Natuur ontwikkelen met houtwallen in landelijk gebied

Het college van burgemeester en wethouders had een “nota van uitgangspunten” (NvU) geschreven. De wethouder maakt hiermee aan de raad duidelijk hoe hij de “Visie landelijk gebied” wil gaan schrijven. Die visie bevat straks keuzes over de inrichting van Enschede buiten de bebouwde kom. Anders gezegd, de gemeenteraad geeft met de Nota van uitgangspunten visie landelijk gebied een uitgebreide opdracht aan de wethouder om een Visie landelijk gebied te schrijven. Omdat de uitgangspunten nogal ingewikkeld opgeschreven waren, hebben we de wethouder om een samenvatting van de NvU gevraagd. Dit heeft de wethouder werkelijk keurig gedaan.

In de Nota van uitgangspunten visie landelijk gebied staan alle dingen die we belangrijk vinden aan het buitengebied van Enschede. De wethouder heeft netjes gesproken met boeren, burgers én buitenlui. Maar ook met natuurorganisaties, landschapsorganisaties en buurtkringen. In de stedelijke commissie hebben mijn politieke collega’s en ik ook veel gezegd. Maar hoe chocolade te maken van al deze uitgangspunten en wensen? Uiteindelijk moet de raad een duidelijke, korte Visie landelijk gebied vaststellen. Je kunt niet alles doen, en je hebt maar beperkt geld en tijd. Natuurlijk willen we allemaal een mooi landschap in het landelijk gebied, met veel natuur én met veel ruimte voor boeren. En ook willen we nog recreëren, sporten en wonen.

De Visie landelijk gebied moet straks keuzes maken. Nu al is één van de uitgangspunten dat we niet meer gaan bouwen in het landelijk gebied. Tenzij, misschien in heel uitzonderlijke gevallen, bij wijze van experiment. D66 is hier zeer kritisch op.

Uitgangspunt is ook dat we de boeren willen helpen met de toekomst. De toekomst is kringlooplandbouw. Maar hoe gaan we als gemeente zonder geld helpen? Of halen we slim geld vanuit de Europese Unie bijvoorbeeld? En de gemeente kan helpen bij het herverdelen van de gronden.

Ik vond dat de tekst over de uitgangspunten nogal gericht was op de boeren, de bewoners van het buitengebied en de mensen die hier willen bouwen. Ik miste de nadrukkelijke aandacht voor de natuur. De natuur raakte een beetje onder andere onderdelen verstopt. Terwijl Natuur op zichzelf aandacht verdient. Dus heb ik een amendement geschreven dat de volgende tekst toevoegt aan de Nota van uitgangspunten visie landelijk gebied:

“Behoud en ontwikkeling van natuur is een uitgangspunt dat op zichzelf staat en in de Visie landelijk gebied wordt uitgewerkt. In de visie legt het college vast hoe het netwerk van natuurgebieden (bijvoorbeeld EHS/Natura2000/NNN) in Enschede wordt voltooid. Het college werkt maatregelen uit om de biodiversiteit te bevorderen. Een netwerk van houtwallen en houtsingels behoort ook tot de af te wegen maatregelen.”

Een goede biodiversiteit is een garantie voor een gezonde toekomst voor ons allemaal. Daarom moeten we kijken hoe biodiversiteit bevorderd kan worden. Houtwallen en houtsingels waren ooit een kenmerkend onderdeel van het Twentse coulissenlandschap. Nu moeten we de enkele houtwallen behouden en voor meer houtwallen zorgen. Dit gaat natuurlijk niet zomaar. Houtwallen gaan ten koste van bijvoorbeeld landbouwgrond. Maar wij allemaal, ook de boeren, krijgen hier een betere natuur voor terug. En dat helpt ook weer de landbouw.

Met GroenLinks voorop nam de raad mijn amendement unaniem aan! Daarmee is het nu niet allemaal geregeld, want we zullen in de visie keuzes moeten maken en je kunt nooit alles kiezen. Maar dit is een mooi begin om de natuur volwaardig mee te nemen in de visievorming.

Ik zie in het landelijk gebied nogal eens lantaarnpalen of andere kunstverlichting. Sommige kunstverlichting is echt nodig, bijvoorbeeld op een gevaarlijke kruising. Andere kunstverlichting is niet nodig in het buitengebied. We houden het landelijk gebied ’s nachts graag natuurlijk donker. Ook particulieren hebben soms lampen die onnodig fel zijn of onnodig lang aan staan. Daarom heb ik het college gevraagd in de Visie landelijk gebied met een visie op kunstverlichting te komen. Lichtvervuiling is immers ook een bedreiging voor de natuur en niet mooi. Het college had hier nog niet aan gedacht en was blij met de suggestie. Licht & donker komen dus nog terug in de visie!

Het college had een prachtige Waarderingskaart van het landelijk gebied rondom Enschede laten maken door H+N+S Landschapsarchitecten. Ik bekeek de deelkaart van Twekkelo omdat ik Twekkelo goed ken. Ik zag toen een fout. Een fout, waardoor mensen kunnen denken dat “Veldontginning 2” in Twekkelo een hoge status heeft, terwijl het de laagste status heeft gekregen van H+N+S. Het college antwoordde me dat de Waarderingskaart nog meer fouten bevat. Deze kaart hebben we dan ook niet vastgesteld. Het college laat zo snel mogelijk een nieuwe waarderingskaart maken.

Ik heb het college gewezen op het goede proces dat de gemeente Hengelo heeft doorlopen om een visie op het Hengelose buitengebied te maken. Het was super gaaf dat Hengelo alle inwoners van Twekkelo uitnodigde om mee te denken, ook de inwoners die in Enschede wonen. Ik heb wethouder Jurgen van Houdt dan ook aangeraden goed samen te werken met Hengelo. We delen immers delen van ons buitengebied met Hengelo. De visie van Hengelo ziet er goed en duidelijk uit. Laat Enschede maar de goede (gang van) zaken van Hengelo overnemen.

Ongetwijfeld gaan nog een paar sessies plaatsvinden voordat het college de Enschedese Visie landelijk gebied af heeft. Benadert u mij of de wethouder alstublieft wanneer u ideeën of een mening heeft.