Verkiezingsprogramma

Hoofdstuk 7. Een democratisch en dienstbaar Heerlen

De lokale democratie staat onder druk. Gemeenten krijgen steeds meer taken, politieke partijen hebben moeite goede mensen te vinden, de lokale journalistiek heeft weinig middelen, publiekstribunes zijn vaak leeg en de gemiddelde werkdruk van een raadslid is opgelopen tot 16 uur per week. Dat vraagt om verandering; een bestuur zonder tegenmacht is democratisch poreus.
Een sterk bestuur neemt beslissingen in het belang van haar inwoners. Een sterk bestuur stapt over politieke tegenstellingen en (gemeente)grenzen heen en legt verantwoording af, ook als voor de uitvoering van taken een samenwerking met andere gemeenten nodig is. Samenwerking is niet alleen effectief, maar soms ook onvermijdelijk om taken goed uit te voeren, en daarmee in het belang van onze inwoners. Beslissingen die genomen worden in gemeenschappelijke regelingen, bijvoorbeeld welke zorg wordt ingekocht, raken onze inwoners direct. Daarom maakt D66 zich hard voor meer democratische legitimiteit en controleerbaarheid van samenwerkingsverbanden.

7.1 Inwoner als expert

  • D66 stimuleert de leefbaarheid van wijken door wijkraden te laten experimenteren met een burgerbegroting. We bieden hier financiële hulp in, maar ook nadrukkelijk ambtelijke hulp, zodat mensen die willen, maar niet goed weten hoe dit aan te pakken, ook daadwerkelijk stappen kunnen zetten naar een burgerbegroting.
  • We helpen om buurten en wijken zelf beheerder en eigenaar te worden van maatschappelijk vastgoed.
  • Inwoners hebben dan zélf de touwtjes in handen om aan de slag te gaan met doen wat goed is voor de leefbaarheid. Dit biedt goede kansen voor wijken om de leefbaarheid te verbeteren en te behouden, omdat inwoners van de dorpen en wijken zelf het beste weten wat voor hun plek nodig is.

7.2 Bestuur en burger

  • D66 wil dat de komende coalitie een akkoord op hoofdlijnen sluit. Op die manier is er ruimte voor wisselende meerderheden in de raad op onderwerpen die niet onderdeel uitmaken van het bestuursakkoord (of coalitieakkoord). Dit maakt het bestuur daadkrachtig en zorgt ervoor dat er beter wordt geluisterd naar de wensen van inwoners.
  • We zijn voorstander van samenwerking over grenzen heen, mits afspraken democratisch gelegitimeerd en controleerbaar zijn. Voor taken zoals (jeugd)zorg of afvalverwerking kan door samenwerking schaalvoordeel worden behaald en expertise gedeeld.
  • Binnenkort wordt de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) gewijzigd om de politieke controle over gemeentelijke samenwerkingsverbanden te verbeteren. Onder andere wordt de informatiepositie van de raad verbeterd, wordt het mogelijk om het functioneren van de gehele gemeenschappelijke regeling te onderzoeken en kunnen inwoners en belanghebbenden bij de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van het beleid in de gemeenschappelijke regelingen betrokken worden. D66 zet in op meer betrokkenheid van inwoners bij het beleid van gemeenschappelijke regelingen.
  • Door de wetswijziging Wet gemeenschappelijke regelingen is het ook mogelijk om een regionale adviescommissies, bestaande uit raadsleden, in te stellen welke als klankbordgroep en stem van de gemeenteraden van de deelnemende gemeenten kan dienen. D66 is daar een groot voorstander van, zo kunnen gemeenteraden eerder in het besluitvormingsproces van gemeenschappelijke regelingen betrokken worden en is er meer democratische legitimatie.
  • D66 vindt dat samenwerkingsverbanden in de regel publiek moeten zijn. Als er geen andere keuze is dan een privaat samenwerkingsverband, dan letten we in de gemeenteraad extra zorgvuldig op de manier waarop de verantwoording en de inspraak van inwoners, belanghebbenden en de raad wordt georganiseerd. Uiteraard geldt dit alleen voor samenwerkingsverbanden waarin politieke keuzes worden gemaakt die invloed hebben op het dagelijkse leven van inwoners.
  • D66 wil dat ieder samenwerkingsverband een duidelijk doel dient en wordt heroverwogen als dit doel uit zicht raakt. Het regelmatig heroverwegen van de nut en noodzaak vergroot de effectiviteit van het bestuur en de legitimiteit van het samenwerkingsverband. Bovendien voorkomen we op deze manier wildgroei.

7.3 Een veranderende gemeente in een veranderende samenleving

  • De gemeente communiceert begrijpelijk met inwoners, bij voorkeur op taalniveau B1.
  • D66 wil ervoor zorgen dat het vanzelfsprekend is dat inwoners goed bij gemeentelijk beleid betrokken worden; op het juiste moment, in toegankelijke taal en met goed verwachtingenmanagement welke vormen van participatie mogelijk zijn.
  • En dat de gemeente vooraf duidelijke verwachtingen geeft voor de inspraak en achteraf uitlegt waarom suggesties wel of niet zijn overgenomen.
  • D66 wil dat wijkbewoners meer te zeggen krijgen over waar het budget voor hun wijk aan wordt besteed. Door gebruik te maken van buurtbijeenkomsten en online inspraakmogelijkheden, kunnen veel wijkbewoners worden bereikt.
  • We willen dat inwoners zelf een raadsvoorstel kunnen indienen, als zij hiervoor voldoende handtekeningen verzamelen. De gemeenteraad is dan verplicht dit voorstel in behandeling te nemen. We verwachten van inwoners dat zij in het voorstel aangeven welke maatregelen van de gemeente worden verwacht en hoe eventuele kosten worden gedekt.
  • D66 wil dat alle gemeentelijke stukken openbaar zijn inclusief beleidsstukken van ambtenaren. Eventueel kunnen namen van betrokken ambtenaren worden afgeschermd als het nodig zou zijn hun persoonlijke levenssfeer te beschermen.
  • Alle diensten van de gemeente moeten door persoonlijk contact bereikt kunnen worden. Dat betekent dat er naast digitale mogelijkheden ook contact tussen personen mogelijk moet zijn.

7.4 Regionale en grensoverschrijdende samenwerking

  • D66 wil dat naar alle opties wordt gekeken om de intercity Heerlen-Aachen op korte termijn te laten rijden.
  • D66 zet in op vergaande regionale samenwerking op Parkstad-niveau.
  • We willen betere samenwerking met de andere Zuid-Limburgse centrumgemeenten Sittard-Geleen en Maastricht.
  • We willen op Euregionaal intensiever samenwerken bij grensoverschrijdende beleidsvraagstukken.
  • Door intensievere samenwerking in de (Eu)regio kunnen we profiteren van elkaars mogelijkheden op gebied van werkgelegenheid, onderwijs en cultuur.
Home Hoofdstuk 7. Een democratisch en dienstbaar Heerlen