Keuzes voor toegankelijkheid, transparantie, leefbaarheid en gelijke kansen

Deze tekst is uitgesproken door Caroline van Velzen namens D66 bij de Algemene Beschouwingen bij de behandeling van de begroting:

Voorzitter, lieve mensen thuis en in de raadzaal, 
Voor ons ligt de Programmabegroting 2026.
Een begroting die laat zien dat we in Maasgouw werken aan een gemeente die financieel solide is, met oog voor de samenleving. Een begroting waarin we zien dat het college hard heeft gewerkt om de financiële balans te bewaren in een tijd van grote uitdagingen.
D66 waardeert die inzet — maar we zien ook dat er vele PM posten zijn en niet benoemde risico’s. Hierover is gezegd dat wanneer deze risico’s zich voordoen, deze via de reguliere procedures worden voorgelegd aan de raad. Het college laat het hierin aan de raad om op dat moment de scherpe keuzes te maken.

Slimmer werken

Caroline van Velzen - tijdens het uitspreken van de Algemene Beschouwingen 2025 Beeld: D66 Maasgouw

Voorzitter,
D66 wil dat onze gemeente financieel gezond blijft, maar ook leefbaar en toekomstgericht. We begrijpen dat kosten stijgen en dat een solide begroting belangrijk is. Tegelijkertijd willen we zoeken naar slimme, eerlijke oplossingen die inwoners én ondernemers perspectief bieden,  zonder dat de rekening automatisch bij hen terechtkomt. Er ligt een forse verhoging van de OZB voor. D66 begrijpt dat kosten stijgen en dat een gezonde begroting belangrijk is. Maar tegelijkertijd moeten we eerlijk zijn: de rek bij inwoners en ondernemers is er niet oneindig.
 Voor D66 geldt:
 “Eerst kijken waar we slimmer kunnen werken en alternatieve inkomsten kunnen vinden, voordat we de lasten voor inwoners verhogen.”

ander bronnen van inkomsten

We vragen het college, zoals ook door ons in de commissievergadering reeds is genoemd, actief te onderzoeken of er nog andere bronnen van inkomsten mogelijk zijn zoals bijvoorbeeld:
– hoe onze abri’s en informatieborden inkomsten kunnen opleveren in plaats van kosten;
– en of er mogelijkheden zijn voor een reclamezuil langs de A2, zoals buurgemeenten dat ook doen.
Zo versterken we onze financiële positie zonder dat inwoners opnieuw de rekening krijgen.
Elke euro die we niet bij inwoners hoeven te halen, is er één gewonnen. Daarom dienen wij de motie van de VVD hierover mede in.

amendement OZB

Verder dienen wij mede in het amendement van de VVD om de OZB met 12,5% te verhogen en inwoners niet te belasten met de door college voorgestelde extreme verhoging van 25%. In dit amendement is ook de door D66 vorig jaar al voorgestelde verhoging van de toeristenbelasting meegenomen. Het liefste ziet D66 deze verhoging gerelateerd aan de grootte en luxe van de accommodaties. De portefeuillehouder heeft daarover in de commissievergadering aangegeven dit te willen gaan onderzoeken en dit wachten wij verder af.

Transparantie

Voorzitter,
we staan voor een aantal keuzes. Keuzes die bepalen hoe wij als gemeente omgaan met toegankelijkheid, transparantie, leefbaarheid en gelijke kansen.
Wij zien een Maasgouw die kansen heeft — maar ze nog niet altijd benut. En juist daar wil D66 verschil maken. Wij willen vandaag vier woorden centraal stellen:
vertrouwen, transparantie, kansengelijkheid en toekomstgerichtheid.
Vertrouwen begint bij openheid. D66 gelooft in een open en transparante overheid. D66 wil dat inwoners weten wat er speelt, waarom besluiten worden genomen en hoe processen verlopen.
“Want transparantie is niet alleen een raam waardoor je naar binnen kunt kijken, het is ook een deur waardoor inwoners kunnen binnenkomen.”

