Verkiezingsprogramma

Hoofstuk 5. Een bruisend Heerlen

Heerlen moet een mooie stad om te leven zijn. Niet alleen is het belangrijk dat iedereen in onze stad kan wonen. Ook moeten we voor veel activiteiten in onze stad zorgen.
Heerlen wordt gekenmerkt door een grote diversiteit aan evenementen en investeert in kunst, cultuur en het verenigingsleven. D66 wil dit blijven stimuleren.
Onze identiteit wordt door verscheidene culturele evenementen en uitingen gekenmerkt. Niet alleen zijn dit de traditionele feesten zoals Carnaval en de schutterijen. Maar ook nieuwere evenementen zoals: Cultura Nova en het breakdance festival The Notorious IBE en ga zo maar door zijn breed vertegenwoordigd. Cultuur is niet alleen een artistieke uiting, maar ook een verbindende factor in de samenleving. Als D66 zijn wij voorstander van het behouden en versterken van deze culturele evenementen.
Maar cultuur is niet alleen immateriële erfgoed, ook maken wij on sterk voor het behoud van gebouwen met een toegevoegde culturele waarden. Hierbij moet men denken aan de iconische Peutz bouwwerken zoals Schunck en het Royal theater. Ook het aanzicht van de binnenstad behoort hiertoe. In vier jaar tijd zijn er al veel initiatieven tot stand gekomen met betrekking tot het verbreden en versterken van het culturele aanbod. Hieronder sommen wij op wat we al bereikt hebben, en wat we nog streven om te bereiken.

5.1 Ruimte om te wonen en leven

Ondanks de coronacrisis zijn de vastgoedprijzen historisch hoog. Niet alleen in Heerlen, maar ook in de rest van Nederland worden er tegenwoordig astronomische bedragen betaalt voor woningen. Momenteel is het vooruitzicht sober voor starters en mensen met een modaal inkomen om een woning aan te schaffen. D66 vindt dat iedereen recht heeft op betaalbare en toekomstbestendige woningen. Daarom zet D66 in op een woningbeleid dat uitgaat voor creatieve oplossingen van dit probleem anno 2022. Oplossingen voor dit probleem zijn het bijbouwen van nieuwe woningen, maar ook ervoor zorgen dat er genoeg financieringsmogelijkheden zijn. Zoals gemeentelijke subsidies voor starters. Ook wordt er momenteel gekeken naar nieuwe vormen van wonen. Zoals het verbouwen van voormalige winkelpanden naar woningen.

  • We transformeren leegstaande winkel- en kantoorpanden naar woningen.
  • We gaan met de woningcorporaties om tafel om met ze in gesprek te gaan over hoe wij ze beter kunnen faciliteren in hun plannen.
  • Jongeren moeten, als ze dat willen, kunnen blijven wonen in het buurt waar ze zijn opgegroeid. We geven ruim baan aan kleinschalige woningbouwinitiatieven in de wijken van onze gemeente zonder de natuur aan te tasten.
  • Starters hebben het onevenredig zwaar op de woningmarkt. We onderzoeken mogelijkheden voor een moderne variant van Premie D-woningen, specifiek gericht op starters, waarmee starters met financiële hulp van de gemeente een woning kunnen kopen. We houden de startersleningen daarbij in stand.
  • D66 houdt de bestaande sociale huurvoorraad in stand. We zoeken samen met woningcorporaties naar mogelijkheden om scheefwoners door te laten stromen naar middenhuur.
  • We willen dat er in Heerlen meer woningen in het middensegment komen. Door de tekorten in dit segment, ontstaat er een bottleneck en dat mensen niet kunnen doorstromen. We maken afspraken met ontwikkelaars over het percentage middenhuur, net zoals dat al gebeurt bij de sociale huur.
  • D66 streeft naar gemengde buurten, want we vinden het belangrijk dat mensen met verschillende achtergronden en leeftijden elkaar ontmoeten. Hiervoor kan meer diversiteit nodig zijn in koop- en huurwoningen in verschillende segmenten. Daarom wil D66 dat de gemeente ook over de diversiteit van de woningvoorraad afspraken maakt met woningcorporaties en projectontwikkelaars, als buurten te eentonig (dreigen te) worden.
  • We pakken de regie op onze woningmarkt. Alleen op specifiek daarvoor aangewezen locaties staan we investeerders of beleggers toe om op onze voorwaarden huurwoningen te realiseren. Op alle andere (nieuwbouw)locaties onderzoeken we mogelijkheden om een zelfbewoningsplicht in te voeren om starters te helpen en beleggers te weren.
  • We maken ruimte voor alternatieve en experimentele woonvormen. We wijzen plaatsen aan waar mensen vrijheid krijgen om eigen plannen te ontwikkelen.
  • We faciliteren het bouwen van tiny houses.
  • We huisvesten arbeidsmigranten op een humane manier. We nemen daarbij de aanbevelingen van het rapport-Roemer onverkort over, zoals dat werkgever en woningverhuurder gescheiden moeten zijn. Voor short-stay arbeidsmigranten vinden we het acceptabel om buiten de bestaande stedelijke kern huisvesting te zoeken. Voor mid-stay en long-stay willen we arbeidsmigranten zoveel mogelijk integreren in de samenleving. We hanteren een maximum van 250 arbeidsmigranten per locatie. Dit is in het belang van zowel de arbeidsmigrant zelf als de diversiteit van een wijk.
  • We onderzoeken of uitgifte van gemeentegrond met vormen van erfpacht in plaats van verkoop de prijs van nieuwe woningen kan verlagen.

