Algemene beschouwingen

We zijn blij met deze structureel sluitende begroting, de laatste van deze collegeperiode. Ik wil even stilstaan bij de prettige samenwerking die wij de afgelopen jaren in dit college hebben ervaren. Het kan, wij hebben laten zien dat goede samenwerking tussen partijen van verschillende signatuur mogelijk is, als je de wil hebt om voor ogen te houden om – in ons geval – van Doetinchem een steeds mooiere gemeente te maken.

De fractie van D66 is vooral blij dat er in Doetinchem nog steeds voldoende  huizen gebouwd zijn en nog gebouwd gaan worden, ook in Wehl en Gaanderen. Met name kijken wij uit naar de ontwikkeling van de Spoorzone: de entree per trein in Doetinchem zal enorm opknappen als deze wijk klaar is.
Bouwen voor starters maar ook juist voor ouderen die nu vaak in grote huizen wonen en best zouden willen doorstromen als er alternatieven waren, kan wat ons betreft nog hoger op de prioriteitenlijst. Er is veel behoefte in onze vergrijzende gemeente aan levensbestendige huizen zoals het complex voor senioren dat gerealiseerd gaat worden aan het Zaagmolenpad.
Wij blijven daarbij ook benadrukken dat er aandacht moet zijn voor het meegroeien van voorzieningen, zoals  huisartsen, fysiotherapeuten,  basisscholen en cultuurvoorzieningen in de wijken en dorpen. Wij willen namelijk niet alleen groeien, maar ook daarbij de kwaliteit van leven en algemene voorzieningen hoog houden.
 
Verder zijn wij blij dat de eerste stappen gezet worden om gevaarlijke verkeersituaties aan te pakken. Door het veranderende wegverkeer moeten keuzes uit het verleden aangepast worden aan de nieuwe verkeerswerkelijkheid.
 
Jammer is, we hoorden het de voorzitter van de fietsersbond in de beeldvormende raad vertellen, dat Doetinchem nog steeds laag scoort op fietsveiligheid. Wij zullen ons als D66 de komende jaren blijven inzetten om deze score te verbeteren.
 
Dat er hard gewerkt is in samenwerking met de andere Achterhoekse gemeenten aan het beheersbaar houden van zorgkosten juichen wij zeer toe. Met de dubbele vergrijzing die op ons afkomt, is het belangrijk om zoveel mogelijk goede zorg te behouden. Daarvoor is het onontbeerlijk om te bekijken op welke kosten er wél bezuinigd kan worden, om zo de basiszorg op orde te houden.
 
Het integraal zorgakkoord, waarbij we landelijk akkoord hebben om in de Achterhoek mentale gezondheid hoog op de agenda te zetten is hierbij ook belangrijk. Goede preventie kan veel zorgkosten voorkomen.
 
Op onderwijsgebied is ook het nodige gebeurd: ik noem:
De opening van een nieuwe daltonschool De Mispelbloem op De Huet
Het onlangs geopende nieuwe gebouw voor evangelisch kindcentrum Bloei
Er lijkt eindelijk een goede locatie gevonden te zijn voor de Hogenkampschool.
 
In samenhang hiermee is het belangrijk dat ook de sportaccommodaties in lijn lopen met de ontwikkeling van scholen. Wij hopen dan ook dat wij binnenkort het beleid hierover van het college ontvangen. Het heeft wat ons betreft helaas te lang geduurd voordat dit aan ons wordt voorgelegd.
 
Dat onze binnenstad een boost kan gebruiken, daar zijn wij het allemaal denk ik wel over eens. Wij zien het eerste deel van het uitvoeringsplan dat binnenkort op de raadsagenda staat met belangstelling tegemoet.
 
Het creëren van een dag-attractie moet wat ons betreft op het netvlies blijven, om zo ook dagjesmensen langer in onze stad te houden. Wellicht kan de Catharinakerk op een of andere manier hierbij een rol spelen.
 
Positief nieuws is er ook te melden over Cultuurcentrum Amphion: de kaartverkoop van het theater én het filmhuis loopt beter dan ooit.
Het cultuurbedrijf is inmiddels door de cultuurvisie véél meer dan alleen een schouwburg en filmhuis, maar vooral ook gericht op cultuur brengen in de scholen en zowel jongeren als ouderen verbinden door culturele activiteiten.
 
Ook de evenementen doen het onverminderd goed in Doetinchem, de onlangs door de raad vastgestelde Evenementenvisie waarborgt dit hopelijk voor de toekomst.
 
