RouteZaterdag oktober ’24: Participatie op de arbeidsmarkt

Om ons echt in te leven in de uitdagingen waarmee mensen met een beperking dagelijks worden geconfronteerd, startte de ochtend met een spel waarin deelnemers tijdelijk een beperking ondervonden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het slecht kunnen zien of aan het slechts kunnen gebruiken van één arm. In kleine groepen werkten we samen aan een opdracht waarin we met enkel spaghetti en plakband bruggen moesten bouwen tussen twee stoelen. Dit bleek moeilijker dan gedacht en riep meteen reflectie op: samenwerken werd ineens een grote uitdaging met de diverse beperkingen die voor het spel gecreëerd waren. Deze ervaring maakte meteen duidelijk hoe beperkingen bepaalde situaties bemoeilijken en hoe afhankelijk we worden van elkaar om gezamenlijke doelen te bereiken.
Na het spel volgde een panelgesprek met ervaringsdeskundigen, waaronder Nico van Onbeperkt aan de Slag Nicole en onze eigen Router Tális. De ervaringsdeskundigen deelden hun persoonlijke verhalen over de impact van hun beperking op hun werk en privéleven. Hun boodschap was helder: waar de Routers tijdens het spel na een uur hun ‘beperkingen’ weer konden afleggen, is dit voor hen dagelijkse realiteit. De panelleden boden een waardevol inzicht in de uitdagingen rondom werk en inkomen waarmee zij worden geconfronteerd, en brachten bij de deelnemers een groter bewustzijn teweeg over het belang van inclusieve werkplekken en een toegankelijke arbeidsmarkt.

Het middagprogramma bouwde voort op de opgedane inzichten, met een verdieping in de vraag: Hoe verbeteren we arbeidsparticipatie van mensen met een beperking? In een open panelgesprek schoven diverse deskundigen aan, waaronder Daan de Kort (VVD-Kamerlid), Saskia Rosmalen van Onbeperkt aan de Slag, en Joost van der Burght van WijzijnMEO. Vanuit het perspectief van de politiek, het maatschappelijk middenveld en het bedrijfsleven gingen zij in op praktische en beleidsmatige mogelijkheden om inclusie en participatie op de arbeidsmarkt te bevorderen. Het werd een interactief gesprek waarin zowel problemen als mogelijke oplossingen aan bod kwamen, variërend van subsidies voor inclusieve werkgevers tot aanpassingen in de regelgeving.
 
Daarna name Lydia Vlagsma en Daniël Toebesvan van de organisatie Ieder(in) het stokje over met een interactieve workshop over belangenbehartiging. In deze workshop werden we opgedeeld in teams van ‘activisten’ en ‘lobbyisten’ en gingen we met de opgedane kennis eerder die dag aan de slag om het beste idee te presenteren dat aandacht zou genereren rondom arbeidsparticipatie voor mensen met een beperking. De groepjes werkten fanatiek samen en de competitie leverde originele ideeën op om het belang van arbeidsparticipatie breed onder de aandacht te brengen. Het interactieve karakter van de workshop zorgde voor veel enthousiasme en bracht de deelnemers dichter bij de realiteit van belangenbehartiging en lobbyen voor inclusie en toegankelijkheid.

Deze Routezaterdag bood de Routers een diepgaand inzicht in de uitdagingen die er zijn op het creëren en behouden van een toegankelijke arbeidsmarkt. Met een goede balans tussen praktische voorbeelden en de huidige wet- en regelgeving hebben we kennis kunnen nemen van een groep potentiële werknemers die op dit moment nog onvoldoende worden betrokken bij de arbeidsmarkt. Daarnaast kunnen we de volgende conclusies trekken:

* Een veelvoud aan wet- en regelgeving schrikt werkgevers af om mensen met een beperking aan te nemen en staat een soepele relatie tussen werknemer en werkgever in de weg.

* Door een grote diversiteit aan beperkingen is het lastig om wet- en regelgeving te maken die participatie van mensen met een arbeidsbeperkingen bevordert.

* Best practices kunnen vanuit beide kanten vaker worden gedeeld, zodat het wiel niet opnieuw hoeft worden uitgevonden en de participatie van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt versneld kan worden.

* In het begin kan een divers personeelsbestand een uitdaging zijn, maar op langere termijn verstevigd dit de continuïteit en vergroot dit de aantrekkingskracht van het bedrijf bij het zoeken van nieuw personeel.

* Nederland heeft een groot potentieel aan mensen die een bijdrage kunnen leveren aan de oplossing voor de krappe arbeidsmarkt.