De avond verliep respectvol en dat is een prettige constatering, aangezien Tjeerd de Groot namens D66 standpunten uit die bij agrarische ondernemers vraagtekens oproepen. Juist goed om dan met elkaar in gesprek te gaan, en zo geschiedde bij gastlocatie Hoppies in Ammerzoden. Helaas moest Tjeerd zijn bezoek enigszins inkorten vanwege de kans op hoofdelijke stemming in Den Haag, maar toch is ruim een uur constructief met elkaar gesproken.
Tjeerd de Groot in gesprek met agrariërs op uitnodiging van D66 Bommelerwaard
D66 Bommelerwaard had dinsdag 5 oktober Tweede Kamerlid Tjeerd de Groot te gast in Ammerzoden. Hij sprak over zijn welbekende speerpunten en ging de discussie aan met de in grote getale opgekomen agrarische ondernemers uit de regio.
Oproep tot leiderschap
Tjeerd begon zijn gepassioneerde betoog met een oproep tot leiderschap. De sector noch de politiek kregen het voor elkaar opening te forceren die toekomstbestendig waren en tegelijkertijd op breed draagvlak kunnen rekenen. De zoektocht aan de wortel van de oplossing begint bij twee vragen: wat is goed voor de boer, en wat is goed voor de aarde? Want met beide is wat aan de hand. “Gaan we door zoals we nu werken, dan hebben we drie aardes nodig; die ruimte hebben we gewoon niet. We zetten bijvoorbeeld een derde van onze grond in voor de productie van veevoer. Dat is niet efficiënt”, betoogde De Groot. Hij ontvouwde daarna zijn visie voor kringlooplandbouw:
Voer: Geen eten geven aan dieren wat mensen ook kunnen eten. Graasdieren op marginale gronden waar verder niets groeit. En voeden met reststromen.
Bodem: Anders omgaan met de bodem. Meer biodiversiteit. Van chemie naar biologie (geen kunstmest).
Mest: Van een rotte naar rijke mest.
Dierenwelzijn: Op een manier met dieren om gaan, waarbij natuurlijk gedrag kan worden vertoond.
Oplossingen
De ongenuanceerde kop boven zijn ongenuanceerde verhaal achtervolgt Tjeerd de Groot nog steeds. Het leek wel alsof hij pleitte voor halvering van het aantal boeren, maar het tegendeel is waar. Hij pleit voor halvering van de veestapel. Daarvoor is een andere manier van denken nodig:
- Kennisontwikkeling, niet alleen aandacht voor productie optimalisatie maar ook biologie, diergezondheid, etc.
- Wetgeving aanpassen en fiscale regelingen die de beweging naar kringlooplandbouw ondersteunen.
- Regelgeving voor de supermarkten: Rapporteren welk deel van het assortiment duurzaam is, en aangeven welke stappen je zet om op 100% te komen.
- Andere verdienmodellen voor de markt en met name de verwerkende industrie. Zodat het mogelijk is om met minder dieren meer geld te verdienen.
- Ten slotte, als de randvoorwaarden in orde zijn, maatregelen bij de boer waaronder de halvering van de veestapel. En dan is de politiek nodig om het ook echt voor elkaar te krijgen. De boeren die willen stoppen ondersteunen. En met toekomst voor de boeren die willen blijven boeren.
Opmerkingen vanuit de zaal
De aanwezige luisteraars, waaronder het merendeel agrarisch ondernemers, maakten diverse opmerkingen en stelden vragen bijvoorbeeld regelgeving, Europese afspraken en technische maatregelen. De oproep vanuit de zaal was om niet te precies voorschrijven hoe je e.e.a. moet uitvoeren, vertrouw op de kennis van de boeren zelf.
Hieronder in vogelvlucht de besproken onderwerpen:
- Fatsoenlijk inkomen van belang. Het verdienmodel voor de sector is nu al een groot probleem. Wat is in de toekomst het verdienmodel voor de boer? Hoe zorgt de overheid dat je met kringlooplandbouw ook een fatsoenlijk inkomen kunt verdienen? –> D66 wil naar een systeem waarbij je met minder dieren meer geld kan verdienen.
- Waarom focus op de boeren? Als we de veestapel moeten halveren, dan moeten we ook andere bronnen aanpakken (mobiliteit, vliegverkeer, etc.). –> D66 pakt ook de andere sectoren aan zoals de industrie en mobiliteit.
- Twijfel of maatregelen zoals emissiearme stallen effectief zijn, wat helpt er nou echt? Effecten vallen in de praktijk tegen? –> D66 ziet de oplossing daarom ook niet (alleen) in losse technische innovaties om effecten te beperken, maar in een echte systeemverandering.
- Had Tjeerd niet beter het constructieve gesprek aan kunnen gaan, in plaats van statement brengen ‘de veestapel halveren’. Het is altijd belangrijk om het hele verhaal te vertellen. –> D66 ziet dat onderwerp nu wel hoger op de prioriteitenlijst is gekomen.
- Wat is de verhouding met akkerbouw? –> D66 vindt dat het als één systeem moet gaan functioneren waarbij akkerbouw en veeteelt met elkaar in balans zijn. Het idee is bijvoorbeeld dat je precies zo veel dieren gaat houden, om voldoende mest te produceren, voor de benodigde akkerbouw.