motie transparant en openbaar

Daarom dienen wij, gerelateerd aan de paragraaf burgerpartipatie, de motie ‘Besluitvormingsproces transparant en openbaar’ in.
We willen dat inwoners het proces van Beeldvorming, Oordeelsvorming en Besluitvorming (BOB) beter kunnen volgen en willen daarom dat:
themabijeenkomsten voortaan live te volgen en terug te kijken zijn,
● en ook de antwoorden op aanvullende schriftelijke vragen openbaar worden gepubliceerd,
Dat is geen formaliteit, maar een manier om inwoners dichter bij de lokale politiek te brengen.
Want alleen als mensen begrijpen wat we doen, kunnen ze ook meepraten, meedenken en meedoen. Zo maken we politiek zichtbaar, begrijpelijk en toegankelijk — en dat is precies waar burgerparticipatie om draait.

Verbinding met inwoners

De begroting 2026 noemt – terecht – de verbinding met inwoners en de kwaliteit van dienstverlening als aandachtspunten. Er heeft een evaluatie plaatsgevonden naar burgerparticpatie en naar aanleiding daarvan is een adviseur aangesteld die een plan van aanpak burgerparticipatie gaat maken. Dit plan zou in september of oktober naar de raad komen, maar helaas hebben wij hier nog niets van gezien. Wij zien als D66 uit naar het plan van aanpak burgerparticipatie en hopen dat daarin ook aandacht wordt besteed aan burgerberaden als middel om inwoners meer te betrekken. Graag horen wij wanneer wij dit plan kunnen verwachten.

Inclusieve overheid

Voorzitter,
D66 gelooft dat iedere inwoner onze democratie moet kunnen volgen — óók als je slechthorend bent of liever met ondertiteling kijkt. D66 staat voor een samenleving waarin iedereen mee kan doen. Toegankelijkheid is daar een essentieel onderdeel van. Daarom dienen wij de motie ‘Ondertiteling openbare vergaderingen van de gemeenteraad’ in.
Dat is niet alleen een wettelijke plicht, maar vooral een kwestie van rechtvaardigheid en inclusie. Want participatie begint bij kunnen zien, kunnen horen en kunnen begrijpen wat er gezegd wordt.
D66 zegt: “Een inclusieve overheid is niet de uitzondering, maar de norm.”

Veiligheid

Voorzitter,
Veiligheid is een basisvoorwaarde voor leefbaarheid èn vertrouwen in de overheid. We zien dat onze BOA’s onder druk staan en dat toezicht en handhaving op de Maasplassen structureel knelt.
Daarom zijn wij mede indiener van de motie van de VVD ‘Veiligheid & handhaving’ .
We vragen het college te onderzoeken:
– hoe de BOA-capaciteit kan worden uitgebreid,
– hoe samenwerking met Roermond kan worden versterkt,
– en of er een gezamenlijke handhavingsboot kan worden aangeschaft en beheerd.
Een slimme investering, want samenwerking over de gemeentegrenzen heen vergroot niet alleen de effectiviteit, maar bespaart ook kosten op de langere termijn.
“Veiligheid vraagt niet om méér regels, maar om betere uitvoering en samenwerking.”

