Op een zonnige zaterdag in juni verzamelden we ons bij een bakkerij in Balkburg, een dorp in het noorden van Overijssel, om ons te storten op een één van de grote crises die Nederland op stelten zet. De precaire balans tussen natuurbescherming en de agrarische sector, tussen biodiversiteit en boerenbelangen – een onderwerp dat door de stikstofcrisis enorm beladen is geworden. We komen samen in Balkbrug om beide kanten van het verhaal te bestuderen: om met eigen ogen te zien hoe ons landschap verandert door de stikstofverbindingen die daar neerdalen, en om in gesprek te gaan met een boer en met twee andere sprekers die zich met het onderwerp bezighouden.

We gaan op een wandeling door de Haardennen, een klein natuurgebiedje bij Balkbrug dat beheerd wordt door Landschap Overijssel. We gaan op zoek naar verschillende planten, vogels en insecten – sommige die het enorm zwaar hebben door de stikstofuitstoot, zoals de weidebij, en sommige die daar enorm bij floreren en het landschap enorm veranderen, zoals het pijpenstrootje. Het weer is fantastisch, en een paar van de groepjes Routers weten bijna alles te vinden op het lijstje.

Met de consequenties van de landbouw voor dit natuurgebied goed op het vizier gaan we op bezoek bij boerderij Koonstra, waar we drie verhalen te horen krijgen. Sander van Diepen, D66-gemeenteraadslid in Leiden en woordvoerder bij LTO Nederland, de grootste boerenbelangenorganisatie, geeft kort het verhaal van de LTO, en krijgt wat pittige vragen van het publiek. Daarna krijgen we een lang verhaal van boer Pieter Koonstra, die zijn ervaringen, inzichten en frustraties met ons deelt – hoe hij, als biologisch boer die alles goed en verantwoordelijk probeert te doen, toch tegen inconsistent en soms ronduit oneerlijk beleid aanloopt. Tenslotte horen we van Frank Verhoeven van Boerenverstand, die advies geeft aan boeren in de duurzame landbouw.

De dag wordt afgesloten met een rondleiding door de boerderij en een lokaal biertje op het erf, nakletsend over alles wat we hebben geleerd en bakkend in de zon.