Een welvarend Brabant in Balans

De Brabantse economie zorgt voor een baan, inkomen en zelfredzaamheid voor alle Brabanders en geeft ontwikkelruimte voor onze steden, dorpen en platteland. Een sterke economie draagt bij aan het welzijn in Brabant en een leefbare toekomst voor alle Brabanders. Een sterke Brabantse economie staat niet op zichzelf, maar is onderdeel van een sterk veranderende wereld. Digitalisering, verduurzaming, duurzame economische circulaire groei, maar ook schuivende geopolitieke panelen vergen een sterk internationaal georiënteerde provincie. Met een provinciale organisatie die zich perfect met de Brabantse overheden, ondernemers,  het maatschappelijke veld, kennis- en onderwijsorganisaties (Q-helix) weet te organiseren.

Een sterke Brabantse economie is niet een economie van ongebreidelde groei. In de ogen van D66 is een sterke economie een economie waar iedere Brabander van profiteert en in balans is met andere doelen. Dat betekent dat geld niet centraal staat, maar de mens. Het gaat om de Brede Welvaart die we in Brabant bevorderen. 

De basis voor dit alles is talent in Brabant opleiden, vormen en vooral behouden. Een ander uitgangspunt is dat we niet van bovenaf de economie willen vormgeven. D66 wil dat de provincie goed luistert en rondkijkt. Welke start-ups poppen op, waar zien jonge ondernemers kansen, waarin zijn we koploper? 

Beeld: D66 Beeldbank

Brabant is de provincie van technologische én sociale innovatie

Niet innoveren om het innoveren, maar omdat we daarmee verder komen bij de beantwoording van maatschappelijke vraagstukken als klimaatverandering en duurzame, circulaire economie. We zien het belang van innovatie in de diverse regio’s in Brabant op het gebied van onder andere de semiconductor en hightech industrie, medische technologie en de farmaceutische industrie, biobased en procesindustrie, agrifood, maintenance, logistiek en automotive, datascience en artificial intelligence, design, bouw, zorg, fotonica en diverse sleuteltechnologieën.. D66 ziet een rol voor de provincie als de innovatie ook beantwoordt aan de maatschappelijk vraag en wil dat de provincie samen optrekt met het bedrijfsleven om evenwichtige groei, verduurzaming en sociale samenhang te begeleiden.

Zo is de aanpak van de klimaatopgave en energietransitie een grote kans voor de Brabantse economie. In de hiervoor relevante sectoren technologie, bouw, automotive, gezondheid, agrifood en energie heeft Brabant veel kennis.

Daarnaast wil D66 vol inzetten op biobased en circulair, waar men in West-Brabant veel kennis over heeft. Brabant is ook sterk in creatieve innovatieve beroepen die veel geld en internationaal aanzien opleveren zoals gaming en E-sports, muziekproducers en DJ’s en Dutch Design.

De kennisintensieve bedrijvigheid in Brabant vraagt ook om het faciliteren van kennisdeling. Kennis daarnaast is een groot export- en importproduct voor Brabant. Maar de echte grote congressen en evenementen vinden nog maar met moeite hun weg naar Brabant.

Beeld: D66 Beeldbank

Campusgedachte

D66 omarmt de campusgedachte omdat samen echt sterker maakt. Zet bedenkers, kennis en makers bij elkaar en er ontstaat iets bijzonders. Dat laten de High Tech Campus en Brainport Industries Campus in Eindhoven, Pivot Park in Oss, , de Automotive Campus in Helmond en de Green Chemistry Campus in Bergen op Zoom al zien. In campussen komen investeringen samen die leiden tot innovaties, nieuwe duurzame economische groei en die zo een bijdrage leveren aan Brede Welvaart.

D66 wil dat de provincie scherp de publieke belangen en publieke investeringen gaat borgen bij campussen waar sprake is van publiek-private samenwerking en ontwikkeling van sensitieve technologie. Dit kan onder meer door een strikte toepassing van de Wet Veiligheidstoets investeringen, overnames, fusies en overnames (VIFO) af te dwingen om onder meer ongewenste overnames van Brabantse campussen door buitenlandse investeerders te voorkomen.

Niet elk bedrijventerrein zal een volwaardige campus kunnen worden en het zal ook niet altijd opportuun zijn. Maar voor D66 moeten bedrijventerreinen zo veel mogelijk toegevoegde waarde hebben, ook voor de lokale gemeenschap.

We gaan kritisch en zorgvuldig om met onze schaarse ruimte die wordt ingenomen bij de mogelijke komst van logistieke – en datacentra die weinig toegevoegde waarde voor Brabant hebben vanuit het perspectief van Brabantse Brede Welvaart.

