Inzet Begroting 2025

Maandagavond 4 en 11 November 2024 vonden twee vergaderingen plaats van de Raad Besluit, waarin de Begroting voor 2025 werd behandeld en vastgesteld. De begroting werd behandeld per hoofdstuk. Hoofdstuk 1: Eigentijds bestuur en dienstverlening op maat. Hoofdstuk 2: Sociaal Etten-Leur. Hoofdstuk 3: Ruimte voor wonen en leven in Etten-Leur. Hoofdstuk 4: Economie en werk in Etten-Leur. En Hoofdstuk 5: Duurzaam denken en doen in Etten-Leur. Lees hieronder de inzet van onze fractie per hoofdstuk.

Hoofdstuk 1

Nikita behandelde dit hoofdstuk. Haar inzet was als volgt: D66 is blij om te zien dat het College tot een sluitende begroting is gekomen voor 2025. Echter kijken wij altijd vooruit, en zien we dus ook de tekorten op de langere termijn door het ravijnjaar. Regeren is anticiperen en niet reageren en daarom is het goed dat het College en de Raad nu al nadenken over de uitgangspunten voor gezonde keuzes. Gezonde keuzes voor onze financiën en onze inwoners.

Als wij kijken naar de nu beschreven uitgangspunten dan valt ons het volgende op:
Ten eerste, stelt het College het volgende: Vooralsnog houden we vast aan onze plannen en ambities voor Etten-Leur, indien nodig temporiseren en faseren we zaken; Wat D66 betreft is dit temporiseren en faseren niet gewenst, tenzij het echt niet anders kan. We hebben in het Raadsprogramma niet voor niets grote ambities opgesteld, en die halen we niet als we niet doorpakken.
Tegenover het uitgangspunt, “Meer huizen bouwen, levert meer geld. Met onze bouwplannen kijken we naar mogelijkheden om opbrengsten te verhogen;, staan wij positief. Wel met de kanttekening dat we ervan uitgaan dat dit niet bedoeld is met de intentie om alleen maar villa’s of duurdere woningen te gaan bouwen. We moeten goed kijken naar onze behoeften en verschillende doelgroepen. Wat D66 mag er dan liever meer en innovatiever gebouwd worden dan ineens meer in een duurder segment. Graag een reactie van de portefeuillehouder.

Ten slotte nog een algemene opmerking over Hoofdstuk 1, als we kijken naar communicatie en participatie, zijn we een goede weg ingeslagen met het Raadscommunicatieplan. D66 kijkt dan ook uit naar de uitvoering hiervan de komende jaren.

Hoofdstuk 2

Carola voerde het woord op dit agendapunt. Dit was haar inzet:  Gezonde keuzes voor onze inwoners en voor onze financiën is met betrekking tot een Sociaal Etten-Leur helemaal win-win. De winst van fysiek en mentaal gezonde inwoners is er allereerst voor de persoon zelf, maar heeft ook een positief effect op leefbaarheid en uiteindelijk economisch winst voor ons als gemeente. Het trimbosinstituut laat in haar recente onderzoek zien dat 85% van de preventie-interventies kosteneffectief is.  Vanuit de provincie Brabant wordt er vol ingezet met de ambitie iedere Brabander er in 2030, 3 gezonde levensjaren bij te geven. We moeten met dit voor ogen vol in blijven zetten op preventie, zo nodig ondersteuning bij ‘normaliseren’ wat als term gaan gebruiken en hierin ook keuzes durven te maken.

Het voortzetten van de uitbreiding van de formatie jeugdprofessionals ook in 2025 vinden we hierin een goede.

We hebben als gemeente meerdere samenwerkingsactiviteiten rondom gezondheid in de breedste zin van het woord, met akkoorden en subsidies. We hebben hierover dan ook beleid als gemeente Etten-Leur wat o.i. betekent dat we als gemeente ook hier in moeten handelen integraal breed. Een fastfood keten naast een middelbare school, is het eigen beleid niet uitvoeren en zelfs ondergraven en de middelen die we linksom uitgeven, rechtsom vernietigen. Kapitaalvernietiging in tijden dat u ons oproept over bezuinigingen na te denken. Dat is dan ook geen inhoudelijk gezond beleid uitvoeren en ook geen financieel gezond beleid. Wij roepen het college dan ook op het opgestelde beleid integraal uit te voeren. En als we het over toekomstige kaders hebben voor kostenbesparing hierin ook op te nemen dat het beleid integraal wordt uitgevoerd.
Hiernaast past het dat we hierin ook zichtbaar het goede voorbeeld geven. We vragen het college dan ook bij de procedures rondom een jeugdburgemeester de snoepcadeaus te vervangen door een andere attentie, we zagen ook een boek voorbij komen wat een mooi gezond cadeau is.

