Boxtel faalt in het beschermen van erfgoed 

Opiniestuk – Wiebe de Leijer (fractievoorzitter)
Erfgoed bepaalt de identiteit van Boxtel. Mensen koesteren herinneringen aan erfgoed en voelen zich verbonden met historische gebouwen. Het geeft ons dorp karakter en aantrekkingskracht en is daarmee ook een belangrijke economische factor. Een belangrijke taak voor de gemeente is het beschermen van dit erfgoed door behoud en ontwikkeling. Maar helaas slaagt Boxtel daar niet in.

Op alle fronten

Mijn interesse werd gewekt toen de vroegere brouwerij van mijn opa aan de van Hornstraat geen monument werd omdat de gemeente daar een fietstunnel gepland had. Erfgoed is leuk, maar moest vooral niet tot last zijn. Sinds die tijd hebben we als D66 veel gedaan om erfgoed op de agenda te krijgen. 
Maar de trieste constatering is dat nieuw erfgoedbeleid keer op keer wordt uitgesteld, dat beeldbepalende gebouwen dus nog steeds niet beschermd zijn tegen sloop en dat de nieuwe commissie ruimtelijke kwaliteit nog steeds niet is opgezet. Het aanwijzen van nieuwe monumenten uit de wederopbouwperiode is zelfs eigenhandig de nek om gedraaid door ingrijpen van de wethouder. En in opdracht van een andere wethouder is de beeldbepalende Michaelschool gesloopt zonder tussenkomst van de monumentencommissie. 

Beeld: beeldbank Boxtel

Beeld: Google Maps

Ergoed als last

Erfgoed en ruimtelijke kwaliteit zijn daarmee verworden tot dingen waar je vooral last van hebt en zijn beland in de onderste lade van dit college. En dat terwijl het een kans is om de identiteit van ons mooie dorp te behouden en te versterken. De, gelukkig zeer deskundige, commissie ruimtelijke kwaliteit doet wat het kan. Maar functioneert met één hand op de rug gebonden door een verouderde erfgoed- en welstandsnota en is bovendien op halve sterkte. Ze redden wat er te redden valt, maar zonder de juiste visie en bijbehorende regels is dat niet goed te doen. 

Hoe dan wel? 

Dat moet anders en dat kan ook anders, zoals zoveel andere gemeenten het al doen. Richt eindelijk de commissie ruimtelijke kwaliteit goed in en geef ze de juiste handvatten door nieuw erfgoedbeleid op te stellen. Zo’n commissie is ook breder in te zetten voor advies over stedenbouw of de openbare ruimte. Daarmee kunnen nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen integraal beoordeeld worden, wat de ruimtelijke kwaliteit ten goede komt. Door advies te krijgen over wijzigingen in de openbare ruimte kunnen we bijvoorbeeld de verrommeling van ons centrum tegengaan. De gemeente heeft inmiddels ruimschoots bewezen dat zelfstandig niet te kunnen. 

Voorbeeld 

Daarom wil ik afsluiten met het voorbeeld van de Zwaanse brug, een naoorlogs monument en een typisch voorbeeld hoe de gemeente op dit moment met erfgoed omgaat. Aangetast door een paal voor kerstverlichting, een blok beton met vlaggenmasten, een bloembak die de doorgang blokkeert en een verkeersbord mídden op de stoep. Een goed voorbeeld hoe het besef van ruimtelijke kwaliteit en erfgoed volledig lijkt te ontbreken bij de gemeente. 

Beeld: Wiebe de Leijer