Omgevingswet

Door de nieuwe Omgevingswet kunnen gemeenten meer dan voorheen keuzes voor ruimtelijke ontwikkeling integraal afwegen. Dat biedt kansen om samen te werken aan een betere ruimtelijke kwaliteit, voor huidige en toekomstige inwoners en over gemeentegrenzen heen. D66 wil dat inwoners en ondernemers meer ruimte krijgen om hun ideeën in te brengen en te realiseren. De gemeente ziet integraal toe op de eenheid en kwaliteit van ruimtelijke ontwikkelingen. Dit vraagt om een heldere omgevingsvisie en om samenwerking, want kwaliteit ontstaat door samenwerking.

  • D66 wil in de omgevingsvisie vastleggen welke ruimtelijke ontwikkelingen en welke gebiedswaarden aansluiten bij de manier waarop we in de gemeente met elkaar willen samenleven. Dat geeft een duidelijk kader waarmee we ontwikkelaars kunnen begeleiden met het verbeteren van de kwaliteit van hun plannen. Op die manier kunnen we initiatieven toetsen aan wenselijkheid, in plaats van aan regels.
  • We verwachten van ontwikkelaars dat zij zich inspannen om omwonenden en andere betrokkenen invloed te laten uitoefenen op hun plannen. Op die manier ontstaat er een gedragen voorstel. Dit betekent dat de gemeente duidelijke kwaliteitseisen moet gaan ontwikkelen voor het inspraakproces. De gemeente toets vervolgens of aan de wettelijke eisen is voldaan en maakt tot slot een integrale waardenafweging met de ruimtelijke kwaliteit als maatstaf, op basis van de omgevingsvisie.
  • Dit vraagt om een fundamenteel andere werkwijze. We geven meer ruimte aan ontwikkelaars, inwoners en andere betrokkenen. Ambtenaren toetsen niet langer voorstellen aan bestemmingsplannen, maar ondersteunen ontwikkelaars om de kwaliteit van hun voorstellen te verbeteren. Zij gaan dus in gesprek met, coachen en begeleiden betrokkenen.
  • Als het aan D66 ligt, ontwikkelen we de omgevingsvisie altijd in samenspraak met buurgemeenten en de provincie. Kwaliteit ontstaat door samenwerking. Dat geldt uiteraard ook voor gebieden waar de bevolking krimpt. Dit kan de gemeente voor moeilijke keuzes stellen, maar als we met de rug tegen elkaar gaan staan, gaat dat altijd ten koste van de kwaliteit van onze leefomgeving. Juist door samen te werken, kunnen we toegankelijke (vitale) voorzieningen van hoge kwaliteit in stand houden voor onze inwoners.

5.2 Kunst en cultuur

Heerlen heeft een veelzijdig en aantrekkelijk cultureel klimaat.
Niet alleen zijn dit de traditionele feesten, zoals carnaval en de schutterijen, maar ook nieuwere evenementen zoals: Cultura Nova en het breakdance festival Notorious IBE zijn breed vertegenwoordigd. Cultuur is niet alleen een artistieke uiting, maar ook een verbindende factor in de samenleving. D66 wil de komende jaren de culterele sector in Heerlen blijven ondersteunen.
Maar cultuur is niet alleen immateriële erfgoed, ook maken wij on sterk voor het behoud van gebouwen met een toegevoegde culturele waarden. Hierbij moet men denken aan de iconische Peutz bouwwerken zoals Schunck en het Royal theater. Ook het aanzicht van de binnenstad behoort hiertoe. In vier jaar tijd zijn er al veel initiatieven tot stand gekomen met betrekking tot het verbreden en versterken van het culturele aanbod.