We missen in de begroting de overheveling van het restbedrag van het leefbaarheidsbudget en de aanvulling tot opnieuw 100.000. Bij mondelinge vragen was het antwoord dat dit aangevuld wordt als het restbedrag bekend is, maar dit voelt oncomfortabel. In een begroting gaat het immers over te verwachten kosten. Nu staat het leefbaarheidsbudget niet in de begroting en daarmee niet vastgesteld. Wij vragen het college dan ook de toezegging  die in dit verslag vastgelegd wordt, dat het leefbaarheidsbudget conform onze motie uitgevoerd gaat worden in 2025.

Dan de locatie van Jeugdland en de scouting; uw noemt dat dit politiek gevoelig ligt, aan de andere kant is het eindeloze traject en blijven praten niet de oplossing om uit die gevoeligheid te komen. Er is al veel gepraat, het is nu tijd voor een duidelijke koers met het de meegenomen input en overwegingen van iedereen. We hebben er nota bene een rapport maatschappelijke accommodaties voor op laten stellen. We dringen het college erop aan, deze raadsperiode met een definitief besluit te komen en vragen het college wanneer zij dat plannen het besluit te nemen.

De Nobelaer, een voorziening waar we trots op zijn en die trots moeten we niet  verliezen. Na het rapport en de verliezen in 2024 stelt het college voor opnieuw te kijken om samen een nieuwe start te gaan maken. Ons inziens de goede oplossing om hieruit te komen. Het voorstel om de taakstelling van 150.000 nu en in de toekomst te laten vervallen onderschrijven wij. Alle organisaties, inclusief de onze heeft te maken met hogere, eerder onvoorziene, loonkosten. De Nobelaer moeten we hieronder ook scharen en zo terugkomen op de taakstelling om 150.000 te bezuinigen.

Samengevat voorzitter hebben we de volgende vragen aan het college:
1) Ingezet beleid ook organisatiebreed/ integraal uitvoeren; wat is hiervoor nodig omdat te realiseren
2) Bij de procedure rondom  de jeugdburgemeester de snoepcadeau’s te vervangen.
3) De toezegging dat in de begroting het leefbaarheidsbudget is opgenomen conform de motie, waarin het restbedrag van 2024 tot 100.000 wordt aangevuld in 2025.
4) De planning voor het besluit voor de locatie van jeugdland en de scouting.

Punt 2 en 3 hebben de portefeuillehouders toegezegd. De planning wat betreft Jeugland en Scouting komt in het eerste kwartaal van 2025 naar de Raad.

Hoofdstuk 3

Nikita stelde het volgende bij dit agendapunt: In de begroting lezen we dat vanaf 2025 de tarieven voor de parkeergarage en straat parkeren met 5% verhoogd worden. Ondanks dat dit in tegenstelling is met wat we bij de kadernota hebben besloten, kan D66 zich hierin vinden. We zijn nog steeds competitief met omliggende gemeenten en we kunnen de extra inkomsten, zeker met het oog op de toekomst goed gebruiken.

Daarnaast lezen we dat er op termijn een onderzoek komt of we als gemeente zelf laadpalen kunnen exploiteren. Dit vinden we als D66 een goede ontwikkeling, zeker gelet op het stimuleren van duurzame mobiliteit.

Ten slotte, hebben we nog een punt over woningbouw. Bij de begroting van vorig jaar diende D66 een motie in waarin het College gevraagd werd een inspanningsverplichting aan te gaan om concreet tot ten minste een tweede woningbouw project voor jongeren, zoals de Rock, te komen.
Deze motie is aangenomen en een paar maanden geleden kregen we een raadsbrief met een update. Daarin stond het volgende “Verder maken we afspraken met Alwel en andere partijen over specifieke nieuwbouw voor jongeren. Hiermee geven we uitvoering aan de motie van D66. We vinden het nu nog te vroeg om te bepalen dat er een Rock 2 op korte termijn moet komen. Belangrijk(er) is dat er de komende jaren genoeg door en voor Alwel gebouwd kan worden.” – dit vonden we geen volstaand antwoord. Wat zijn dan die afspraken met Alwel en andere partijen over specifieke nieuwbouw voor jongeren?

