Thema 2. Duurzaamheid

In het verdrag van Parijs is afgesproken dat uitstoot van CO2 tot 2030 met 50% zal worden verminderd (ten opzichte van 1990). Eén van de belangrijkste wegen daarheen is het verminderen van het gebruik van fossiele grondstoffen.
Tot 2030 zal dat voornamelijk moeten worden verwezenlijkt door gebruik van zon en wind. De roep om eerst te kijken naar zon op dak is gerechtvaardigd. Ook het aanleggen van zonnevelden voor energieproductie is gerechtvaardigd. De zon schijnt alleen overdag, terwijl de wind ook ‘s nachts waait. Zonlicht en wind zijn als basis voor energie aanvullend op elkaar. Eén enkele windmolen, geplaatst op een klein stuk grond wekt op jaarbasis evenveel energie op als 10 ha zonneveld. Mede omdat zonnepanelen de elektriciteitsnetten sterker belasten dan windmolens vinden wij windmolens noodzakelijk. Dit alles in goed overleg met onze buurgemeenten. Dit is niet het hele verhaal. Windmolens kunnen niet te dicht op elkaar en niet te dicht bij bewoning staan, geluidsproductie en slagschaduw zijn van dien aard dat zorgvuldige plaatsing vereist is. D66 Oldenzaal is sterk voor gebruik van zon op dak, zonnevelden en plaatsing van windmolens, ook in Twente. Realisering van velden en molens moet in sterke samenspraak met de bevolking worden uitgevoerd met een betrokkenheid voor geïnteresseerde inwoners van minimaal 50%. Zo hebben inwoners niet alleen de onvermijdelijke lasten maar ook aantrekkelijke lusten. De lasten moeten eerlijk verdeeld maar ook de lusten.
Hoewel Oldenzaal weinig plaats heeft voor windmolens moeten wij actief onze inwoners informeren over de lusten en lasten daarvan, ook van molens die bij de grens met onze buurgemeenten staan.
D66 vindt dat de gemeente constructief moet meedenken over geschikte locaties. Daarnaast vindt D66 dat Oldenzaal een participatie- en inspraakproces moet inrichten. Door inwoners als investeerders mede-eigenaar te maken van lokale windmolens kunnen zij financieel profiteren. Hiermee ontstaat draagvlak en betrokkenheid. Wij maken er ons sterk voor dat inwoners van Oldenzaal kunnen participeren in windmolens in heel NO-Twente. Andere energiebronnen zoals kernenergie hebben nog een lange weg te gaan.
D66 is niet tegen kernenergie op zich, echter wel tegen de huidige vorm van kernenergie met Uranium en Plutonium. Wij zien toekomst voor het gebruik van Thorium. Echter moet deze techniek in tenminste de komende 10 jaar nog ontwikkeld worden tot een betrouwbare energiebron. Thorium kan een oplossing bieden voor de CO2 reductie in 2050 maar niet voor de vereiste CO2 vermindering in 2030. De energiedrager waterstof is geen energiebron, maar een energieopslagmiddel. Waterstof moet worden geproduceerd, kan worden opgeslagen en kan worden gebruikt voor het leveren van energie op momenten en plaatsen wanneer en waar elektriciteit niet voldoende mogelijk of beschikbaar is.
In de toekomst kunnen energiedragers wellicht worden geproduceerd met grote zonnevelden in zonrijke gebieden als het zuiden van Europa, het Midden-Oosten en de Sahara, maar dat vergt tijd.
Zeker voor de periode tot 2030 zijn zonnevelden en windmolens nodig om lokaal voldoende energie met voldoende leveringszekerheid te produceren. Participatie van onze inwoners is hier van groot belang.

De gemeente moet volgens D66 het goede voorbeeld geven door alle daken van gemeentelijke gebouwen en braakliggende terreinen te benutten voor zonnepanelen. Bij de huidige stand van de techniek is het vaak ook al rendabel om niet alleen zonnepanelen op daken te plaatsen maar ook op gevels. Ook kan de gemeente inwoners stimuleren bij het oprichten van coöperaties met ondersteunende subsidies en kennisuitwisseling.
De huidige subsidies zijn gericht op de huidige eigenaar/bewoner. D66 wil onderzoeken of er een vorm van pandgebonden lening mogelijk is.
Bij verkoop van de woning gaat de lening dan over op de volgende eigenaar. Enerzijds voorkomt dit dat de woningeigenaar die binnen afzienbare tijd vertrekt geen investeringen meer doet aan de woning en anderzijds dat “huisjesmelkers” niets doen.
Wij vinden dat de gemeente actief moet zoeken naar mogelijkheden en initiatiefnemers.

