Goed debat over de Kaderbrief… 
maar coalitie wilde niet echt luisteren

D66 is dit jaar een stuk positiever over de financiële plannen van de provincie in de kaderbrief 2026 dan vorig jaar. De Provinciale Staten vergaderden over de uitgangspunten voor de begroting van volgend jaar op een tropische maandag én de verjaardag van onze fractievoorzitter.
Sijmen Mülder voerde namens D66 een constructief debat met andere fracties van rechts tot links én met het college. Niet veel oproepen vanuit de oppositie kregen steun van een meerderheid, omdat de coalitie de gelederen gesloten hield. Opmerkelijk was wel dat er vanuit verschillende samenwerkingen tussen partijen voorstellen in het debat gebracht werden. Samenwerken in het bestuur is wat we moeten doen in de democratie. 

Sijmen Mülder - Beeld: KanikFotografie

De kaderbrief 2026

Op basis van een kaderbrief wordt de begroting voor het volgende jaar gemaakt. De kaderbrief geeft inzicht in welke afspraken er in de coalitie van BBB, VVD, GroenLinks en PvdA gemaakt zijn over de financiën. Mülder: “Dat was eerder niet altijd helder. Aanleiding is de matige financiële situatie van de provincie. Het college erkent dat er daadwerkelijk iets aan de hand is en dat ingrijpen nodig is.” 

Sijmen Mülder - Beeld: KanikFotografie

Eindelijk indexeren

Ja, de motorrijtuigenbelasting in Noord-Holland gaat omhoog, maar blijft de laagste in Nederland. 

De provincie heeft jarenlang geteerd op de gelden uit de verkoop van Nuon. Dat geld is in beperkte mate wel geïnvesteerd in grote Noord-Hollandse projecten (zoals de Westfrisia-weg en tunnels), maar is vooral gebruikt om de provinciale belastingen niet te indexeren (=verhogen langs de lijn van de inflatie). De provincie kreeg dus steeds minder geld binnen. De D66-fractie heeft daar altijd tegen geageerd, maar noch in coalitieonderhandelingen noch in Provinciale Staten daar een meerderheid voor weten te bewegen.
Mülder: “Het is pijnlijk te constateren dat de VVD ervoor gekozen heeft om schulden te maken, en niet voor een eerlijke correctie van de opcenten. Het probleem is duidelijk onderschat. Ook nu wordt er gecorrigeerd met de handrem erop. De opgelopen achterstand van 13 jaar wordt niet ingehaald. We blijven de goedkoopste provincie voor autorijders.”
Een voorstel van Volt voor toekomstbestendige opcenten werd door D66 ondersteund. Hiermee willen we voorkomen, dat de provincie weer de fout ingaat en de rekening doorschuift naar een volgende generatie. Helaas haalde het voorstel geen meerderheid

Noord-Holland heeft nu schulden

Door het niet tijdig bijsturen leent de provincie nu geld en hebben we nu op eens beleid nodig voor het vreemd vermogen, schuldquota en kengetallen. D66 vindt de houding van het college én van sommige coalitiepartijen daarin te laconiek. De provincie kan niet doorgaan met zogenoemde onderbestedingen, die nu vaak als cadeautjes aan het einde van het jaar binnen de coalitie worden verdeeld. Ook moet er structureel afgelost gaan worden. Daar was een voorstel vanuit PS voor nodig. 

CDA-D66 motie aangenomen Voorstel over het aflossen van de schulden met het jaarlijkse positief rekeningresultaat (=wat er aan het einde van het jaar over is).

Schuldenlast moet niet verder oplopen

Maar het gaat ook om de houding ten opzichte van het aangaan van schulden. Schulden moet je zien te voorkomen. Wat D66 betreft gaat deze Kaderbrief daar te weinig over. Daarom stelt D66 gesteund door CDA, JA21 en Volt voor om te verkennen hoe signaalwaarden meer verplichtend kunnen worden verankerd in het financieel beleid. Het college vond dit geen slecht idee maar wilde toch niets toezeggen. En de coalitiepartijen stemden uiteindelijk gewoon tegen een zelfs nog tekstueel aangepast voorstel. Erg jammer. 

