Inzet Kadernota en Jaarrekening

Maandagavond 1 Juli vond de behandeling van de Kadernota 2025-2028 en de Jaarrekening 2023 plaats. Wat betreft de Kadernota hadden de partijen vooraf hun Algemene Beschouwingen met elkaar gedeeld. Tijdens de vergadering zelf werd er per hoofdstuk op elkaar gereageerd en eventuele moties of amendementen besproken.

Lees hier onze Algemene Beschouwingen:

Hoofdstuk 1: Eigentijds bestuur en dienstverlening

Nikita behandelde dit hoofdstuk. Net als meerdere partijen vond D66 het bijzonder is dat de OZB nu wel voor meerdere jaren tegelijk verhoogd wordt, terwijl dit vorig jaar niet leek te kunnen toen we hierom vroegen. We waren geen voorstander voor een verhoging van 5% voor 3 opeenvolgende jaren. Voor komend jaar is een verhoging van 5% gepast, maar daarna moet er opnieuw gekeken worden of een dergelijke verhoging gewenst is. De wethouder gaf op dit punt een toezegging.

D66 hecht waarde aan een goed participatie proces en we vinden het belangrijk dat inwoners het gevoel hebben dat er naar hen geluisterd wordt en er iets met hun input gedaan wordt. We delen dan ook de  mening van GL/PvdA dat er bij belangrijke participatietrajecten goed gecommuniceerd moet worden naar de deelnemers wat er met hun input gedaan is, zodat het duidelijk is wat het eventuele effect van hun inspraak was. De menselijke maat, die meerdere partijen noemen, is hierbij natuurlijk ook cruciaal. Niet elk traject is hetzelfde en maatwerk is daarom ook gewenst.

Hoofdstuk 2: Sociaal Etten-Leur

Carola behandelde dit hoofdstuk. Een sociaal Etten-Leur is voor ons een erg belangrijk thema en we waren blij om te zien dat dit voor meerdere andere fracties gold. Gezonde inwoners staan voorop en inspanningen hiervoor wordt voor gemeente alleen maar belangrijker. Belangrijker omdat dit het welzijn van onze inwoners vergroot maar ook omdat er door gezonde inwoners minder een beroep op diensten en regelingen wordt gedaan. Want de taken en de kosten rondom gezondheid groeien bij gemeentes. Inzetten op het voorkomen van gebruik is dan ook waar we voor staan. Een sociaal cement zoals GL/PvdA het mooi noemt is hiervoor een belangrijke basis. En dit moeten we in de volle breedte zien waarmee het breder is dan het sociale domein alleen. Daarop kunnen we niet besparen  want goedkoop wordt dan duurkoop en de besparingen komen dan als een boemerang terug

De sportverenigingen zien we als een belangrijke bijdrage in het gezond houden van onze inwoners en daarmee voorkomen van. De extra huurverhoging die door het College werd voorgesteld, was wat ons betreft dan ook ongepast. Sporten zorgt naast gezondheidswinst, voor maatschappelijke cohesie en is preventief op meerdere vlakken. Meerdere partijen wilden de huurverhoging voor de sportverenigingen graag met 1 jaar uitgesteld zien en deden de oproep aan het College om met de verenigingen in gesprek te gaan en te kijken wat voor beide partijen mogelijk en reëel is. Dit zegde de wethouder toe.

De Nobelaer gaat een steeds grotere rol spelen op het sociale naast het culturele vlak. Dat kost investeringen waar we de vruchten van plukken. Bij de nieuwbouw hebben we als raad de opdracht en kaders gegeven dat het in principe niet voor commerciële doeleinden geschikt zou zijn. Om hier nu veel nadruk op commercieel gebruik te leggen vinden we inconsequent beleid van ons als raad VVD en APB en hebben we veel risico dat het ten koste van maatschappelijke diensten gaat. Wij gingen dan ook mee in het voorstel van het College om de subsidieverlaging uit te stellen en de resultaten van het lopende financiële onderzoek af te wachten.

