4. Beter bouwen naar behoefte

D66 wil dat de beschikbare woonruimte beter aansluit op de behoefte. De komende jaren is vooral de vraag naar (betaalbare) woningen voor ouderen en starters veel groter dan het aanbod. De mate van betaalbaarheid wordt grotendeels bepaald door de markt, maar ook door de grootte van de woning. En daar kan de gemeenteraad invloed op uitoefenen. Door nieuwbouw van kleinere appartementen met een minimum oppervlakte van 50 m2 en het splitsen van bestaande gebouwen tot kleinere drempelvrije appartementen, kan voor beide doelgroepen het aanbod vergroot worden.
Daarnaast verdienen ook initiatieven die duurdere gelijkvloerse woningen voor ouderen realiseren onze steun, omdat deze de doorstroming op de woningmarkt bevorderen en daarmee ook voor meer aanbod voor andere doelgroepen zorgen. Om te voorkomen dat nieuw gerealiseerde koopwoningen worden verhuurd, willen we dat er een zelfbewoningsplicht wordt opgelegd. Verder vinden we het wenselijk dat de betaalbare huurwoningen verhuurd worden door woningcorporaties en de verkoop van sociale huurwoningen door woningcorporaties op een acceptabel niveau gebracht zal moeten worden, zodanig dat het aantal sociale woningen, na nieuwbouw, op zijn minst gelijk blijft.
D66 wil de komende periode ruimte geven aan particulier initiatief waarbij woningen voor ouderen en starters worden gerealiseerd. Bijvoorbeeld door ambtelijke ondersteuning te bieden voor oprichting van een wooncoöperatie waar dat om huurwoningen gaat en voor Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) waar dat om koopwoningen gaat. We willen ook dat de gemeente meewerkt aan wijziging van bestemmingsplannen voor bestaande bouw als dat tot doel heeft meer woningen voor ouderen en starters te realiseren.
Behalve het aanpassen van wet- en regelgeving willen we dat de gemeente ook zelf initiatieven gaat ontplooien die een bijdrage kunnen leveren aan het opvangen van de vergrijzing. Zo moet het aanbod van zorgappartementen gaan groeien in samenspraak met woningbouwcorporaties. We willen dat de gemeente het initiatief neemt om (langdurig) leegstaande percelen en panden te gebruiken om woningen voor starters en ouderen te realiseren. Appartementencomplexen waar oud en jong samenkomen kan ook onderlinge zorg stimuleren en zorgen voor een divers woonmilieu. Een bijkomend effect van een focus op woningen voor ouderen zijn de grotere woningen die zij achterlaten voor gezinnen.
We willen langdurige leegstand graag aanpakken en bruikbare leegstaande gebouwen, winkels en verouderde industriegebieden ombouwen tot woningen naar de laatste duurzaamheidsnormen.

Een ander belangrijk punt voor de komende periode is het stimuleren van vergroening en duurzaam (ver)bouwen. D66 zet zich al jarenlang in voor duurzaam bouwen. Zo hebben wij afgedwongen dat er bij Crailo een energie- positieve wijk wordt ontwikkeld en zijn er in de afgelopen jaren veel scholen verduurzaamd. Regelgeving die de
aanleg van groene daken en gevels belemmert moet worden geschrapt. We willen dat de gemeente de aanleg van sedumdaken gaat subsidiëren.

In de komende gemeenteraadsperiode moeten ook bedrijventerreinen vergroend worden en moet zogenaamd circulair bouwen verplicht worden bij nieuwbouw, zodat er eindelijk een start gemaakt wordt met het sluiten van de kringloop van bouwmateriaal. Ook willen wij het gebruik van bio-based materialen en natuur-inclusief bouwen stimuleren.

We staan voor een andere kijk op bouwen (toekomstbestendig): passende woningen met goed toegankelijk plattegronden/indelingen volgens het concept flexibel bouwen/industrieel bouwen, met gebruik van modulaire onderdelen en zoveel mogelijk hergebruik van bouwmaterialen. Wij willen klimaat-adaptief bouwen en ontwikkelen om hittestress in onze gemeente tegen te gaan.

De sterk opgelopen energieprijzen hebben laten zien dat het loont om de bestaande woningvoorraad in Gooise Meren versneld energie-neutraal te maken, en dat te doen in nauwe samenwerking met collectieve, duurzame en lokale leveranciers en de energie-cooperatie. De gemeente moet haar inwoners daarbij helpen. Om de bestaande (historische) bebouwing te verduurzamen sluit de gemeente zich wat D66 betreft aan bij alle landelijke stimuleringsprogramma’s. Wij blijven ruimte geven aan inwonersinitiatieven en zorgen dat iedereen mee kan doen, we versterken de gemeentelijke regierol met uitbereiding van de ambtelijke capaciteit, we voeren RES1.0 daadkrachtig uit én maken de RES2.0 nog ambitieuzer, waarbij we de spanning tussen erfgoed, natuur en energietransitie niet schuwen. Bovendien gaan we voortvarend aan de slag met de warmtetransitie. Wij willen dat lokale energie-coöperaties gestimuleerd worden en in beschermd dorps- en stadsgezicht moet de gemeente proactief naar mogelijkheden zoeken zoals het gebruik van aquathermie, geothermie en waterstof. Het duurzaamheidsfonds moet hiertoe worden uitgebreid en voorlichting aan particulieren hierover moet worden verbeterd. Bij bedrijfs- en woongebouwen stimuleren we dat zonnepanelen over het hele dak gelegd worden voor maximale opbrengst.

Er is een groot tekort aan woningen, ook in onze regio. Om deze tekorten op te kunnen lossen zal iedere gemeente zijn steentje moeten bijdragen. D66 ziet kansen in het binnenstedelijk bouwen en verdichten van bestaande woonkernen, mits dit niet ten koste gaat van de groene kwaliteit, de bestaande natuur en het historisch erfgoed die de huidige kernen een unieke aantrekkelijkheid geven. Voor grootschalige woningbouw is in Gooise Meren weinig ruimte doordat de gemeente is omgeven door beschermde natuurgebieden, water en veel erfgoed bezit binnen de gemeentegrenzen. Toch vinden wij het belangrijk een open blik te houden en per gebied te kijken naar de mogelijkheden. Het belang van natuurbehoud, leefbaarheid, behoud van erfgoed zijn hierbij leidend en waar mogelijk zetten wij ons in om deze kwaliteiten verder te versterken in de woonkernen. Ondanks dat er nu geen concrete plannen liggen, pleiten wij ervoor dat de gemeente blijft lobbyen voor ondertunneling van de A1, bijvoorbeeld via de MRA. Elke gebiedsontwikkeling moet circulair zijn, met (minimaal) energie-neutrale woningen.

D66 wil dat de gemeente de loskoppeling van de afvoer van regenwater op het riool gaat stimuleren. Bijvoorbeeld bij renovatie van het rioolnetwerk, zoals in Muiderberg. Ook moeten inwoners geïnformeerd worden over de mogelijkheden van afkoppeling. Het duurzaamheidsfonds moet hiervoor worden ingezet. Bovendien willen we onderzoeken of een maximaal percentage bestrating per perceel haalbaar is bij huidige bestemmingsplannen en willen we het verplicht invoeren bij nieuwe bestemmings- of omgevingsplannen. Op deze manier worden overstromingen voorkomen bij hevige regenval en zorgen we ervoor dat er minder droogte ontstaat bij weinig regenval.