Investeren in natuur? Graag!

Het college maakt 200 miljoen vrij voor natuur – wat D66 betreft een prachtige overwinning. Maar als je de cijfers induikt, blijkt dat slechts de helft van dit bedrag hard begroot is. De andere helft moet nog komen uit zgn. reserves, maar niet duidelijk is welke en of die wel hard zijn. GroenLinks blaast overal al de loftrompet over deze “mega-investering”, maar D66 kan niet anders dan daar een kanttekening bij plaatsen. Want begroten voor natuur is één ding – realiseren is een stuk weerbarstiger. Juist in het naturbeleid zagen we de laatste jaren enorme onderbestedingen (= het gebudgetteerde geld wordt niet uitgegeven) doordat vele factoren de realisatie van het Natuurnetwerk Nederland vertragen. Ondertussen holt de biodiversiteit achteruit. 
D66 wil daar meer en beter grip op krijgen, en inzichtelijk maken hoe dit komt en kan worden verbeterd. Een concreet voorstel daarvoor kreeg veel sympathie en van het college de toezegging dat de provincie al bezig is om een uitvoeringsagenda te maken die daarin voorziet. D66 heeft daarop het voorstel ingetrokken om eerst het voorstel van het college binnenkort te bestuderen. Als het maar niet te lang duurt…   

PS-moties negeren?

Dit college bezuinigt hier en daar op diverse terreinen zonder rigoureuze keuzes te maken. Opmerkelijk is dat er bezuinigd wordt op een aantal terreinen waar Provinciale Staten recent bij meerderheid een motie over aangenomen hebben. Mülder: “Dat is moeilijk uit te leggen aan onze inwoners. Het college neemt daarmee eigenlijk een loopje met de democratie in dit huis.” 

Sijmen Mülder - Beeld: KanikFotografie

Bezuinigen op toerisme

Het belangrijkste – en wat ons betreft meest zorgelijke – voorbeeld is de bezuiniging op het budget voor toerisme. Juist in onze provincie liggen zoveel kansen op het gebied van toerisme die onze regionale economie kunnen versterken. Tegelijkertijd kan het ook helpen om de druk op overbelaste toeristische centra en natuurgebieden te verlichten, door bezoekers beter te spreiden. Wij steunen daarom ook de hartenkreet van de vele wethouders uit Noord-Holland, en roepen u op om deze fout recht te zetten en dienen motie van CDA mede in. Dat voorstel werd weggestemd door de coalitiefracties met de mededeling dat er nu eenmaal moeilijke keuzes gemaakt moesten worden en de gemeenten dit op kunnen lossen. 

Beloften niet nakomen over CO2 reductie

Maar dit is niet de enige recente belofte aan de Staten die u niet nakomt. Uw coalitie heeft zelf stevige eisen gesteld aan CO₂-reductie. Toch verscheen er recent een alarmerend rapport over de voortgang op dat vlak, en daarvan is niets terug te zien in deze kaderbrief. Dat verbaast onze fractie enorm. Het is vrijwel onmogelijk om de reductiedoelen te halen zonder extra middelen, en daarom roepen wij – samen met andere partijen – op tot actie. Die oproep vond het college allemaal te snel en vroeg meer tijd. 

PS-moties zonder dekking blijven PS-moties

Een kleiner, maar principieel niet minder belangrijk punt is dat in de kaderbrief staat dat het college geen moties zonder dekking zou willen accepteren. De gedachte daarachter is begrijpelijk, maar de formulering in de kaderbrief is een regelrechte miskenning van het hoogste orgaan van deze provincie: Provinciale Staten.
D66 onderschrijft daarom het voorstel van Volt die deze tekst wijzigt. Dit voorstel is aangenomen. 

D66 motie over WorldPride 2026 aangenomen De grote steun voor het D66 voorstel om andere provincies uit te nodigen voor deelname aan WorldPride 2026 in Amsterdam, geeft ons die warme maandag toch nog het gevoel dat er iets bereikt is. 
Lees hier verder