Ten slotte, had D66 een motie opgesteld om het leefbaarheidsbudget voor inwoners initiatieven graag in 2025 gecontinueerd te zien en om de pot weer aan te vullen tot 100.000 euro. De wethouder antwoordde dat het in zijn beleving niet nodig was omdat er reeds pas 40.000 euro is opgemaakt voor dit jaar. Echter vonden wij de aanvulling wel van belang, gezien we pas op de helft van het jaar zijn en we anders bang waren dat het initiatief volgend jaar zou doodbloeden. Uiteindelijk werd onze motie door alle partijen ondersteund en is deze dan ook aangenomen. Dit is overigens de enige motie die bij de kadernota is aangenomen.

Hoofdstuk 3: Ruimte voor wonen en leven in Etten-Leur

Nikita behandelde dit hoofdstuk. Allen zien we dat er vele positieve ontwikkelingen wat betreft woningbouw in onze gemeente lopen en hierbij zijn onze grote ambities goed zichtbaar. Ondanks deze grote ambities is het belangrijk om met een open blik te blijven kijken naar het woningtekort. Wat kunnen we nog meer doen? D66 is dan ook voorstander om creatieve woonprojecten te blijven omarmen.  We zijn dan ook geen voorstander van het voorstel van het APB om eventuele verdere structurele transformatie van kantoorpanden aan de Bredaseweg naar woningen een halt toe te roepen. Juist deze creatieve oplossingen hebben we in tijden van woningnood nodig. Echter zijn wij het wel eens dat dit in goede samenspraak met de omgeving dient te zijn.

Als we het hebben over creatieve woonvormen, onderschrijven we de oproep van het CDA dat het intiatief van het Knarrenhof duidelijkheid moet krijgen. Dit is niet de eerste keer dat dit naar voren komt. De wethouder gaf aan dat zijn concreet met dit iniatief in gesprek zijn en tot stappen gaat komen. Ook voor jongeren zijn er nog uitdagingen op de woningmarkt en daar verwezen wij dan ook naar in onze Algemene Beschouwingen. De wethouder gaf aan dat er elk moment een brief onze kant op gaat met een update over een tweede woonproject voor jongeren.

Vanuit het principe van deze open blik naar extra mogelijkheden staat D66 positief tegenover het voorstel van het CDA en Leefbaar om bij de ontwikkeling van de Haansberg te kijken naar een grotere aanpak van de gebiedsontwikkeling. Wel zijn we benieuwd wat hiervan de mogelijkheden zijn, zeker ook gelet op de beperkte capaciteit van onze organisatie voor het oppakken van nieuwe projecten.

Ten slotte, pleitten meerdere partijen voor het beter onderhoud van het openbaar gebied waaronder ook de geasfalteerde wegen. D66 onderschrijft het belang hiervan. Dit fungeert inderdaad ook als een visitekaartje voor onze gemeente en vergt extra aandacht.

Hoofdstuk 4: Economie en werk in Etten-Leur

Nikita behandelde dit hoofdstuk. D66 is zoals gesteld in onze algemene beschouwingen, voorstander van het idee om statushouders en asielzoekers nauw te begeleiden naar passend werk in onze gemeente. Het is fijn om te lezen dat meerdere partijen het belang hiervan inzien. Dit biedt zowel uitkomst voor de nieuwkomers maar ook zeker voor onze ondernemers en de krapte op de arbeidsmarkt. Kijk dan ook vooral naar intiatieven en mogelijkheden die in andere gemeenten al omarmd worden.

Bovendien is het fijn dat meerdere partijen, net als wij, voorstander zijn van een bruisend Etten-Leur. Daarom betreurt D66 het dat de elektronische informatieborden, waar wij ons al een aardige tijd hard voor maken, nog steeds niet in gebruik zijn. We laten dit visitekaartje voor onze gemeente dus blijkbaar nog steeds onbenut.

We ondersteunden ook de oproep van APB en CDA om te kijken naar extra mogelijkheden voor evenementen en met name in de wintermaanden. Ten slotte, is D66 blij dat er aan de slag gegaan wordt met de centrumvisie en kunnen wij ons vinden in de opmerking van het APB dat wij hopen dat er doorgepakt gaat worden bij het autoluw maken van de markt.

