Hoofdstuk 2: Een zeker inkomen

D66 wil een experiment starten met een vorm van basisinkomen. Hierbij worden toeslagen zoveel mogelijk generiek, zonder voorwaarden, uitgekeerd aan mensen die in armoede leven. Tenzij er indicaties zijn dat de betrokkenen daar echt niet voor in aanmerking komen (een ja, tenzij beleid).

D66 kan zich goed vinden in de notitie Armoedebeleid Gemeente Maasgouw 2020-2024, gericht op preventie van armoede, ondersteuning van mensen die armoede ervaren en bestrijding van armoede. Volgens de notitie zijn er thans in Maasgouw 950 huishoudens (1485 personen, van wie 205 kinderen) die leven in armoede. Dat is 3.6% van de totale bevolking, wat veel lager is dan gemiddeld, maar voor D66 is elke persoon die in armoede leeft er een te veel.

In de notitie wordt gewezen op de wrijving die kan ontstaan tussen de landelijke generieke regels aangaande inkomensbeleid en schuldverlichting (iedereen gelijk, geen uitzonderingen), en de wens bij de Gemeente tot maatwerk bij het aanpakken van individuele gevallen. Er wordt ook geconstateerd dat mensen in armoede zo in beslag genomen worden door hun situatie dat zij in het woud van regels en steunmaatregelen de weg niet vinden. Hierbij zijn zes kanttekeningen te maken.
 
D66 vindt allereerst dat de Gemeente de ruimte moet nemen om het woud aan regels uit te dunnen. D66 zou een experiment willen starten om, op basis van de ervaringen in andere gemeenten met het invoeren van een basisinkomen, toeslagen zo veel mogelijk generiek – dus zonder voorwaarden – uit te keren aan mensen die in armoede leven, tenzij er indicaties zijn dat de betrokkenen daar echt niet voor in aanmerking komen (een ja, tenzij beleid. 
 
Ten tweede wil D66 dat de Gemeente zich aansluit bij het experiment van de Gemeente Amsterdam om bijstandsgerechtigden bijvoorbeeld 200 euro te laten bijverdienen zonder gekort te worden en een experiment van de Gemeente Tilburg om niet meer te controleren op het samenwonen van bijstandsontvangers, inclusief het inwonen van volwassen kinderen.
 
Ten derde wil D66 dat elke ouder die in armoede leeft een coach krijgt die hem of haar en hun gezin uit de armoede geleidt tot het inkomen groter is dan 120% van het sociaal minimum. Weliswaar hecht D66 aan principes als eigen verantwoordelijkheid, eigen kracht en zelfredzaamheid, maar we erkennen ook dat mensen die in armoede leven vaak de kracht ontberen om zonder hulp uit de put te klimmen.
 
Ten vierde wil D66 dat de Gemeente naar mogelijkheden zoekt om werk te scheppen, op zijn minst in deeltijd.
 
En ten vijfde wil D66 dat aan ouders in armoede gratis kinderopvang wordt geboden in elke woonkern tijdens werkuren, bijvoorbeeld in het dorpshuis, bijvoorbeeld met inzet van ouderen die zo inkomen kunnen bijverdienen.
 
Tenslotte wil D66 onderzoeken of achterstallig (backoffice) werk bij de Gemeente zelf of hulpinstellingen door ouderen kan worden gedaan tegen een redelijke vergoeding.