Routezaterdag: Omgaan met het slavernijverleden

Eind 2022 bood premier Rutte namens de Nederlandse staat excuses aan voor het Nederlandse slavernijverleden. In zijn toespraak zei Rutte dat de Nederlandse overheid eeuwenlang slavernij mogelijk heeft gemaakt, heeft gestimuleerd, in stand gehouden en ervan heeft geprofiteerd. Hij noemde dit excuus geen punt, maar een komma. Maar wat komt er na de komma van Rutte? 
Voor deze vraag kwam Route66 op 3 juni bij elkaar in Amsterdam.

Linda Nooitmeer, Bestuursvoorzitter Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis (NiNsee), trapte de ochtend af met een inleiding op het thema Slavernijverleden. Naast de historische context gaf Linda ons een inkijkje in de aanloop naar de excuses. Linda zette de groep aan het denken over herstel. Meer dan herstelbetalingen alleen is het belangrijk om structureel te investeren in mensen die door hun afkomst vandaag de dag nog steeds op sociaaleconomische achterstand staan.

Tijd voor de groep om in Amsterdam op zoek te gaan naar de zichtbare erfenis van het Slavernijverleden. Samen met gidsen Maria en Bert van Stichting Stil Verleden liepen we langs de panden waaruit de plantages en de Nederlandse slavenhandel werd aangestuurd. We stonden onder andere stil bij het ouderlijk huis van Abraham Ellis aan de Herengracht. Hij was Nederlands eerste minister van kleur met wortels in Suriname. De wandeling bewees dat de slavenhandel in 17^de eeuws Amsterdam vooral werd gezien als een economische kwestie. De gesprekken werden gevoerd over handel, omzet en vooral winst. Van oost tot west werden tot slaaf gemaakten verscheept, verkocht en aan het werk gezet. Terwijl de grachtengordel groeide en bloeide stonden de bewoners niet stil bij het leed dat aan de andere kant van de wereld werd veroorzaakt. 

In groepjes heeft Raissa Biekman ons meegenomen in haar persoonlijk verhaal van activisme en familiebanden met het slavernijverleden. Raissa benadrukte dat de excuses namens de Staat het resultaat zijn van jarenlange inzet door belangengroepen om dit onderwerp op de politieke agenda te krijgen en bewustwording te creëren. Tijdens deze intieme gesprekken stelde de Routers zich kwetsbaar op. Verhalen en inzichten werden gedeeld. Dit zorgde voor waardevolle gesprekken.  

Na deze inspirerende verhalen en een wandeling in de zon hadden we de nodige bagage in onze rugzak. We zouden Route niet zijn als we niet zelf mochten nadenken. Drie groepen hadden een pitch voorbereid om antwoord te geven op de vraag: “Wat moet er achter de komma van Rutte komen?”. Elke groep kreeg de kans om de pitch voor te dragen aan het politieke panel van het middagprogramma. Dit panel bestond uit Franc Weerwind, Salima Belhaj en Isaura Carrilho. 
De pitches van Routers stelden verschillende oplossingen voor om bewustwording te creëren van de erfenis van het Slavernijverleden. De aanbeveling van het panel was om altijd goed te luisteren naar de behoefte is, bijvoorbeeld onder de bevolking in Caribisch Nederland.

Tijdens de aansluitende borrel op onze locatie Jungle Amsterdam werd er nog lang nagepraat met de sprekers. We kijken terug op een inspirerende en zonnige dag.