  • We zetten in op meer cultuureducatie op scholen. Cultuur maakt het leven van onze jeugd en jongeren rijker en laat talenten ontplooien. Gemeenten kunnen op allerlei manieren meewerken aan meer culturele vorming op scholen. Om scholen te ontlasten, moeten gemeenten volgens D66 ook kijken naar mogelijkheden om de culturele sector een bijdrage aan het onderwijs te laten leveren.
  • Culturele instellingen in Heerlen spelen een belangrijke rol in culturele talentontwikkeling. We stimuleren die talentontwikkeling door gerichte investeringen vanuit de gemeente, maar ook door het stimuleren van samenwerking en het werken in culturele ketens, waardoor de hele culturele sector kan profiteren en floreren. We stimuleren culturele broedplaatsen waar talent zich ontwikkelt.
  • Cultuur kan ook bijdragen aan het welzijn van ouderen. Wij stimuleren initiatieven om de verbindingen hierin te leggen.
  • In de afgelopen jaren hebben musea, theaters, bibliotheken en andere culturele instellingen in het hele land nieuwe manieren gevonden om een groter of diverser publiek aan te spreken. Ze geven bepaalde doelgroepen bijvoorbeeld inspraak in hun programmering of betrekken hen via speciale acties of projecten. D66 moedigt zulke initiatieven aan.
  • Cultuur kan ook bijdragen aan het welzijn van ouderen. Wij stimuleren initiatieven om de verbindingen hierin te leggen.
  • D66 wil ondersteunend beleid ontwikkelen voor internationale cultuuruitwisseling.
  • D66 wil dat gesubsidieerde instellingen cultureel ondernemerschap ontwikkelen. Dat betekent niet dat alle instellingen per se commercieel succesvol moeten zijn. Als een instelling er bijvoorbeeld naar streeft om een moeilijker bereikbare doelgroep te benaderen en daardoor minder inkomsten verwacht, dan moeten de financiële verwachtingen op die situatie worden toegespitst. Datzelfde geldt als de gemeente verwachtingen stelt aan culturele instellingen, bijvoorbeeld over talentontwikkeling, die de financiële verwachtingen in de weg kunnen zitten. Zo krijgen culturele instellingen ruim baan om hun eigen culturele doel te bereiken.
  • In heel Nederland is de arbeidsmarkt- en inkomenspositie van kunstenaars en mensen in de culturele sector zorgwekkend. We willen dat de gemeente Heerlen hieraan aandacht besteed in het cultuurbeleid. Met beroepskrachten gaan kennis en vaardigheden verloren die we nodig hebben om onze kunst en cultuur door te geven aan de volgende generatie.
  • Vrijwilligers zetten zich vaak met hart en ziel in en zijn van onschatbare waarde. Toch wil D66 niet dat zij, als verkapte bezuinigingsmaatregel, beroepskrachten verdringen. In de eerste plaats omdat mensen die in de sector werken hierdoor hun baan verliezen, maar in de tweede plaats ook omdat de continuïteit van een instelling daardoor worden bedreigd. Ook omdat van vrijwilligers niet hetzelfde kan worden gevraagd als van beroepskrachten.

