Routezaterdag: Euthanasie: praten over leven en dood

Afgelopen 13 april gingen wij op bezoek bij de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde, de NVVE, in Amsterdam. Directrice Fransien van ter Beek gaf ons een warm welkom en lichtte toe waar de NVVE sinds haar oprichting voor strijdt. Hierna gingen we uiteen in kleine groepen om het onderwerp vanuit verschillende invalshoeken te belichten. Zo sprak Menno Oosterhoff, psychiater en auteur, over psychische gezondheid en levensbeëindiging, gaven René Héman en Carin Littooij (bestuursleden van de artsenfederatie KNMG) aan wat zij van het wetsvoorstel Voltooid leven vonden en Fransien besprak met ons het nog niet bestaande recht-op-sterven. Het meeste indruk maakten echter de persoonlijke verhalen van Ellen Beukema en Bianca de Ruijter: allebei moeders die een kind verloren aan euthanasie en hierna de stichting ‘In liefde laten gaan’ begonnen zijn voor deze doelgroep. Het was erg bijzonder om al deze perspectieven te horen van mensen die allemaal dicht op de praktijk zitten en persoonlijke verhalen hebben.

Wat deze Routezaterdag extra uniek maakte was dat we vergezeld werden door enkele jongeren van de ChristenUnie, zij waren lid van Perspectief (vergelijkbaar met de Jonge Democraten) of hun Fellows-programma (vergelijkbaar met ons eigen Route66 traject). Hoewel de verdeling tussen leden van de ChristenUnie en D66’ers wat scheef lag waren de Routers onderling verdeeld van mening dus waren de groepsgesprekken vanzelfsprekend boeiend. Ook hielp het in de discussie mee dat meerdere sprekers een christelijke achtergrond hadden. Hoe kijkt een christelijke arts naar een patiënt met een naderend levenseinde? Is euthanasie een betere optie dan palliatieve sedatie voor een patiënt die uitzichtloos en ondraaglijk lijdt?

Tot slot rondden we de dag af met Anne-Marijke Podt: Tweede Kamerlid voor D66 met de Wet Voltooid Leven in haar portefeuille. Zij lichtte toe waarom zij zich inzet voor deze wet en wat er sinds de eerste versie van Pia Dijkstra aangepast was. Gedurende de dag hadden de Routers verschillende voor- en nadelen over de huidige Wet toetsing levensbeëindiging gehoord, waardoor Anne-Marijke kritisch ondervraagd werd. Is deze nieuwe wet wel nodig? Wanneer is een leven nu ‘voltooid’?
De routers waren aan het eind van de dag inhoudelijk verdeeld, wat tekenend is voor de complexiteit van de discussie. Het is geen welles/nietes debat. En tegelijkertijd wees de aanwezigheid van de twee moeders erop dat dit een discussie is die over mensen gaat. De Routezaterdag werd zo een succesvol gesprek over normen en waarden, over wat een ieder verstaat onder de begrippen ‘zelfbeschikking’, ‘menswaardig oud worden’ en ‘voltooid leven’, en dat op respectvolle wijze naar elkaar toe.