Dorpskernen
Nederland kent 5 bestuurslagen: de EU, de landelijke overheid, de provincie, het waterschap en de gemeente. Veel gemeentes gaan regionale samenwerkingsverbanden aan met buurgemeen-tes, zoals in het geval van Maasgouw het Samenwerkingsverband Midden Limburg SML. Daarnaast proberen gemeentes de inwoners meer bij het bestuur te betrekken door het instellen van wijk- of dorpsraden. In de praktijk zijn er dus 7 bestuurslagen. Rijkelijk veel. Bovendien zijn de democratische controle op de regionale samenwerkingsverbanden en de positie van de dorpsraad onhelder.
De gemeente Maasgouw telt tien woonkernen. Een aantal daarvan heeft een dorpsraad, een vergadering van alle volwassen inwoners van een dorpskern met een driehoofdig dagelijks bestuur. D66 wil bereiken dat alle woonkernen zo’n raad (of iets vergelijkbaars) krijgen. D66 vindt dat een dorpsraad zeggenschap moet hebben over de voorzieningen die voor de inwoners van direct belang zijn: primair onderwijs, primaire zorg, de woonomgeving (veiligheid, groen, sociale activiteiten) en bereikbaarheid. Zeggenschap betekent dat de dorpsraad zelf beslist wat zij tot stand wil brengen en houden, en daarbij de beschikking heeft over een budget (evt. een trekkingsrecht op het gemeentelijk budget) naar rato van het aantal inwoners. Zo nodig aangevuld met extra bijdragen in natura, arbeid en geld van de inwoners. De dorpsraad zou voor het maken van keuzes en het organiseren van de uitvoering van plannen ondersteund moeten worden door de gemeente. Daarnaast zouden de dorpsraden een grotere rol kunnen spelen – medezeggenschap moeten hebben – in het ontwerpen en uitvoeren van plannen die de kracht van de individuele woonkern te boven gaan. De gezamenlijke woonkernen doen dat in eerste instantie in de gemeente Maasgouw en in tweede instantie in een regionaal samenwerkingsverband.
D66 wil in de komende jaren deze opzet en de bevoegdheden op elk niveau precies uitgelegd hebben en bewerken dat dit alles naar behoren functioneert. Ook wil D66 andere vormen van medezeggenschap (denk aan burgerforums, referenda) uitproberen.
D66 Maasgouw wil nauw samenwerken met de dorpsraden en de met alle woonkernen contact onderhouden. In eigen gelederen hoopt D66 Maasgouw vertegenwoordigers te hebben uit alle woonkernen.
D66 wil ervoor zorgen dat elke dorpskern een dorpshuis heeft waar vergaderingen van de dorpsraad plaatsvinden, gemeentelijke diensten hun spreekuren houden, waar basale voorzieningen aanwezig zijn (bijv. geldmaat, post of apotheek ophaalpunt), waar boeren uit de omgeving streekproducten kunnen verkopen zo mogelijk een dorpsmensa wordt gevestigd die warme maaltijden serveert tegen kostprijs, en waar ouderen kunnen samenkomen of kinderopvang beschikbaar is. Initiatieven op dat vlak zal D66 Maasgouw stimuleren en faciliteren.
D66 wil bevorderen dat de Gemeente Maasgouw alle technologische mogelijkheden benut om de toegang van de inwoners tot gemeentelijke faciliteiten te vergroten (vergunningen, data etc.). Voor mensen die minder digitaal vaardig zijn, moet er wel een loket blijven waar zij terecht kunnen.