D66 Oldenzaal ziet weinig in een warmtenet dat gevoed wordt door warmte van Twence bij de verbranding van ons afval in Hengelo. Investering in de lange transportleiding en warmteverliezen bij het transport kunnen worden voorkomen door de warmte van Twence te gebruiken op korte afstand van deze bron. Het gegeven dat Oldenzaal mede-aandeelhouder is van Twence hoeft niet zonder meer te betekenen dat Oldenzaal hiervan energie moet afnemen. In de praktijk levert dit verliezen op die voorkomen worden door deze warmte dichtbij de verbrander te gebruiken. We zien mogelijkheden voor (nog te bestuderen en te ontwikkelen) geothermie (aardwarmte), wellicht vanuit de oude gasvelden van de NAM. Ook mogelijkheden van aquathermie (warmte uit water) moeten onderzocht worden.
Warmtenetten kunnen aangelegd worden om warmte tussen bedrijven uit te wisselen en aan woningen te leveren. Warmtenetten voor verschillende temperatuurniveaus, aangevuld met warmtepompen maken efficiënte warmte-uitwisseling mogelijk. Verrekening van investeringen en kosten zal moeten gebeuren op basis van een onafhankelijk warmtenetbeheerder en aangesloten klanten. Deze opzet is vergelijkbaar aan de verrekening van elektriciteitskosten. Onderzocht moet worden of bestaande waterbergingen gebruikt kunnen worden om middels warmtepompen warmte voor verwarming van woningen te leveren.
D66 is een voorstander van het verminderen van het gebruik van aardgas en behoudt graag de bestaande aardgasleidingen. Deze kunnen in de toekomst prima gebruikt worden voor bijvoorbeeld groen biogas.
Met de energieleveranciers gaan wij graag in gesprek wat de mogelijkheden zijn wanneer de gaslevering wordt gestopt. D66 Oldenzaal wil dat de aansluitingen in stand blijven voor gebruik
voor ander gas.
D66 is een tegenstander van biomassa van buiten de regio als brandstof voor warmteopwekking. Kaphout en ander houtig afval kan kleinschalig worden ingezet. Wij beseffen dat we in Oldenzaal bedrijven hebben die niet of niet volledig hun energiebehoefte met elektriciteit kunnen oplossen vanwege hoog en continue energiegebruik. Daarbij is een compactere bron nodig (gas, vloeistof). Een inventarisatie is nodig om te bepalen welke bedrijven dat zijn en wat de minimale behoeften zijn.

Hoewel de elektriciteitsnetten vol dreigen te raken blijft D66 voorstander van het verder uitbreiden van het elektrisch aangedreven wagenpark. Wij willen graag onderzoeken wat onze inwoners kan motiveren over te stappen naar deze vorm van aandrijving. Te denken valt aan een dichter netwerk van laadpalen, laadpalen in combinatie van lantaarnpalen etc. De gemeente heeft hier een stimulerende en faciliterende rol in. Initiatieven en ideeën van inwoners en bedrijven worden door de gemeente ondersteund.
Ook andere vormen van vervoer – e-bike, openbaar vervoer, deelauto, deelscooter etc.- kunnen bijdragen aan een vermindering van CO2 uitstoot.
We willen het gebruik van de fiets in de stad bevorderen door meer gebieden te bestempelen als fietsgebied waar auto’s te gast zijn (zoals de Ootmarsumsestraat). Wij denken hier bijvoorbeeld aan de Wilhelminastraat, de Nieuwstraat, mogelijk ook de Hengelosestraat en de Berkstraat. Toepassing van een maximale snelheid van 30 km per uur binnen de gehele bebouwde kom is gewenst.

Ons afval bestaat uit producten die met veel energie en soms kostbare grondstoffen zijn geproduceerd. Vanuit het oogpunt van duurzaamheid met betrekking tot afval geldt dan ook de volgende voorkeursvolgorde:
– voorkomen dat er afval ontstaat door het stimuleren van duurzaam aankopen;
– hergebruik van grondstoffen door optimaal te scheiden;
– het verbranden van de reststromen met gebruik van energiewinning.
Met gescheiden inzameling is het hergebruik spectaculair toegenomen. Het blijkt dat de kwaliteit van het gescheiden afvalstromen onder druk staat. Het gevolg hiervan is dat veel ingezamelde reststromen alsnog in de verbrandingsoven terechtkomen. Dit verbranden is ongewenst. Tot er een kosteneffectieve manier gevonden is voor na-scheiding blijft D66 voorstander van gescheiden inzameling. Enerzijds geloven wij dat dat de inwoner motiveert om bewuster met herbruikbaar materiaal om te gaan, anderzijds kan het kostenbesparend werken.
D66 wil extra aandacht voor het probleem van illegaal dumpen, zowel in de vrije ruimte als bij de milieupleintjes.

Duurzaamheid gaat niet alleen over energie, het betreft ook het omgaan met mogelijkheden. We noemen goed openbaar vervoer waardoor mensen minder geneigd zijn met de auto te gaan en het promoten van thuiswerken, groene daken, groene schoolpleinen, biodiversiteit en het onttegelen van tuinen.
Duurzaamheid moet als een manier van denken worden uitgevoerd. Geld is belangrijk, visie voor duurzaamheid is beter. De gemeente Oldenzaal doet op dit gebied al veel maar D66 wil meer.
D66 wil dat initiatieven voor een circulaire economie meer worden gestimuleerd. D66 wil dat de gemeente duurzaamheidseisen stelt en blijft stellen aan het omgevingsplan en bouwbesluit.