Wonen

Een woning vinden in Kampen is moeilijk en voor velen onbetaalbaar geworden. Zeker als je voor het eerst een huis zoekt. We moeten daarom meer woningen bouwen. En dat moeten we gebruiken om Kampen mooier, groener en sterker te maken.

Beeld: D66

Wat is er aan de hand?

De vraag in heel Nederland naar woonruimte is veel groter dan het aanbod. Ook in Kampen. Stonden er vroeger honderden huizen in Kampen te koop, nu moeten mensen die een koopwoning in onze gemeente zoeken kiezen uit maar tientallen. En daarbij zijn de prijzen enorm gestegen.
Dat klinkt leuk voor woningbezitters, maar maakt het voor startende kopers of mensen die groter willen wonen omdat ze bijvoorbeeld kinderen krijgen soms onmogelijk iets passends en betaalbaars te vinden. Daarbij zien we een enorme vermogensongelijkheid ontstaan tussen de mensen die (op tijd) een woning hebben kunnen aanschaffen en zij die huren.
De oorzaken van dit probleem zijn complex en hangen voor een groot deel samen met landelijke beleid. Denk aan de fiscale subsidie voor woningbezit.
Terwijl de vorige huizenmarktcrisis werd veroorzaakt door het uitvallen van de vraag, zit in de huidige wooncrisis de oorzaak bij het achterblijvende aanbod. En dan niet alleen in aantallen maar ook in kwaliteit. Er is meer vraag naar woningen en mensen zijn op zoek naar een ander type woning. Meer alleenlevenden bijvoorbeeld. Ondertussen zien we ook dat de doorstroom stokt. Mensen die nadat hun kinderen het huis hebben verlaten achterblijven in een huis dat eigenlijk niet meer aansluit bij hun hedendaagse wensen. Maar om emotionele redenen en het ontbreken van een beter alternatief, in hun onpraktische woning blijven.

Ondertussen zien we dat woonwensen op andere manieren veranderen. Zo zien we overal een trek naar de stad. Senioren willen graag dicht bij faciliteiten wonen bijvoorbeeld. En daarnaast vormt een stedelijke omgeving voor jongere mensen de ideale plek om te wonen, te werken en te verblijven. De stad is hot. En een leefbare stad met met menselijke maat nog meer. De stedelijke omgeving biedt mensen in alle fases van hun leven de mogelijk om mee te doen, en geeft nieuwe, moderne economische dynamiek. Kampen heeft niet veel minder dan 55000 inwoners en moet zichzelf niet onderschatten als aantrekkelijk uniek stedelijk gebied. Het biedt enorme kansen voor de toekomst.

Hoe wil D66 dat verbeteren?

D66 ziet de oplossing van het woonvraagstuk primair in meer bouwen. Maar wel op een slimme manier en zodanig dat we niet alleen aan de behoefte aan huizen voldoen, maar ook onze gemeente economisch en maatschappelijk versterken. We moeten daarom de woningbouwopgave inzetten als investeringsmotor voor maatschappelijke opgaven. 
Enkel focus op snelheid en betaalbaarheid weten we uit het verleden is vaak geen succes. Denk aan de wederopbouw fase. Terwijl woningen uit de jaren ‘10 en ‘30 wijken hebben opgeleverd die amper onderhoud vergen. Het lijkt soms goedkoper om ergens in de wei te gaan bouwen. Terwijl als je binnen de stad bouwt en zaken combineert dan kun je veel meer bereiken. Zo zijn er verschillende delen van de stad die versleten of ronduit onaantrekkelijk ogen. We moeten de vraag naar woningen gebruiken als kans om dit soort gebieden in de stad te verbeteren. En zorg net als bij de overige woningbouw dat we niet alleen bouwen voor de eerste bewoner maar een buurt klaar maken voor de leefbaarheid op lange termijn.

  • De aanpak van de woonvraagstuk is kwalitatief bouwen.
  • Gebruik woonopgave om ook economie, stad en samenleving te versterken: maak lelijke stukken van de stad mooi.
  • Binnenstedelijk bouwen gaat voor bouwen in het weiland.

De stad en de kernen

Het lokale economische beleid is zeer traditioneel. Dat zorgt ervoor dat veel van onze inwoners geen moderne baan kunnen vinden die bij hun vaardigheden en voorkeuren past. We moeten daarom het economisch beleid aanpassen. Alleen dan kunnen we onze toekomstige inwoners passend werk bieden. Om te komen tot die modernere lokale economie dienen we ook ons woningbeleid in te zetten. Dat betekent woningen realiseren die aantrekkelijk zijn voor professionals die graag in een stedelijk omgeving wonen, werken en ondernemen. 

Naast de uitbreidingsgebieden als Kampen-ZuidWest (de Reeve Delta) moeten we zorgen dat de kernen voldoende kunnen bouwen. Voor de kleine kernen geldt dat dit geen grootschalige bouwprojecten hoeven te zijn. Voor de kleinere kern moeten we onderzoeken of geleidelijke bouwprojecten van een enkel of enkele woningen per jaar niet passender is bij de wensen en de demografie van deze kernen. We willen een langetermijnplanning voor woningbouw in kernen. Met voor de kernen geen grote periodiek bouwprojecten, maar druppelsgewijs zodat kernen organisch kunnen meegroeien.

