Kijkje in de Staten: november

Bij de tweede berap kijken we hoe ver we zijn met onze doelen in 2022. Veel van de doelen hebben vertraging, bijvoorbeeld omdat personeel moeilijk te vinden is. Daardoor kunnen bepaalde opdrachten niet doorgaan dit jaar. Het geld kan niet worden uitgegeven en schuift door naar 2023.
 
D66 Fryslân heeft zich hier vaker over uitgesproken. Geld wordt als een bulldozer voor ons uitgeschoven en het gaat niet om kleine bedragen. Voor 2023 gaat het om zo’n €62mln. Geld dat we hard nodig hebben voor andere opgaven maar er niet aan kunnen uitgeven. Door personeelstekorten in alle sectoren is de kans groot dat veel van ons geld door blijft schuiven. D66 Fryslân vindt dat we hier anders mee om moeten gaan.
 
Tot slot vroegen wij aandacht voor het dorpshuis van Sexbierum. Het dorpshuis vroeg een financiële bijdrage voor het nieuw te bouwen dorpshuis. Door een onduidelijke overgang van regelingen hebben zij dat geld niet gekregen. De provincie is tekort geschoten in haar communicatie. “De Mienskip dêr hat sels al in hiel bedrach by elkoar sparre. D66 fynt dat wy harren temjitte komme moatte”, aldus Statenlid Bea Bijlsma. We hebben daarom een voorstel mee-ingediend om geld voor het dorpshuis vrij te maken. Dat voorstel haalde het.
 
Deze begroting voor 2023 was de laatste van deze collegeperiode en tegelijkertijd de eerste voor onze nieuwe fractievoorzitter, Danny van der Weijde. Hij reflecteerde op de afgelopen bestuursperiode. “Een jaar na de start kwam de coronacrisis die ons land en provincie in haar greep hield. Vorig jaar kwam daar de oorlog in Oekraïne bij. Deze crises laten hun diepe sporen na. Zij trekken een wissel in het toekomstperspectief van onze inwoners.”
 
De begroting stond weer in het teken van donkere wolken. Dat zijn we inmiddels wel gewend. Gelukkig blijkt het op het moment zelf wel mee te vallen. Dan is het toch best lekker weer. Dat zal in 2023 hetzelfde zijn. Voor 2023 zal dat ook weer zijn.
 
Veel inwoners, bedrijven en organisaties hebben nu te maken met hoge energiekosten. Zij dreigen in de armoede te raken of moeten de deuren sluiten. Als D66 willen we hen niet laten vallen. Daarom dienden we een aantal voorstellen mee-in zodat ook zij de winter door komen. Door bijvoorbeeld te zorgen voor meer warme buurtkamers waar inwoners naar toe kunnen gaan. Door geld beschikbaar te stellen voor energiecoaches en maatregelen voor het Friese mkb en verenigingen en organisaties. En door een energiemarkt te organiseren in het provinciehuis. Alle voorstellen werden aangenomen.

Een terugkerend thema is de aanleg van het Friese natuurnetwerk. Het natuurnetwerk moet aangelegd worden omdat het goed is voor de biodiversiteit. Het doel is om het natuurnetwerk per 2027 aan te leggen. Helaas blijkt dat dat de provincie niet gaat lukken. Fryslân heeft het netwerk daarom verdeeld in vier prioriteiten. Geld werd vooral besteed aan de gebieden met de hoogste prioriteiten.
 
We vroegen aan het college om in gesprek te gaan met het Rijk over de mogelijkheid voor het verschuiven van de einddatum. Het Rijk wil daar nog niet aan beginnen. Bovendien erkent het Rijk de aanpak van het college met verschillende prioriteiten niet. Andere provincies hebben zo’n aanpak namelijk ook niet. Het Rijk heeft daarom aangegeven dat we het moesten zien als één natuurnetwerk. Geld moet daarom ook voor alle gebieden ingezet worden.
 
“Voor D66 is het klip en klaar. We gaan het netwerk per 2027 aanleggen. Niet omdat het moet vanuit Europa of vanuit Den Haag. Maar omdat onze Friese natuur achteruit gaat en juist het verbinden van natuurgebieden dat kan tegengaan. Vrijwilligheid is daarbij het uitgangspunt. Maar alleen op basis van vrijwilligheid is het netwerk niet per 2027 klaar”, aldus Danny van der Weijde. We steunden daarom het voorstel van GrienLinks om per 2027 het hele netwerk aan te leggen. Schadeloosstelling, dat nu alleen geldt voor bepaalde natuurgebieden, mag dan voor het hele netwerk worden ingezet.
 
Het voorstel van GrienLinks haalde het helaas niet. D66 heeft wel ingestemd met het voorstel. Belangrijk is dat er vaart komt in het dossier. Tijdens de verkiezingen in maart zullen we dit weer aankaarten.

Sinterklaas kwam vorige week met twee mooie cadeaus. Zo is na veel lobbywerk de Lelylijn opgenomen in het Trans-Europese Transportnetwerk (TEN-T). Dit betekent dat de Lelylijn letterlijk op de kaart staat en kans maakt op Europese subsidies. De aanleg van de lijn is hiermee een stuk dichterbij.
 
Het andere cadeau was het conceptverkiezingsprogramma. Na veel bloed, zweet en tranen heeft de verkiezingsprogrammacommissie een ambitieus, groen en begrijpelijk programma neergezet. Een programma met input van leden en niet-leden, bedrijven en organisaties die Fryslân rijk is. Het programma is nu verstuurd naar de leden en wordt vastgesteld op 9 januari.