Beeld: D66 Beeldbank

Brabant is dé provincie van de circulaire economie

D66 vindt dat de economische activiteiten in balans met de omgeving en de draagkracht van de aarde moeten zijn. Dit betekent dat we naar een circulaire en biobased economie willen; een economisch systeem waarin afval niet bestaat. Reststromen uit productieprocessen vormen grondstoffen voor andere producten en alle producten kunnen 100% worden hergebruikt. De belasting van de omgeving is dan minimaal op milieuaspecten. 

D66 wil dat de provincie bij haar inkoop van producten circulair als norm kiest. Daarnaast wil D66 dat de provincie een actieve bijdrage levert in de regionale en sectorale strategieën op het gebied van circulariteit (kringlooplandbouw, circulair bouwen, emissiereductie mobiliteit en circulaire bedrijfsterreinen). 

Ruim baan voor talentontwikkeling

Er zijn enorme uitdagingen op de arbeidsmarkt; iedereen ziet de enorme personeelstekorten. Naast een mismatch tussen nieuwe banen en de juiste opleidingen in onze provincie, naast vergrijzing, is er niet alleen een tekort aan competenties en specifieke kennis, maar er is een enorm tekort aan gewoonweg mensen. Op gebieden zoals techniek, logistiek, bouw en zorg. Dat betekent dat we als Brabant aantrekkelijk moeten zijn voor talenten op alle vlakken, om zich hier te scholen, om hier te vestigen, om hier te blijven. Belangrijk hierbij is dat er voldoende stageplekken beschikbaar zijn, zij dat voor MBO, HBO of WO studenten. Om dit te bereiken wil D66 Noord-Brabant naar de rol van het bedrijfsleven hierin. Bijvoorbeeld door het bieden van stageplaatsen op te nemen in de criteria om in aanmerking te komen voor subsidies of leningen uit de provinciale fondsen.

Voor D66 speelt onderwijs speelt hierin een belangrijke rol. Je kunt niet vroeg genoeg in het onderwijstraject kinderen meenemen in wat de mogelijkheden zijn in hun werkende toekomst. Dat betekent ook dat alle kinderen in Brabant dezelfde kansen moeten krijgen, maar ook dat we durven sturen op de ontwikkeling van talenten en (technische) vaardigheden gericht op de toekomst en met oog voor de benodigde aansluiting op de arbeidsmarkt.

Het concept leven-lang-leren is onontbeerlijk voor het bijscholen of herscholen voor mensen op de arbeidsmarkt. Werkgeversorganisaties, bedrijven en particuliere instellingen hebben samen met overheden, regionale werkbedrijven en onderwijsinstellingen (waaronder regionaal onderwijs, de ROC’s) een gezamenlijke verantwoordelijkheid om een actievere rol te spelen en (nieuwe) potentiële arbeidskrachten aan een duurzame baan te helpen. De provincie zal vanuit haar regionale economische bevoegdheid daarbij sterker het voortouw gaan nemen om deze samenwerking aan te jagen en te ondersteunen. De situatie op de Brabantse arbeidsmarkt met de onvervulde vacatures en mensen die graag willen, maar nog niet kunnen, vraagt om een stevigere provinciale inzet.

Beeld: D66 Beeldbank

Beeld: D66 Beeldbank

Beeld: D66 Beeldbank

Brabant wordt steeds diverser

Het tekort van arbeidskrachten neemt enorme proporties aan. Een deel wordt opgelost met (tijdelijke) werknemers uit andere Europese landen. Dat al deze werknemers hier slechts tijdelijk zijn is achterhaald. De praktijk van de afgelopen jaren heeft geleerd dat circa 60 procent van de arbeidsmigranten uiteindelijk besluit om zich hier permanent te vestigen. Komende jaren wordt een verdere inhaalslag gevraagd voor de arbeidsmigranten, gericht op betere huisvesting en mogelijkheden om gemakkelijk mee te doen aan de Brabantse samenleving. D66 wil dat de provincie haar verantwoordelijkheid neemt op het gebied van de ruimtelijke mogelijkheden tot huisvesting en landelijk koploper wordt voor de participatie van arbeidsmigranten in de samenleving.  Ook wil D66 een nieuwe Brabantse Aanpak Arbeidsmigranten, waarin wordt ingegaan op nieuwe inzichten van bijvoorbeeld het Aanjaagteam bescherming arbeidsmigranten, ervaringen uit de coronacrisis en best practices uit andere landen. Arbeidsmigranten zelf worden nadrukkelijk betrokken bij de totstandkoming van nieuw beleid.

