uit 2022 hiervoor herbestemmen, D66Velsen twijfelde of de wethouder in staat zou zijn om dit budget snel de gewenste bestemming te geven en was bang dat budget voor de meest kwetsbare inwoners van Velsen nog langer op de bank zou blijven staan. Na veel overleg tussen Wolfs en Rijkers, inhoudelijke ondersteuning vanuit de ambtelijke organisatie en externe experts besloten zij het verder in de openbaarheid te bespreken tijdens de raadsvergadering van 23 december 2023. Kitty Wolfs van Velsen Lokaal diende dit amendement in om de resterende energietoeslag 2022 bestemmen voor de bestrijding van energiearmoede in de breedste zin van het woord, Mike Rijkers diende deze motie in die opriep voor een meer structurele aanpak energiearmoede met restant energietoeslag 2023.

Energiecoaches, fixers en isolatieprogramma

Tijdens de raadsvergadering deelde Mike Rijkers de zorgen van D66Velsen over het gebrek aan concreetheid van waar het geld naartoe gaat en de twijfels over de daadkracht van de gemeente om het ook in afzienbare tijd uit te voeren. Hoewel het amendement al op een meerderheid kon rekening, is het uiteindelijk op drie cruciale punten aangepast:

  • De extra inzet van energiecoaches, fixers en het Nationaal Isolatieprogramma werd benadrukt. Dit zijn lopende en bewezen effectieve programma’s die de gemeente met zekerheid en relatief snel kan opschalen. Bovendien is er behoefte aan bij inwoners.
  • Er is opgenomen dat het college binnen 6 maanden met een concreet uitvoeringsvoorstel moet komen.
  • De motie van D66Velsen werd er direct in meegenomen door op te nemen dat er met het restant van de energietoeslag over 2023 hetzelfde gebeurt.

Door de aanpassingen heeft D66Velsen kunnen instemmen met het amendement om het restant van de energietoeslag 2022 en 2023 te herbestemmen aan maatregelen die huishoudens helpen om hun woningen voor te bereiden op de toekomstige warmtetransitie en direct minder kwetsbaar te maken voor stijgende gasprijzen.