  • Maak een langetermijnplan voor woningbouw in de kernen.

Herverkavelen

We dienen de herverkaveling van niet bebouwde gebieden te onderzoeken. Zo zien we dat sommige sportlocaties de club in groeimogelijkheden beperken terwijl de terreinen zeer geschikt zijn voor woningbouw. Zo bieden we kansen voor de sportclubs en kunnen we een bijdrage leveren aan de woonopgave en het versterken van de gemeente.

  • Onderzoek herverkaveling van sportvelden zodat sportverenigingen ruimte krijgen voor groei.

Moderne woonvragen

Ons woningbouwbeleid moet gericht zijn op een evenwichtige verdeling van beschikbaar woningen voor verschillende inkomensgroepen. Wij zijn kritisch op marktverstorende beleggers. Zo nodig dient de gemeente hier regels voor te stellen. Appartementen worden in Kampen vaak enkel gebouwd voor ouderen. Kampen moet uitdrukkelijk ook ruimte bieden voor appartementen voor werkenden die graag in een stedelijke omgeving wonen. Hoogbouw die past bij de specifieke locatie en het karakter van Kampen zien wij als goede aanvulling voor onze gemeente. 
De samenstelling van huishoudens veranderen. In de nabije toekomst zal meer dan de helft bestaan uit een- en tweepersoonshuishoudens. De woningvoorraad is in onze gemeente is echter vrij traditioneel. Het bestaat vooral uit eengezinswoningen. Dit type zal steeds minder goed passen bij de woonvraag van de toekomst. D66 wil daarom dat we bij nieuwe woningbouw veel diverser is met meer aandacht hebben voor die toekomstige woonbehoefte.
De gemeente is geen vastgoedonderneming. Het primaire doel van de Kamper grondpolitiek is niet het behalen van winst, maar het bereiken van maatschappelijk en ruimtelijke doelen.

D66 is kritisch over maatregelen die de vraag naar woningen verder aanjaagt. Het is niet zo dat mensen geen woning kunnen vinden omdat de prijzen zo hoog zijn, maar de prijzen zijn zo hoog omdat de vraag groter is dan het aanbod. We zullen het aanbod naar de gevraagde woningen moeten vergroten in plaats van onze energie steken in maatregelen die prijzen kunstmatige verlagen of aankoop budgetten verhogen.

  • Biedt ruimte voor nieuwe woonvormen.

Stedelijke kracht benutten

Voor binnenstedelijk bouwen vormt de parkeernorm nog wel eens beperkende factor. Dit terwijl we in andere binnensteden de eigen auto geleidelijk zien verdwijnen. Daarom zijn wij voorstander van het kritisch evalueren van de bestaande parkeernormen. Laat bijvoorbeeld woningbouw ook toe als er niet voldaan wordt aan de nu verplichte parkeerplaats en er voor bewoners in plaats van de eigen auto, toegang tot deelauto’s is gegarandeerd. 

Bij het vormgeven van verdichtingsplannen en nieuwe woongebieden staat toekomstbestendigheid voorop. Dat betekent geschikt voor alle fasen in het leven, een goede mix van woningen voor jong en oud, voor welgesteld en minder vermogend. Denk ook aan kansen voor bedrijvigheid in de buurt (thuiswerken) en voorzieningen. Ontwerpen zijn klimaatadaptief, energieneutraal. Het bouwen is circulair en natuurinclusief. 

D66 wil meer oog voor de ruimtelijke kwaliteit van onze bebouwde omgeving. Zeker geldt dit voor de binnenstad. Verschillende steden in Nederland de binnenstedelijke kwaliteit sterk hebben verbeterd. Lelijke versleten gebieden in de stad hebben een nieuwe moderne functie gekregen. Het geeft een stad een impuls in uitstraling, leefbaarheid en economische dynamiek. Kampen zijn ontwikkelingen vaak perceel voor perceel en ontbreekt het brede beeld. D66 wil meer sturen op kwaliteit en samenhang. Kampen staat voor grote kansen en uitdagingen. Wij willen een stadsbouwmeester als extern adviseur aanstellen om het mooie karakter van Kampen te behouden en te versterken. Daarnaast moet de stadsbouwmeester de stedenbouwkundige samenhang en een harmonieuze ruimtelijke ontwikkeling bevorderen. 

De binnenstad van Kampen kent een rasse verkamering. Veel van de verkamerde panden worden ook nog eens ingezet voor dubieuze zorgwoningen. Voor een krachtige mix van woningen in de binnenstad houden we vast aan de huidige opsplitsingsbeperking.

  • Stel Stadsbouwmeester aan de schoonheid van Kampen te behouden en te versterken en zorg draagt voor de stedenbouwkundige samenhang. 
  • Ontwikkel een Binnenstadsplan die de ontwikkelingen van woningen, werken, ondernemen en recreëren richting geeft (nu is er enkel een horeca- en winkelplan).
  • Bouw in De Bongerd en het Meeuwenplein woningen voor ondermeer jongeren. Deze centrale plek in Kampen wordt helaas onderbenut door parkeerplaatsen. Het is een gebied van ongeveer een hectare. Deze ruimte kan goed gebruikt worden om de woonambitie van D66 voor de binnenstad te realiseren.