Hoofdstuk 5: Duurzaam denken en doen in Etten-Leur

Carola behandelde dit hoofdstuk. Duurzaam denken en doen laat mooie en veel plannen zien. Zelf het goede voorbeeld geven en hiervoor in actie komen zouden we wel vaker willen zien. Waarbij we net als CDA wederom teleurgesteld zijn in de acties voor het verduurzamen van de eigen accommodaties maar hopen we net als het CDA met de acties n.a.v. de maatschappelijke accommodaties dit volgend jaar niet te hoeven zeggen. 

Ontwikkelingen rondom de mogelijkheden bij duurzaamheid gaan snel, soms sneller als de doorlooptijd van ontwikkeling en uitvoering bij een gemeente. Reden om na te denken of we niet meer naar lerend ontwikkelen zouden moeten gaan. Sneller doen na een plan en gedurende de uitvoering bijstellen waar nodig of wenselijk… lerend ontwikkelen…sneller resultaat en aansluitend bij de ontwikkelingen op dit vlak. Op deze manier is ook de mogelijkheid om te starten met het circulaire ambachtscentrum. Temporiseren hierin zoals het CDA noemt is voor ons geen optie. Bij de klussendienst was er een duidelijke aanbesteding met voorwaarden. Het blijft ons verbazen dat bij de tussenevaluatie de doelen bijgesteld lijken te zijn en er niet duidelijk te meten is of het doeltreffend en doelmatig is ingezet. Wij vragen hier de volgende keer duidelijker in te handelen als gemeente.

Afval slim, goed en efficiënt verzamelen blijft belangrijk. We weten allen dat dit belangrijk is voor onze inwoners. Ook hierin gaan ontwikkelingen hard en is er veel kennis in het land. Als de gemeente naar nieuwe kliko’s gaat vinden wij dat er goed gekeken gaat worden naar meerdere varianten waarbij o.i. een verkenning hoort naar de voorbeelden die het APB noemt. Een grote kliko voor het restafval die bij veel inwoners maar een paar keer per jaar opgehaald wordt is niet meer wenselijk. De wekelijkse inzameling van groen in de zomer en evt. langer zoals de VVD noemt juist wel.

Jaarrekening 2023

Carola behandelde dit agendapunt. Zij stelde dat we trots mogen zijn op de jaarrekening die er ligt; een goede balans is voor ons belangrijk. Uitvoeren wat we afgesproken hebben binnen de financiële kaders en voldoende reserves om bij te kunnen sturen. Zonder onnodig veel reserves op te bouwen. Complimenten dus aan het college en de organisatie. Wij hadden 2 inhoudelijke opmerkingen:

1. In 2023 is er fors minder ingezet vanuit de Integraal Zorg Akkoord (164) en het Gezond Actief Leven Akkoord (157) middelen. Middelen die bedoeld zijn om een forse investering te doen voor de gezondheid van onze inwoners en daarmee het voorkomen van later gebruik van zorgkosten. We zien dat hiervoor in 2024 een extra medewerker (125) wordt ingezet maar hiermee staat nog bijna 2/3 van deze middelen open. Wij kunnen niet vinden dat deze middelen doorschuiven naar 2024 en alsnog in 2024 worden ingezet (en dus niet bij de reserves worden opgenomen). Inzet in 2024 is essentieel voor het doel en het belang van deze middelen. De portefeuillehouder moest het antwoord hierop schuldig blijven en komt hier op een later moment op terug.

2. Bij de parkeerkosten wordt wederom de opmerking gemaakt dat de inkomsten van de parkeergarage nog niet op het niveau van voor corona liggen. Maar is dat nog steeds onze norm of moeten we nadenken of er inmiddels een nieuwe normaal is ontstaan. Er is veel aandacht voor bewegen, duurzaamheid en de buurtbussen en automaatje zijn volop actief, wellicht is er een toename van ander vervoer naar het winkelcentrum. Als we iedere keer blijven uitgaan van de situatie van voor corona en we niet kijken naar de ontwikkelingen toont dat niet de gewenste flexibiliteit en proactieve aanpassing. Bij het opstellen van de begroting van 2025 vragen wij dan ook om goed na te denken wat de uitgangssituatie is waarop het bedrag van de inkomsten parkeren wordt opgesteld.