Onderwijs

Voorzitter,
D66 ziet onderwijs als de grootste kansengelijkmaker die we hebben. Maar leren stopt niet bij taal en rekenen. Een kind leert óók door te bewegen, te creëren en samen te ontdekken.
 De Rijke Schooldag is een initiatief dat onderwijs, sport, cultuur en welzijn samenbrengt. Een schooldag waarin elk kind zijn of haar talent kan ontdekken, ongeacht thuissituatie of portemonnee. Dat is niet alleen goed voor ontwikkeling, maar voorkomt ook dat kleine achterstanden later grote problemen worden.
De landelijke Hervormingsagenda Jeugd en het programma School en Omgeving bieden gemeenten ruimte om hiermee aan de slag te gaan. D66 wil dat Maasgouw die kans grijpt. Samen met onze scholen, verenigingen en partners kunnen we een pilot starten waarin kinderen een brede, inspirerende schooldag beleven — en waarin we leren wat werkt voor onze eigen gemeenschap. Een aanpak waarin onderwijs, cultuur, sport en welzijn elkaar versterken.  Zo kunnen we kinderen kansen bieden om hun talenten te ontwikkelen — ongeacht waar ze vandaan komen of wat hun ouders verdienen. Want:
– Kinderen die muziek maken: leren luisteren en samenwerken.
– Kinderen die sporten: leren discipline, plezier en doorzettingsvermogen.
– Kinderen die cultuur beleven: leren kritisch denken, verbeelden en verbinden.
D66 is ervan overtuigd:
“Een investering in de ontwikkeling van onze kinderen is de beste investering in de toekomst van onze gemeente.”
Wij roepen het college op om samen met scholen, verenigingen en culturele organisaties te werken aan een Maasgouwse invulling van de rijke schooldag.
Graag horen wij of de portefeuillehouder zich hier actief voor wil gaan inzetten. Wij hebben een motie voorbereid, maar als de portefeuillehouder een toezegging wil doen dan houden we die aan.

Verenigingen

D66 Maasgouw draagt de verenigingen een warm hart toe en vind het belangrijk dat cultuurhistorisch erfgoed bewaard blijft. Wij dienen daarom de moties van Lokaal Belang subsidieverstrekking EHBO verenigingen binnen Maasgouw en Erfgoed en Historische waarden mede in.

Armoedebestrijdingen

Voorzitter,
we willen onze waardering uitspreken voor de stappen die de gemeente al zet op het gebied van armoedebestrijding en duurzaamheid, beide relevant voor kansengelijkheid en toekomstgerichtheid. We zien dat er wordt gewerkt aan ondersteuning van gezinnen met lage inkomens, aan energiebesparing voor kwetsbare huishoudens en aan duurzame projecten in de kernen. D66 vindt dat belangrijk: armoedebestrijding en verduurzaming gaan hand in hand. Wie energie bespaart, bespaart geld. Wie meedoet aan een duurzame samenleving, voelt zich deel van de toekomst. Laten we die koers vasthouden — sociaal én duurzaam — want dat is wat een vooruitstrevende gemeente kenmerkt.

Afscheid

Lieve mensen,
deze beschouwingen zijn voor mij bijzonder. Het zijn namelijk mijn laatste algemene beschouwingen als vertegenwoordiger van D66 Maasgouw.
 Hoewel wij de afgelopen jaren met overtuiging en idealen hebben gewerkt aan een open en toekomstgerichte gemeente — en ondanks dat D66 bij de landelijke verkiezingen een mooi aantal stemmen kreeg — moet ik met spijt constateren dat er te weinig inwoners bereid zijn om zich actief in te zetten voor D66 in de lokale politiek.
Dat is jammer, maar ik kijk met trots terug op wat we samen hebben bereikt:
meer aandacht voor transparantie, burgerparticipatie, onderwijs, duurzaamheid en gelijke kansen.
Maasgouw is een prachtige gemeente — met betrokken mensen, sterke verenigingen en een groot hart. Laten we dat koesteren, en ervoor zorgen dat iedereen zich hier gehoord, gezien en welkom voelt.

D66 blijft actief

D66 blijft, ook als we straks niet meer in de raad zitten, geloven in die toekomst: een Maasgouw die iedereen ziet, iedereen hoort en iedereen meeneemt.
Maar D66 Maasgouw blijft de komende jaren niet stil zitten. We blijven de politiek volgen, activiteiten organiseren en gaan proberen onze basis te versterken zodat we over 4 jaar weer mee kunnen doen. Maasgouw kan wel wat meer sociaal liberalisme én meer ambitie gebruiken. Ben je enthousiast, dan kun je ons vinden via onze Social Media kanalen of stuur een appje of een mailtje naar mij.
Voorzitter,
Rest mij nog dank uit te spreken naar alle ambtenaren die zo hard hebben gewerkt aan deze programmabegroting.
 Dank u wel.