Ook voor (internationale) studenten die in Brabant studeren wil D66 Brabant zorgen dat er een interessant vestigingsklimaat heerst. Zo stimuleren we dat de krachten die we hier opleiden ook in Brabant de arbeidsmarkt betreden.

Daarnaast wil D66 dat de provincie bij de rijksoverheid het belang bepleit om naar voorbeeld van de kenniswerkersregeling, het werken in Nederland voor arbeidsmigranten (fiscaal) aantrekkelijker te maken. Daardoor kunnen tekorten in de zorg en andere specifieke sectoren worden aangepakt.

Beeld: D66 Beeldbank

Scheppen van voorwaarden

Brabant is goed in het ondersteunen van zijn start-ups. Daar is een fijnmazig systeem voor gebouwd. Maar dan, als je door wil, hoe ondersteunen we de scale-up? Dat gebeurt nu nog niet in Brabant. D66 wil onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om potentiële succesvolle start-ups die zich vooral bezig houden met maatschappelijke vraagstukken verder te brengen, zoals met leningen en een buddy systeem met grote bedrijven in onze provincie. De provincie moet hierbij inzetten op de juiste voorwaarden voor economische ecosystemen waarin start-ups kunnen doorgroeien tot succesvolle dragers van de Brabantse economie.

Beeld: D66 Beeldbank

Daarom wil D66 Brabant

  • In het economisch beleid van de provincie de Monitor Brede Welvaart van het CBS en Sustainable Development Goals (SDG’s) van de VN als leidraad van denken en handelen centraal zetten.
  • Een evenwichtige inzet van provinciale middelen op enerzijds bevordering van innovatie, van economische ecosystemen/clusterontwikkeling, van ruimtelijk- en macro-economisch beleid en anderzijds de intensivering van impactvol arbeidsmarktbeleid én internationaliseringsbeleid.
  • De Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij nadrukkelijker te positioneren als dé economische uitvoeringsorganisatie van de provincie die complementair aan andere (sub-)regionale ontwikkelingsmaatschappijen in goede afstemming en in gezamenlijkheid bijdraagt aan duurzame economische groei en maatschappelijke transities en opgaven. Het dubbelen van uitvoeringstaken in economisch (internationaliserings-) beleid door de provinciale ambtelijke organisatie wordt zoveel mogelijk vermeden: de uitvoering van beleid wordt slimmer georganiseerd.
  • De verdere ontwikkeling van JADS, Jheronimus Academy of Data Science en andere campussen als Pivot Park ondersteunen doordat de provincie en partijen uit de Q-helix gezamenlijk werken aan een (inter)nationale positionering op programma’s, netwerken, nationale en Europese financieringsmogelijkheden.
  • De realisatie voltooien van een BrabantRing waarin glasvezelnetwerken samenkomen en de ontwikkeling van Smart Industry-initiatieven en (Europese) Digital Innovation Hubs krachtig ondersteunen.
  • Een databeleid te ontwikkelen gericht op de uitdagingen van deze tijd (o.a. het beheersbaar maken van algoritmen en misbruik voorkomen, borgen van: – databescherming en privacy, -rechtsstatelijkheid en democratische grondrechtenbescherming, – cybersecurity)
  • De vrijetijds- en congressector een belangrijkere plaats toekennen in het economisch beleid van Noord-Brabant door in te zetten op initiatieven van partijen als VisitBrabant om een Convention Bureau te ontwikkelen om internationale congressen en evenementen naar Brabant te halen of te investeren in een professionele New Dutch-beweging voor de internationale marketing en branding van Brabant;
  • Van Brabant in 2023-2027 een technologische, duurzame én sociale top-innovatieve regio te maken. Ook top-innovatief als het gaat om sociale innovatie met oog voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt of in een kwetsbare positie.
  • Dat de provinciale organisatie en aan de provincie verbonden partijen jaarlijks een ruim aantal stageplekken voor alle vormen van onderwijs aanbiedt (van maatschappelijke stages in het voortgezet onderwijs, leerwerk-plekken, tot aan praktijk- en afstudeerstages op mbo-, hbo- en wo-niveau). Voor de eventuele stagevergoedingen stimuleren we gelijke waardering tussen mbo-, hbo- en wo-stages. Discriminatie en uitsluiting worden daarbij op vernieuwende wijze tegengegaan: bijvoorbeeld het anoniem solliciteren wordt verkend.
