Een toekomst voor het Centraal Beheer gebouw

Het was een prachtige lezing met een mooi pleidooi voor het behoud van dit pand dat al 10 jaar niet de aandacht krijgt die het verdient.

In aanwezigheid van meer dan 100 belangstellenden gaven Kees Somer, Laurens Jan ten Kate en Herman Hertzberger hun beschouwing over waarom panden als het Hertzberger Park (zoals het voormalig Centraal Beheer gebouw tegenwoordig heet) behouden dienen te worden.

Voor de belangstellenden is hier alvast de hand-out te downloaden.

Herman Hertzberger was, ondanks zijn 91 jarige leeftijd, helemaal naar Apeldoorn gekomen om nogmaals te benadrukken dat dit gebouw behouden moet blijven. Het gaat hem zichtbaar aan het hart dat er gedacht zou kunnen worden over slopen van het gebouw.

Slopen lijkt de makkelijke optie, maar kost meer uitstoot en bouwkosten dan wanneer je de structuur van het gebouw hergebruikt. En een nieuwe functie voor dit gebouw, dat was al bedacht toen Hertzberger dit pand ontwierp.

,,Je bespaart een derde aan bouwkosten als je het skelet gebruikt van dit pand. Je hoeft het niet mooi te vinden, het is geen kunstwerk. Het is een structuur die je kan gebruiken. Doe er wat mee, ook al vind je het een rotgebouw.’’

Kees Somer van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed begon de lezing met een betoog over de waarde van gebouwen uit de jaren 60 en 70. Het is een periode van wederopbouw en minimalisme, ook wel bekend als “het decennium dat de smaak vergat”.

Gebouwen uit deze periode zijn een reflectie van de tijdsgeest van toen. Het was de tijd van de oliecrisis, een wereldwijde economische recessie en de eerste alarmerende berichten door wetenschappers over de opwarming van de aarde en andere milieuschade.

Net als alle andere gebouwen uit eerdere periodes gekoesterd worden vanwege hun tijdsgeest die intrinsiek verbonden aan het gebouw, zo moeten we ook het Hertzberger Park gaan koesteren.

Hertzberger Park is en blijft een onderdeel van onze Apeldoornse geschiedenis.

Diverse pogingen tot herontwikkeling van Hertzberger Park zijn gesneuveld door de verschillende crisissen die over ons heen zijn gekomen de laatste 10 jaar. Het blijkt niet meer rendabel voor de projectontwikkelaars om dit gebouw te transformeren naar woningbouw. Of beter gezegd: er wordt niet voldoende aan verdiend door mogelijke vastgoedinvesteerders dus is een bijdrage in euro’s van de overheid of de gemeente Apeldoorn gewenst.

Daarom is het logisch het idee los te laten dat dit hoofdzakelijk een plek is om te wonen, zegt wethouder Peter Messerschmidt (Lokaal Apeldoorn). Woningen ergens op het terrein zullen nog wel nodig zijn om de financiering rond te krijgen. Maar in het kubusgebouw zelf zouden vooral ‘maatschappelijke functies’ moeten komen. Welke dat zijn staat nog niet vast, maar voorbeelden daarvan zijn onderwijs en zorg.

De gemeente heeft een recht van eerste koop op het complex. En ook als ze het niet verwerft, zal ze nauw betrokken zijn bij het vinden van een nieuwe invulling. ,,Er komt wat ons betreft nieuw leven in. Ik durf alleen nog geen datum te noemen.’’ Wel is het daarvoor nodig dat partijen er in willen investeren, benadrukt de wethouder.

Wie die partijen zijn, laat de wethouder in het midden. Wat ons betreft zal ook de gemeente een duit in het zakje moeten doen, om het gebouw van de sloop te redden.

Na een interessante lezing en discussie werd een verkorte versie van de documentaire The Proof of the Pudding van filmmakers Patrick Minks en Jaap Veldhoen vertoond.

Deze film volgt Hertzberger en zijn opvolger bij architectenbureau AHH, Laurens Jan ten Kate, vijf jaar lang in hun strijd om een geslaagde transformatie van het Centraal Beheergebouw tot stand te brengen.

De volledige documentaire is binnenkort te zien bij NPO Start.