Bestuurscultuur – de relatie tussen de gemeente en haar inwoners

D66 wil een modern, toegankelijk en transparant digitaal gemeentehuis creëren. Een digitale plek waar iedereen overzichtelijk bij de juiste loketten een aanvraag kan indienen, gegevens kan doorgeven of een vraag kan stellen. Digitaal moet bijvoorbeeld het loket om een omgevings- vergunning aan te vragen of het energieloket gemakkelijker te vinden zijn. Ook moet het mogelijk zijn om op eenvoudige wijze een vraag te stellen aan of een opmerking te
maken naar de ambtenaar van de burgerlijke stand,
de leerplichtambtenaar of de leden van het college zelf.

Uiteraard moet dit digitale gemeentehuis ook te vinden zijn voor mensen die minder digitaal vaardig zijn. Waar mogelijk moet de burger zijn zaken digitaal kunnen regelen en waar nodig moet een toegankelijk inlooppunt zijn.

De burger moet overigens, wanneer het niet mogelijk is zijn zaken digitaal te regelen, ook buiten kantoortijd op het gemeentehuis terecht kunnen.

De afgelopen jaren eindigde De Kompanjie steevast onderaan de ranglijst bij onderzoeken naar dienstverlening. Dit kan en moet veel beter. D66 wil dat iedere burger altijd zo snel mogelijk, maar in ieder geval binnen drie werkdagen wordt teruggebeld of teruggemaild met een antwoord op zijn vraag. Als dat niet mogelijk is ontvangt de burger binnen deze drie dagen een tussenbericht met een reële inschatting wanneer hij een inhoudelijk antwoord op zijn vraag of verzoek kan verwachten, een naam van een contactpersoon en een uitleg waarom de vraag nog niet beantwoord kan worden.

De komende raadsperiode moet er daarnaast een soort track & trace-systeem geïntroduceerd worden, waarmee inzichtelijk blijft wat de status is, welke ambtenaar contactpersoon is en waaraan gewerkt wordt. Uiteraard moet deze informatie altijd zo goed mogelijk te begrijpen zijn voor laaggeletterden. D66 wil dat alle communicatie vanuit de gemeente (mondeling, schriftelijk en digitaal) te begrijpen is voor laaggeletterden en dat laaggeletterden bij de toetsing van de communicatiemiddelen betrokken worden.

D66 maakt zich hard voor meer lokale democratie in de gemeente. Waar nodig neemt de gemeente initiatief om inwoners samen te brengen en belemmeringen weg te nemen. Lokale besluitvorming kan alleen iets betekenen als er ook middelen zijn om die besluiten te realiseren. De verantwoordelijkheid voor beslissingen en de uitvoering hiervan moet dan ook daadwerkelijk bij inwoners liggen, die immers leven met de resultaten.

D66 wil inwoners een eigen wijkbudget geven en hen zelf laten bepalen hoe dit geld uitgegeven wordt. Wijkraden gaan dan in veel grotere mate over hun eigen wijk dan nu het geval is. D66 wil dat de gemeente de juiste infrastructuur creëert en investeert in expertise en ondersteuning op lokaal niveau. Zo worden ook degenen betrokken die niet gemakkelijk via de gebruikelijke kanalen de weg naar de lokale democratie weten te vinden.

Inspraak en participatie zijn onmisbaar voor een goede relatie tussen gemeente en inwoners. Voor het vertrouwen van mensen in de overheid moet de gemeente manieren vinden om inwoners structureel inspraak te geven in elke fase van het beslissingstraject van een project of dossier. Ook moeten inwoners en belanghebbenden de mogelijkheid hebben om alternatieven aan te dragen. Op die manier kan de gemeente voorstellen direct toetsen aan het draagvlak onder de inwoners.

D66 wil inwoners in elke fase van het proces actief betrekken bij beslissingen. D66 vindt dat ieder voorstel dat in de raad behandeld wordt voorzien moet worden van een participatieparagraaf, waarin is aangegeven op welke manier inwoners en organisaties zijn betrokken bij de totstandkoming van het voorstel.

Ook kinderen en jongeren verdienen een stem in de lokale democratie. We luisteren onvoldoende naar de goede en frisse blik van kinderen en jongeren. Al bijna honderd gemeenten hebben bijvoorbeeld een kinderburgemeester. D66 wil dat Veendam onderzoekt hoe jongeren het beste actief bij de politiek betrokken kunnen worden, bijvoorbeeld door middel van een kinderburgemeester, een jongerenraad of een ander jongerenpanel.

De Toeslagenaffaire en de aardbevingsproblematiek hebben het vertrouwen in de overheid een flinke deuk gegeven. Wij willen dat vertrouwen herstellen door onze inwoners en ondernemers serieus te nemen en niet onnodig dwars te zitten met regels, boetes en formaliteiten. Een gemeente die uitgaat van vertrouwen, krijgt ook het vertrouwen van inwoners.

Als iemand een vergunning aanvraagt of een vraag stelt, moet hij erop kunnen rekenen dat hij antwoord krijgt
binnen de gestelde termijn. En als een inwoner zich een keer vergist, wordt niet meteen een boete uitgedeeld. Wat D66 betreft krijgen inwoners daarom onder meer het recht om zich te vergissen. Als inwoners zich niet aan een voorwaarde houden gaat de gemeente zo veel mogelijk eerst in gesprek.

Voor de verhoudingen binnen het gemeentehuis vindt D66 het gezond als wethouders maximaal twee raadsperiodes dezelfde portefeuille aanhouden.