Naast al deze mooie punten zijn er ook zorgen.
 
Wij hebben allemaal nog vers in het geheugen hoe onze vergaderingen over de komst van een AZC zijn verlopen. Niet alleen in Doetinchem, maar in veel gemeenten staat de lokale democratie onder druk, naar mijn idee omdat vanuit Den Haag de afgelopen jaren geen eenduidig beleid kwam. Wij hebben goede hoop dat daar op zeer korte termijn verandering in komt: in het verkiezingsprogramma van D66 staat in ieder geval dat gemeenten meer geld krijgen als zij in de regering komen, laten we daar dan maar op vertrouwen.
 
Wij zien de tweedeling in de maatschappij helaas toenemen. Dat blijkt ook wel  uit de uitslag van de verkiezingen vorige week.
 
Voorlichting op scholen zou een oplossing kunnen bieden om ook met verschillende meningen toleranter tegenover elkaar te staan en naar elkaars mening te luisteren.
 
In de bibliotheek wordt een mooi programma aangeboden om  laaggeletterdheid aan te pakken, dit kan helpen om mensen meer mee te laten doen in de samenleving.
Ook positief op dit vlak is de jongerenaanpak in de regio, waar gewerkt wordt om jongeren van school naar duurzaam werk te begeleiden.
Voor nieuwe Nederlanders is goede inburgering noodzakelijk, zodat zij volledig kunnen meedraaien in onze maatschappij. In Doetinchem is daarvoor de pilot werk voor asielzoekers van start gegaan, waarbij de barrières voor asielzoekers om te werken praktisch worden opgelost. Wij zullen deze extra werknemers nog hard nodig hebben de komende jaren!
 
Ook de kinderen van asielzoekers wordt in de nieuwe taalklas en het ISK voor jongeren meteen  goed Nederlands geleerd.
Waar ook sterk naar wordt uitgekeken is een permanente, adequate voorziening voor dak- en thuislozen. Helaas is dakloosheid een groeiend probleem.
 
De sociale veiligheid is de laatste jaren steeds meer in het geding: niet alleen door de toename van het aantal daklozen, maar ook door mensen met onbegrepen gedrag voelen onze inwoners zich op sommige plaatsen in Doetinchem onveilig. Niet alleen rondom het station, maar in heel Doetinchem verdient men het om veilig over straat te kunnen. Als er extra geld nodig is om dit probleem aan te pakken, dan moeten wij dat vrijmaken, het geld is er immers.
 
Wij vinden het ook heel belangrijk om ons te blijven inzetten voor verduurzaming en  de energietransitie. Al zakt de aandacht voor dit onderwerp landelijk een beetje weg, voor ons blijft het onverminderd belangrijk.
 
Wij staan achter de doelstelling om in 2050 een volledig circulaire economie te bereiken.  De ontwikkeling van het circulair ambachtscentrum waar wij in januari als raad weer een kijkje gaan nemen, past hier goed bij.
 
Wij vinden het relevant dat de gemeente aandacht blijft geven aan het verduurzamen van woningen. Ook blijft het belangrijk ondernemers te blijven ondersteunen met adviezen.
 
Het veranderende klimaat dwingt ons om ons aan te passen aan steeds extremere weersomstandigheden. De risico’s als wij niks doen zijn groot. Klimaatadaptatie zal een grote kostenpost gaan worden en raakt aan bijna alle werkvelden. We vinden het dan ook verstandig dit onderwerp zoveel als mogelijk te verbinden aan andere opgaven.
 
Voor de opwekking van duurzame energie in onze gemeente moeten wij ons ook hard blijven maken.
 
Wij zien onze hierboven geschetste beschouwingen, voor zover als mogelijk met het ons beschikbare budget, voldoende terug in de begroting en stemmen dan ook in met deze begroting.
 
Toch tot slot nog 1 kanttekening:
In vergelijking met andere gemeenten van onze grootte zijn de lasten voor onze inwoners laag.
Wat ons betreft was de belastingteruggave van € 100,– per huishouden/bedrijf op een andere manier besteed, bijv. aan een project om te onderzoeken hoe de sociale veiligheid te vergroten of bijv. aan een injectie voor een culturele dagattractie . Omdat dit nu al is toegezegd aan de inwoners, wilden wij dit punt niet  amenderen, maar in het vervolg zouden we het liever geïnvesteerd zien worden in onze stad – er is nog genoeg te doen!