D66 wil dat Vught doorzet bij de realisatie van grootschalige hernieuwbare energie-opwek

In onze regio bungelt de gemeente Vught onderaan bij de opgave in de Regionale Energie Transitie (RES) om grootschalig energie op te wekken. D66 Vught maakt zich daar al jaren zorgen over en wil daarom snelheid blijven maken en niet op de rem staan zoals sommige raadsfracties. Voor ons is RES een afkorting voor RESultaat en gaan we het liefst zo snel mogelijk aan de slag met zon en wind om van de achterhoede in de voorhoede te komen, uiteraard wel met de randvoorwaarden van zorgvuldigheid, een goede participatie en in samenwerking met buurgemeenten.

Wat is de RES?

In juni 2021 is de Regionale Energie Strategie (RES) vastgesteld. Voor onze gemeente komt dit neer op een grootschalige jaarlijkse opwekcapaciteit van 0,05 TWh vanaf 2030 en vanaf 2050 0,15 TWh (TWh staat voor terawatt-uur en is gelijk aan 1 miljard kilowatt-uur). De Vughtse doelstelling voor 2030 van 0,05 TWh is gelijk aan het jaarlijkse elektriciteitsverbruik van 15.625 gemiddelde huishoudens.
De uiteindelijke opgave in 2050 zou opgewekt kunnen worden met zes windmolens. Wanneer ook op grote schaal opwek via zonnevelden plaatsvindt kan dit aantal omlaag. Voor de duidelijkheid: de opwekcapaciteit van zon op daken van woningen telt voor het grootste gedeelte, tezamen met bijvoorbeeld isolatie, alleen mee als besparing van energie die niet meer hoeft te worden opgewekt voor huishoudens en kleine bedrijven. Ook daar is een aparte doelstelling voor in de RES.

Zoekgebieden

Dit jaar zijn er vier zoekgebieden voor windturbineparken en vijf zoekgebieden voor zonnevelden onderzocht. Hieruit is duidelijk geworden dat waarschijnlijk alleen een combinatie van zon- en windenergie de gevraagde capaciteit zal kunnen realiseren. De digitale resultaten van deze studie kunnen eenvoudig bekeken worden via deze link.

In de gemeenteraad is in september 2024 besloten om zoekgebieden Wind-1 en Zon-1, nabij de Margriet en de golfbaan, Zon-2, aan de noordkant van Vught in de Gement, en Zon-4, ten westen van Helvoirt, nader te onderzoeken. Ondanks een uitgebreid participatietraject waren er toch veel inwoners die bezwaren hadden tegen deze keuze. Begrijpelijk, want het plaatsen van windmolens is best ingrijpend in het landschap, voor de natuur en voor de mensen die er in de buurt wonen. Aan de andere kant is de urgentie om onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen zo snel mogelijk te verminderen enorm hoog en de weg naar de eerste windmolen of de eerste zonneweide is nog lang. Een gevoelig dossier dus. Maar alleen op basis van volledig, onafhankelijk onderzoek kunnen we de juiste afweging maken waar en wanneer er grootschalige opwek in Vught gerealiseerd kan worden.

Beeld: Zoekgebieden gemeente Vught. Bron: RES 1.0, “Op weg naar een zon- en windvisie voor de gemeente Vught”, 20 juli 2023.

Partipatie en lokaal eigendom

Continue communicatie en participatie blijven hierin uiterst belangrijk om onze inwoners te blijven meenemen in het de afwegingen en daarmee voldoende draagvlak te creëren. Ook de voordelen van bijvoorbeeld lokaal eigendom, waarbij de Vughtse inwoners en ondernemers zelf kunnen investeren en profiteren van de opbrengsten, moet hierin een rol spelen.

Andere fracties willen liever alleen wind of alleen zon, zien de RES als een plafond of spreken van een beslisfuik. Terwijl de gemeenteraad nagenoeg unaniem de RES al heeft aangenomen. Deze fracties draaien om de hete brij heen en kiezen voor uitstel en korte termijn belangen, gokken op grootschalige innovatie of verschuilen zich achter netcongestie. D66 wil echter wél verantwoordelijkheid nemen en ervoor zorgen dat de gemeente Vught haar bijdrage levert aan volledig hernieuwbare energievoorziening.
Er is wel een klein lichtpuntje. Hoewel we onderaan de lijstjes van opwek bungelen, loopt Vught wel voorop in de besparingsopgave. Ook worden gemeentelijke gebouwen structureel verduurzaamd. Da’s mooi, maar bij lange na niet genoeg.