Generaties blijven meedoen

Wij willen ervoor zorgen dat kernen een warm hart houden of krijgen zodat ouderen zich daar kunnen (blijven) vestigen. In plaats van nieuwe vleugels aan het dorp. Dat is niet alleen goed voor de maatschappelijke participatie van ouderen maar draagt ook bij het de woningmarkt doorstroming. Hierbij maken we ook een koppeling met zorg- en generatiewonen. 

In dit kader willen wij ook meer vrijheid voor inwoners bij het inrichten van de woonkavel. Denk aan schuifhuizen: woningen waar mensen ook hun onderneming kunnen starten en later de ruimte gebruiken om hun ouders te laten wonen zodra zij meer zorg nodig hebben. Zo zijn er nog veel meer nieuwe mogelijkheden om opgaven te combineren.

  • We bouwen zo generaties mee kunnen blijven doen.

Zichtbare monumenten

Onze gemeente is rijk aan monumenten. Als Kampenaren zijn we daar apetrots over. Toch spreken pas over onze monumenten als er problemen zijn. Een pand is vervallen en sloop dreigt bijvoorbeeld. We moeten onze monumenten veel meer in de schijnwerper zetten, ze zichtbaar maken voor ons allen. Daarom wil D66 dat voor alle gemeentelijke monumenten monumentenschildjes beschikbaar komen om deze monumenten zichtbaar te maken voor iedereen. Belangrijk daarbij is dat we niet enkel aandacht hebben voor de monumenten in de binnenstad maar ook in de kernen en Brunnepe. 
We moeten zorgen dat onze monumenten niet tot een soort museumstuk verworden waar je enkel naar kunt kijken, maar zorgdragen dat onze monumenten gebruikt kunnen blijven worden. Zo moeten we op zoek naar een nieuwe functie voor het weergaloze Gotisch Huis zodat dit de deuren weer kan openen voor het publiek. 

Kampen kent een grote leegstaande monumentale gebouwen. De gemeente moet zich inzetten om deze panden een nieuwe bestemming te geven. Dat kan door herverkaveling van panden: eerst de monumentale panden gebruiken voor we iets nieuws gaan bouwen bijvoorbeeld. 

  • Maak een langetermijnplan voor woningbouw in de kernen.

Leefbare openbare ruimte

Verbeter de kwaliteit en veiligheid van de openbare ruimte en stimuleer bewegen Binnensteden zuchten onder een teveel aan (auto)verkeer en verslechterde bereikbaarheid. Wijken staan vol met voertuigen die het gros van de tijd stil staan. Nog te veel wijken zijn louter ingericht voor de auto. D66 wil meer balans tussen verkeersruimte en veilige openbare leefomgeving. Hiervoor is meer ruimte nodig voor wandelen en spelen, voor fietsen en groen. Om dit te kunnen realiseren moeten wijken goed bereikbaar zijn met het openbaar vervoer en aangesloten zijn op een verbindend netwerk van fietsroutes. Het verbeteren van gebieds- en gebruikskwaliteit kan door meer autovrije gebieden te maken in binnensteden. Hiervoor hoeft de bereikbaarheid niet te worden opgegeven. In de wijken en bij (nieuw)bouwplannen kunnen alternatieven voor autobezit worden gestimuleerd en parkeren in de woonstraten kan worden beperkt. Hierbij willen we inwoners nog meer inspraak geven voor eigen initiatieven en ideeën.

  • Geef inwoners nog meer inspraak bij de inrichting van de openbare ruimte in hun eigen wijk.

Groen is koel

Klimaatverandering leidt tot meer zomerse en tropische dagen. Dit heeft effect op de kwaliteit van leven en op de gezondheid van inwoners. De gemeente neemt klimaatadaptatie daarom serieus. Wij willen meer bomen en water in onze stad en dorpen voor verkoeling. Waar mogelijk combineren we waterberging en extra groen met manieren om mensen te verleiden om meer te bewegen. Daarmee besparen we energie en gezondheidskosten. Bouwvoorschriften voor nieuwe woningen moeten rekening houden met duurzaamheid, natuurvriendelijkheid, klimaatverandering en afkoppelen van regenwaterafvoer. Groene daken zijn een mooie vorm om meerdere doelen te combineren.

  • Zorg voor een klimaatadaptieve en multifunctionele inrichting van de openbare ruimte.

Huisvesting Arbeidsmigranten

Arbeidskrachten uit andere Europese lidstaten zijn cruciaal voor onze lokale economie. Denk aan de tuinders in Koekoek. We moeten zorgen dat onze arbeidsmigranten toegang hebben tot voldoende, goede huisvesting. Het rapport Roemer is daarbij een uitgangspunt.
Zo voorkomen we uitbuiting en verlichten we de woondruk in andere delen van de gemeente.