“Van participatiesamenleving naar zelforganisatie”

(onderstaande artikel verscheen eerder in de Gelderse Post Oude IJsselstreek van 23 november 2021)

Weet u het nog, de troonrede van 2013? De participatiesamenleving? Komende maand legt de gemeenteraad het participatiebeleid vast, waarin meedenken met en geïnformeerd worden door de gemeente centraal staan.

Zelforganisatie

Participatie kun je ook bekijken als iets dat we allemaal bijna vanzelf dagelijks doen. Wie doet de boodschappen? Wie kan invallen voor een collega die naar het ziekenhuis moet? Het gaat om het gesprek, overleg en persoonlijk contact, vanuit wederzijds vertrouwen. Zo regelden mensen hun gezamenlijke zaken al, lang voordat er een overheid, markt of bureaucratie bestond. En ook nu kan dat nog steeds. Wanneer inwoners elkaar vinden rond een gemeenschappelijk belang of interesse, kan spontaan zelforganisatie ontstaan.

De mens centraal

Enkele geslaagde praktijkvoorbeelden in onze gemeente: ’t Kuipje in Breedenbroek, Streetball in Silvolde, het Broodfonds in Ulft. Met opgelegde regels, doelstellingen of prikkels van bovenaf hebben deze initiatieven weinig te maken. Zijn we dat als samenleving en als politiek niet te veel uit het oog verloren? Laten we meer ruimte geven aan een manier van organiseren die de mens en zijn relaties centraal stelt in plaats van het systeem.