D66 Groningen viert Keti Koti – op weg naar 2023!

Beeld: Keti Koti Groningen

In 2022 is het 149 jaar geleden dat Nederland de slavernij in de praktijk afschafte en dat de ketenen van de tot slaaf gemaakten werden verbroken. ‘Keti Koti’ betekent in het Sranantongo: ‘ketenen gebroken’ en Keti Koti verwijst naar deze dag. D66 ziet het slavernijverleden als een inktzwarte bladzijde in de geschiedenis van Nederland. En, wat velen niet weten; Groningen had in dat slavernijverleden ook een aanzienlijke rol.


Motie Lo-A-Njoe; slavernijverleden onderzoeken en nationale excuses


Vorig jaar diende raadslid Jim Lo-A-Njoe namens D66 een motie in om de rol van Groningen in het slavernijverleden en in het bijzonder de rol en positie van de toenmalige stadsbestuurders daarin, tot op de bodem uit te laten zoeken door onafhankelijke onderzoekers.
Lo-A-Njoe: “We willen dat de rol van Groningen in overzeese gebieden waar Nederland actief was, echt diepgaand wordt onderzocht. Dat geldt zowel voor de gebieden waar Nederland actief was via de WIC, maar ook voor die gebieden waar de VOC actief was.” Wat in ieder geval al wel bekend is, is dat Groningen een zogenoemde ‘kamer’ had binnen de WIC en daarmee ook aanzienlijke macht en zeggenschap in de slavernij.

Meer aandacht voor dit verleden is, juist omdat veel mensen, ook in Groningen, dat verleden niet kennen, gewenst. Keti Koti kan als feestdag daarom een belangrijke rol spelen. Lo-A-Njoe: “Keti Koti kan een dag zijn waarop we niet alleen deze vrijheid vieren, maar ook een dag om samen te komen en ons open stellen voor elkaars verhalen. Om het gesprek aan te gaan en om de ander de ruimte bieden om zichzelf te (mogen) zijn en gezien en gehoord te worden”.

D66; Keti Koti nationale feestdag maken

D66 ziet KetiKoti dus als een bijzondere dag waarop we de in 1873 verkregen vrijheid voor tot slaaf gemaakten, uitbundig en vooral ook samen kunnen vieren; een dag voor en met iedereen, ongeacht de achtergrond van je voorouders. Landelijk pleit D66 er dan ook voor om van KetiKoti een nationale feestdag te maken:
Tweede Kamerlid Salima Belhaj: ‘Keti Koti verdient het om een nationale feestdag te worden. De slavernij is een pijnlijk en moeilijk te verteren onderdeel van de Nederlandse geschiedenis. De afschaffing ervan wordt niet voor niets al lang gevierd door gemeenschappen binnen en buiten onze landsgrenzen. Door Keti Koti te erkennen als nationale feestdag doen we recht aan de pijnlijke geschiedenis én laten we zien dat we begrijpen hoe belangrijk gelijkwaardigheid is.’
KetiKoti gaat wat D66 betreft ook om bewustwording, erkenning van het verleden en hoe dat verleden soms doorwerkt in het heden, acceptatie, inclusiviteit en gelijkwaardigheid. Daarmee past Keti Koti in de diversiteitsagenda waar zij lokaal, landelijk en in Europa voor strijdt.

1863 of 1873?

In de geschiedenisboeken staat overigens 1 juli 1863 als de datum waarop Nederland de slavernij wettelijk afgeschafte in Suriname en het Caribisch gebied. Waarom dan toch 1873 als jaar van de afschaffing van slavernij?
Dat komt omdat de afschaffing van slavernij en slavenhandel in de Nederlandse koloniën relatief langzaam en in fases plaatsvond. In 1814 werd de handel in slaven al verboden, in 1860 kwam er formeel een einde aan de slavernij in Nederlands-Indië en in 1863 werd de wet van kracht waarmee slavernij ook in Suriname en het Caribisch gebied werd afgeschaft. Maar in die wet stond wel dat de slaven op de plantages in Suriname nog tien jaar onder toezicht van den Staat bleven vallen. Dat betekende dat ze, weliswaar enigszins betaald, maar nog steeds wel onder dwang en vanuit onvrijheid, nog tien jaar op de plantages van hun slavenhouders moesten blijven werken. Vandaar dat veel mensen, net als wij Ket Koti koppelen aan 1873 dus

2023; Gronings slavernijmonument

Dat betekent dus dat we in 2023 een extra bijzondere KetiKoti viering gaan hebben; het is dan 150 jaar geleden dat de slavernij daadwerkelijk werd afgeschaft in de praktijk. Eerder al zegde het college van Groningen, bij monde van wethouder Chakor, in reactie op vragen van D66, toe dat in 2023 het Groningse slavernijmonument zal worden onthuld. Lo-A-Njoe: “D66 zal het college uiteraard aan die belofte houden en kijkt uit naar het advies over de vormgeving van het monument dat naar verwachting kort na het zomerreces zal worden aangeboden aan raad en college.”

Heri heri is een Surinaams gerecht dat is ontstaan op de plantagewerkkampen en eeuwenlang het dagelijks voedsel van de tot slaaf gemaakten was.