  • De samenwerking stimuleren tussen mbo-, hbo- en wo-instellingen om doorgroeien, Leven Lang Leren en kennisuitwisseling te verbeteren.
  • In aanvulling op initiatieven van werknemers- en werkgeversorganisaties, gemeenten, arbeidsmarktregio’s en (semi-)publieke uitvoeringsorganisaties en maatschappelijke instellingen borgen dat de talenten van iedere Brabander op of buiten de arbeidsmarkt (denk aan o.a. vrijwilligers) tot zijn recht komt. Daartoe wordt door de provincie geïnvesteerd in opleidingen, arbeidsmarktbemiddeling, maar ook in het behoud en aantrekken van (internationaal) talent, poolvorming van specifieke competenties tussen clusters van bedrijven en andere vernieuwende vormen van arbeidsmarktbeleid.
  • Voorloper in Nederland én Europa zijn met de oprichting van een Brabants Migratie Informatie Punt om arbeidsmigranten bij te staan en te informeren over hun rechten én plichten in Nederland én Brabant in het bijzonder.
  • Een nieuwe Brabantse aanpak arbeidsmigranten, waarin o.a. wordt ingegaan op adviezen van het Aanjaagteam bescherming arbeidsmigranten en PON& Telos, maar ook best practices uit het buitenland. Arbeidsmigranten worden actief betrokken bij de totstandkoming van nieuw beleid. Brabant biedt ook voor deze inwoners een fijn (tweede) thuis met volop kansen mee te doen aan de Brabantse samenleving.
  • PON & Telos, BrabantAdvies, BrabantKennis, provinciale raden en andere kennis-/en adviesinstellingen die relevant zijn voor de kwalitatieve beleidsontwikkeling van Brabant blijvend ondersteunen en meer en beter podium bieden.
  • Dat de provincie ‘social return’-doelstellingen standaard opneemt in haar inkoopbeleid. Dat betekent bijvoorbeeld dat we erop inzetten dat 2,5% van de gecontracteerde som meetbaar besteed dient te worden door een ingehuurde opdrachtnemer voor ‘social return’.
  • De (door)ontwikkeling van (bestaande en nieuwe) campussen (High Tech Campus, Brainport Industries Campus, Green Chemistry Campus, Pivot Park, enzovoort) krachtig ondersteunen bijvoorbeeld ten aanzien van de internationale profilering en positionering. De regionale ontwikkelingsmaatschappijen als BrainPort, REWIN, Midpoint Brabant, AgroFood Capital en betrokken gemeenten, werkgevers – en werknemersorganisaties en gemeenten spelen daarbij een voorname rol.
  • Voor de Brabantse Maakindustrie perspectief bieden door actieve (lobby)steun in Den Haag en Brussel, met name wat betreft de energie-intensieve industrie die in tijden van oplopende energieprijzen het moeilijk heeft, maar ook economische sectoren die onlosmakelijk verbonden zijn aan de Brabantse economische ecosystemen zoals de automotive-sector in Zuid-Nederland of een landbouwsector in transitie.
  • Aanvullend aan andere publieke en private betrokkenen inzetten op de verduurzaming van bestaande en geplande bedrijventerreinen door onder meer inzet op warmtenetten, decentrale vormen van energieopwekking faciliteren en het Logistiek Park Moerdijk en het bedrijventerrein Heesch-West te omarmen als proefprojecten voor verduurzaming van de bedrijfsvestiging van de zwaardere industrie.
  • Dat de Brabantse circulaire economie ook na 2023 met ambitie wordt doorontwikkeld met meer inzet op hergebruik van grondstoffen en afval. De provinciale aanbestedingsregels worden in lijn met deze ambitie aangepast om zoveel mogelijk circulair in te kopen.
  • Dat het Brabant Startup Fonds gericht op het MKB wordt gecontinueerd en kansrijke MKB-financieringsprojecten zoveel mogelijk gekoppeld worden aan nationale en Europese subsidiekansen.
  • Dat de provincie zich conform de huidige koers pragmatisch en ondersteunend opstelt met betrekking tot het detailhandelsbeleid dat zich grotendeels afspeelt op gemeentelijk niveau.
  • Nieuwe bedrijventerreinen slechts ontwikkeld worden indien de provinciale prognoses overduidelijk een behoefte voorzien én deze terreinen van toegevoegde waarde zijn voor de Brabantse economie vanuit de Brede Welvaart-afwegingen. Gezondheid, overlast voorkomen en impact op de Brabantse woningmarkt door de huisvesting van werknemers worden afgewogen tegen de bijdrage aan de duurzame ontwikkeling van Brabant. XXL-distributiecentra en mega-datacenters die ruimte en energie slurpen zonder meerwaarde voor Brabant worden tegengegaan.