In de visie van “Grutsk en Tichtby” vindt D66 een aantal positieve en vooral herkenbare punten.
Zo zijn wij blij dat er aandacht is voor maatwerk en dat wordt uitgesproken dat vertrouwen in de burger het uitgangspunt is. Daarnaast worden goede punten benoemd zoals autoluwe binnensteden en de wens om de communicatie van de gemeente begrijpelijker te maken. Ook wordt er veel aandacht besteed aan wonen.
Maar voorzitter, D66 heeft bij het lezen van dit akkoord ook zorgen.
“De basis op orde” wordt geschreven in het voorwoord. En dat lijkt inderdaad de rode draad te zijn. Een rode draad die door het stuk heen steeds meer verbleekt. We lezen weinig vernieuwends. Weinig samenhang ook. Veel losse ideetjes, kreten en algemeenheden. Terecht wordt gezegd dat nu de gemeente 10 jaar bestaat we moeten door ontwikkelen. Want we hebben te maken met enorme uitdagingen. Die we niet moeten “pareren” zoals het voorwoord stelt, maar die we moeten aangaan. Voor het aangaan van uitdagingen is ambitie nodig, Dat lukt niet met conservatieve keuzes en het houden van een slag om de arm.
Neem duurzaamheid. Duurzaamheid hoort hoog op de agenda te staan in de wereld waarin we nu leven. Duurzaamheid is meer dan alleen de energietransitie, het gaat om een veelomvattende en structurele verandering van hoe wij leven. Anders eten, anders vervoeren, anders weggooien, anders wonen en bouwen. Waarom wordt er vrijwel niks geschreven over deze onderwerpen en vooral over de rol van de gemeente in deze transitie? Uit het coalitieakkoord halen wij voornamelijk wat u niet wilt, geen windmolenparken en geen zonnepanelen op landbouwgrond, maar wat zijn uw plannen dan wel? We moeten verduurzamen om in 2050 CO2 neutraal te zijn. De opmerking dat we “koploper in het opwekken van duurzame energie” zijn is daarbij volledig irrelevant. Het is geen wedstrijd!
De uitdaging die D66 neerlegt is deze: Kijk breed naar duurzaamheid. Neem alle aspecten mee en betrek iedereen. Een andere optie is er niet.
PvdA heeft het tijdens haar campagne van de daken geschreeuwd; BOUWEN BLIKSEM! Hier kunnen wij ons als partij helemaal in vinden. Het is fijn te lezen dat deze urgentie nog steeds wordt gevoeld. Maar na de belangrijke plek die wonen innam in de campagne hadden we hier een completer plan verwacht. Het blijft allemaal vrij vaag en vooral fragmentarisch. Wat zijn “uniforme woonproducten” eigenlijk? Het ging toch om creativiteit en innovatief denken? Tsja, en die duizend woningen… Als u 1000 woningen wilt bouwen dan had u gisteren al moeten beginnen. Gelukkig is er in de afgelopen twee jaar al een goed begin gemaakt 😊
Het valt ons op dat niet wordt ingegaan op het personeelstekort de bouw, of het materiaaltekort. Hoe heeft dit invloed op bouwplannen? We missen de samenhang en vooral de lange termijn. Want nú is er een wooncrisis, maar hoe is het over 10 jaar? Of 30? Ook daar moeten we nu al over nadenken.
Gelijke kansen is nog zo’n onderwerp waarvan we allemaal vinden dat het erg belangrijk is. U kent D66, wij zijn natuurlijk gelijk doorgebladerd naar de onderwijsparagraaf. “Goed onderwijs is het fundament voor de ontwikkeling van kinderen en jongeren” wordt hier gezegd. Maar vervolgens missen we ook hier het brede beeld. We weten toch allang dat onderwijs op gemeenteniveau véél meer is dan alleen huisvesting? Met de onderwijsagenda is de afgelopen twee jaar een mooie basis gelegd voor een doorlopende lijn van leren en ontwikkelen van 0 tot 100. We zien hem niet terug. Wij vinden het belangrijk en roepen u dus ook op om in deze lijn door te gaan.
Maar gelijke kansen is dan weer meer dan alleen onderwijs natuurlijk. Goed om te lezen dat u nog meer wilt inzetten op de bestrijding van armoede. We hadden niet anders verwacht. Maar pas op dat u zich niet te veel concentreert op het pleisters plakken. Want als regelingen niet gebruikt worden kan dat komen omdat ze niet gevonden worden óf omdat ze niet aansluiten bij de behoefte. Daar moet je kritisch naar durven kijken. Om Kim Putters te citeren: “Kansenongelijkheid is niet af te kopen via een toeslag of subsidie. Het wordt pas spannend als we gaan bespreken wat moet ik daarvoor laten, welke afspraken maken we over solidariteit en wederkerigheid, wat hebben we ervoor over dat iedereen mee kan doen?”
We dagen u uit te kijken naar de bron en de oorzaken van problemen en van daaruit te bouwen aan een sterke toekomst met gelijke kansen voor iedereen. Komen we toch weer terug bij dat onderwijs…
Van gelijke kansen is het een kleine stap naar cultuur. Cultuur is meer dan alleen cultureel erfgoed. Tijdens de coronapandemie is het duidelijk geworden dat de inwoner cultuur heeft gemist. D66 mist een plan waarbij er wordt geïnvesteerd in cultuureducatie of hoe cultuur een boost krijgt? Cultuur wordt in dit coalitieakkoord geschreven met een hele kleine c…..
Er is een grote afwezige in dit coalitieakkoord. En dat zijn onze inwoners. Het is vooral “dit is goed van ons voor u”. Neem het plan voor de versterking van de binnenstad van Sneek: “we gaan daarover in gesprek met ondernemersverenigingen en de ondernemers”. Waar is de participatie van onze inwoners? Wij moeten juist HEN uitnodigen tot invloed. Wij staan hier namelijk voor onze burgers en moeten een sterke basis zijn waarin de inwoners haar vertrouwen mag hebben in de gemeentelijke politiek. Het akkoord draait vooral om wat het college voor haar wil doen en niet wat het college samen kan doen met onze inwoners van de gemeente.
D66 mist een visie op een open bestuur in het coalitieakkoord, wij vinden het als fractie ontzettend jammer dat er geen woord wordt gesproken over het structureel betrekken van inwoners bij de politiek, of over de samenwerking tussen raad en college of tussen coalitie en oppositie. De kloof tussen politiek en burger is een van de grootste zorgen op dit moment, maar deze coalitie heeft hier blijkbaar geen gedachtes over. Daarom vragen wij het u nu: Ziet u voor zich hoe wij met z’n allen kunnen bouwen aan een sterke basis en een voorbeeld van modern bestuur in plaats van een ivoren toren waar we als in een schaakspel tegenover elkaar staan?
Voorzitter, samenvattend. In dit coalitieakkoord lezen we veel aardige, losse ideeën. Maar deze coalitie moet ervoor zorgen dat het bestuur van de gemeente meer is dan een putsjebedriuw; Op afroep beschikbaar om de boel een beetje te onderhouden en te repareren, zonder dat er oog is voor de toekomst, en de lange termijn.
Kijk verder dan vier jaar. Zorg dat we klaar zijn voor de toekomst. De crisissen van nu en de toekomst op kunnen vangen. Toon zelfreflectie en durf, durf, durf! Zorg voor die rode draad.
Vanuit de raad zal D66 u steeds constructief maar kritisch blijven bevragen.