5.3 Studenten

  • D66 wil dat meer onderwijsinstellingen naar het centrum verhuizen. Dat vergroot de levendigheid van het centrum en maakt Heerlen ook aantrekkelijker voor studenten.
  • We praten nog steeds te veel óver in plaats van mét studenten. De gemeente start een studentenadviesraad op, waarin studentenvertegenwoordigers van alle onderwijsinstellingen (MBO, HBO, WO) aan deelnemen om met ons te praten over hoe we Heerlen voor hen beter en aantrekkelijker kunnen maken.
  • We stimuleren het ter beschikking stellen van stageplaatsen, afstudeerplaatsen en projecten in samenwerking met andere instellingen, MKB en lokale ondernemersorganisaties voor het bedrijfsleven.
  • Om pas afgestudeerden in de gemeente te behouden, is het essentieel om betaalbare huisvestiging en startersbanen te faciliteren. Daarnaast willen we dat de gemeente jongeren stimuleert en faciliteert om voor het ondernemerschap te kiezen. Bij het behouden van afgestudeerden voor de gemeente middels het aanbieden van banen en (betaalbare) huisvesting.
  • We zorgen voor genoeg aanbod van studentenhuisvestiging en zorgen voor een overzichtelijk platform waarin dit aangeboden kan worden.
  • We zorgen samen met de onderwijsinstellingen voor een centraal studentenservicepunt, waar studenten met al hun vragen, ideeën of problemen terecht kunnen.
  • Wij stimuleren de integratie van studenten Heerlen in onze sport- en cultuurverenigingen en het lokale evenementen- en uitgaansleven. Samen met onze verenigingen, ondernemers en evenementenorganisators gaan wij deze studenten stimuleren om ook op die manier actief onderdeel uit te maken van Heerlen.
  • We bevorderen de toegankelijkheid van onderwijs. Veel jongeren vallen tussentijds uit of bereiken het MBO of HBO niet. In samenwerking met onderwijsinstellingen (VO, MBO en HBO) wordt voortijdige schooluitval voorkomen door middel van goede voorlichting en schakelprogramma’s.

5.4 Economie

  • D66 kiest voor het promoten Heerlen-centrum als winkelstad en promoten daarnaast ook de wijkcentra als voorziening voor die wijken.
  • We kiezen voor een compact centrum van het Maankwartier naar het Pancratiusplein.
  • We investeren in de kwaliteit van de kernen in samenspraak met ondernemers.
  • In coronatijd hebben we gezien dat ruime terrassen op veel plekken mogelijk zijn. We geven horecaondernemers de ruimte om, ook na corona, hun terras breder op te zetten.
  • D66 pleit voor vrije sluitingstijden van de horeca.
  • We willen meer ruimte door minder regels. Vaak kan een meldingsplicht in plaats van vergunningsplicht volstaan, denk bijvoorbeeld aan kleinschalige verbouwingen of kleine evenementen. Achteraf kan dit nog wel getoetst worden aan de regelgeving.
  • Daarnaast wil D66 experimenteren met regelluwe zones. We willen een soepel beleid voor reclame in de openbare ruimte.
  • We willen ook procedures vereenvoudigen, door digitale volgsystemen en dossiers in te voeren voor veelvoorkomende aanvragen. Dit bespaart gemeente en ondernemer veel administratie.
  • We zetten in op meer projecten vanuit het Ondernemersfonds en betrekken ondernemers die niet betrokken worden.
  • We zorgen voor goede en betaalbare parkeervoorzieningen in wijken en het centrum.
  • D66 wil winkels en bedrijven stimuleren om keurmerken voor veilig, maatschappelijk verantwoord en duurzaam ondernemen te halen.

5.5 Buurten en wijken

Van Hoensbroek tot aan Heerlerheide, van Caumerveld tot aan GMS (Grasbroek, Musschemig en Schandelen), van Bekkerveld tot aan Heksenberg en van de Heerlerbaan tot aan Welten/Benzerade. Alle Heerlense wijken zijn enorm belangrijk en verdienen de focus. We moeten in alle wijken investeren om te zorgen voor een goede leefbaarheid.

  • D66 zet zich in om basisvoorzieningen (zoals pinautomaten, brievenbussen, sportvoorzieningen bushaltes en AED’s) in de wijken te behouden. Als gemeente hebben we daar niet altijd invloed op, maar we maken ons er wel sterk voor in gesprek met onze partners.
  • Het is belangrijk om de basis op orde te hebben; we zetten in op een mooie, schone en veilige leefomgeving in de wijken. Dat betekent dat de gemeente moet faciliteren dat de openbare ruimte schoon is, groen wordt bijgehouden en inwoners van de wijken zich er veilig voelen. Dit alles kan in samenwerking met de inwoners, daarvoor staan plannen elders in ons programma.
  • We willen wijkraden laten experimenteren met burgerbegrotingen (zie daarvoor paragraaf 7.1).
  • Buurtbewoners worden actief betrokken bij wijkplannen.
  • D66 wil meer buurtregisseurs, straatcoaches, jongerenwerkers en sportconsulenten die in de wijken verbindingen te leggen.
  • In samenwerking met de bewoners willen we onze wijken vergroenen en inwoners de stimuleren bij dit soort initiatieven.
Home Hoofdstuk 5. Een bruisend Heerlen