Wij zijn niet van mening dat er met deze reactie uitvoering gegeven wordt aan onze motie. We vroegen het College namelijk om een inspanningsverplichting aan te gaan om concreet te komen tot een tweede woningbouwproject voor jongeren, zoals een tweede Rock. Dan zegt het College, we vinden het te vroeg om te bepalen dat er een tweede Rock moet komen, dat is dan toch geen inspanningsverplichting aan gaan? Bovendien ziet D66 deze noodzaak wel. Ik zou het College dan ook vragen te kijken naar de aantal reacties als er een appartement van de Rock beschikbaar komt op klikvoorwonen, dan zien zij wellicht ook die noodzaak.

De wethouder gaf hier aan dat Alwel niet helemaal tevreden is over de uitvoering van de Rock en dat met name het beheer en de deelfuncties. Samen met het CDA had D66 ook nog een motie voorbereid over kansrijke woonlocaties voor jongeren in de Grauwe Polder, maar na een toezegging van de wethouder dat hij in gesprek is en blijft met de eigenaar van Grauwe Polder 50 was dit naar tevredenheid beantwoord.

Hoofdstuk 4

Nikita haar inzet bij dit hoofdstuk was als volgt: Als we kijken naar het kopje toerisme en recreatie zijn er paar zaken waar we op willen inzoomen. Een van de beschreven doelen is het aantrekkelijker maken van de Markt door onder andere een autovrije of autoluwe markt. Wat D66 betreft is dit wel echt een punt waar we graag voortgang en eigenlijk zelfs afronding willen zien in deze raadsperiode. Door het autoluw maken van de markt, stimuleren we een bruisend centrum. Hierdoor zijn er namelijk meer mogelijkheden voor terrassen op de Markt. Dit zorgt er ook gelijk voor dat er meer te doen is voor jongeren in Etten-Leur, die nu in het weekend toch vaak naar Breda gaan om een drankje te drinken.

Daarnaast iets wat ons allen niet is ontgaan: het zonnebloemenschilderij van Van Gogh bij de Memmerhoeve was een groot succes en trok veel bezoekers naar onze gemeente. Een mooi intiatief wat toerisme en recreatie in onze gemeente alleen maar bevorderd. De organisatie gaf aan dat de kans klein is dat ze volgend jaar op zo’n schaal nog een project draaien, omdat er gewoon heel veel tijd en voorbereiding in gaat zitten. Laten we kijken waar we als gemeente in kunnen ondersteunen, om dit soort intiatieven die een bruisend Etten-Leur vergroten, te stimuleren.

Hoofdstuk 5

Carola behandelde dit hoofdstuk en haar inzet was: Wij zijn als D66 blij met de ambities en ingezette acties op dit thema. Wel zijn er aandachtspunten genoemd die tot effect hebben dat niet alle ingezette middelen gebruikt worden door inwoners. We kijken dan ook uit naar het aangekondigde verbeterplan en roepen hierbij op hiervoor breed bij diverse organisaties en personen op te halen. Mogelijk ook bij de fracties die hierover ook contacten met inwoners hebben.

Op de vraag hoever we staan met onze geformuleerde ambitie om minimaal 3000 woningen te willen verduurzamen, kan het college nu geen antwoord geven. Dat is niet wenselijk. Als we een ambitie hebben moeten we kunnen toetsen hoever het hiermee staat en of we het straks bereikt hebben. Wij roepen het college dan ook in een bestuursrapportage in 2025 hierover de stand van zaken te berichten.

Tot slot het circulair ambachtscentrum. Voor D66 een initiatief wat er zeker moet komen. Echter moeten we zoals eerder genoemd voldoende informatie hebben om keuzes te maken in welke vorm en omvang. Het college gaat hiermee aan de slag, ons voorstel is conform het raadsprogramma een tussentijds inhoudelijke bijpraat sessie te organiseren zodat we straks een voorstel krijgen waar we als raad goed mee uit de voeten kunnen om een besluit te nemen. Waarbij we streven naar een zo kort mogelijke termijn.