Bestuur en financiën maken samen één Brabant dat werkt

De provincie moet als middenbestuur in samenhang en afstemming met gemeenten, de rijksoverheid én de Europese Unie de juiste keuzes maken en toekomstbestendig beleid voeren in het belang van haar inwoners. De provincie ziet nieuwe taken op zich afkomen, zoals op het gebied van wonen. D66 wil dat de provincie helder voor ogen heeft hoe ze die uit gaat voeren met relevante partners uit de Quadruple Helix (Q-Helix): onderwijs- en onderzoeksinstellingen, ondernemers, overheden en maatschappelijke organisaties en instellingen.

Beeld: D66 Beeldbank

Digitalisering en internationalisering

Digitalisering biedt kansen om van Brabant het toonbeeld van een moderne Open Overheid te maken (eBrabant). Overheidsdiensten zijn efficiënt en effectief ingericht en toegankelijk gemaakt voor alle inwoners, ondernemers en medeoverheden. De provincie communiceert duidelijk en snel met haar inwoners. Ook met de mensen die meer moeite hebben om mee te komen in het digitale tijdperk of die laag- of ongeletterd zijn.

Samenwerken doen we ook internationaal, met de Sustainable Development Goals (SDG’s) uit uitgangspunt en leidraad. We zetten met nog meer ambitie en daadkracht het ingezette internationaliseringsbeleid door. De SDG’s lopen tot 2030 en D66 Brabant zet zich in om als provincie aanjager te zijn van deze doelen. Met in Brabant een van de slimste regio’s ter wereld willen we hierin een internationaal voorbeeld zijn. Daarnaast kijken we ook naar de toekomst na 2030 en daarmee naar nieuwe, verdergaande duurzame ontwikkelingsdoelen. Dat doen we provinciaal, maar we zetten ook hierin een internationaal voorbeeld voor uiteindelijk een SDG’s 2.0. Zo blijven we ook na 2030 werken aan een toekomstbestendige wereld.

Bij uitvoering van provinciaal beleid wordt telkens gedacht in kansen die internationalisering biedt zoals het verwerven van kennis, netwerken en financiële middelen, het vermarkten van diensten en/of producten en het aantrekken van internationaal talent, kennis en kunde. De uitvoering van ons brede internationaliseringsbeleid pakken we op tal van provinciale beleidsthema’s op met de Brabantse partners uit de Q-Helix zoals de waterschappen, gemeenten, ondernemersnetwerken en (sub-)regionale ontwikkelingsmaatschappijen. Daarbij wordt nadrukkelijk niet alleen de samenwerking over de grenzen gezocht op economisch vlak, maar op alle beleidsterreinen van de provincie waar meerwaarde gecreëerd wordt.

Het is belangrijk dat de stem van Brabant ook in Den Haag en Brussel duidelijk klinkt. Daarvoor lobbyen we als provincie in deze steden bij de nationale en Europese instanties. D66 wil dat Brabant ook investeert in een stevige ambtelijke vertegenwoordiging in Brussel, Vlaanderen en Duitsland, zodat we geen kansen mislopen in Europees verband of in de samenwerking met buurlanden en buurregio’s.

De oorlog in Oekraïne is een ongekende humanitaire ramp, waarvan ook de gevolgen Brabant raken. We vinden het fantastisch dat Brabanders en Brabantse gemeenten zich inzetten voor Oekraïense burgers die om hulp verlegen zijn. Om de weg naar het EU-lidmaatschap voor kandidaat-leden Oekraïne en Moldavië te bespoedigen zal de provincie aanbieden om regionale overheden daar te helpen in dat proces. Onze ervaringen met goed bestuur, innovatieve en duurzame economisch groei en Europese subsidies en wet- en regelgeving kunnen voor hen van waarde zijn. Bestuurlijke contacten kunnen de basis leggen voor toekomstige economische betrekkingen, bijvoorbeeld wanneer de landen zijn toegetreden tot de Europese Unie.

Beeld: D66 Beeldbank

Democratie van nu: versterk de Brabantse democratie

D66 is opgericht om democratie dichter bij mensen te brengen. Wij willen dat iedereen mee kan doen met onze democratie. Niet één keer in de vier jaar, maar iedere dag. Het gaat dan bijvoorbeeld om de dienstverlening en transparante verantwoording van de provincie en begrijpelijke communicatie richting de inwoners. Het kan ook gaan over experimenten en vernieuwingen van het democratische systeem zelf zoals een burgerberaad. Brabanders spelen via een burgerberaad en online panels een sleutelrol om maatschappelijke problemen in de provincie aan te pakken. Om inwoners nu en in de toekomst te betrekken is het belangrijk om maatschappelijke betrokkenheid te stimuleren. Brabander zijn betekent voor ons: mee mogen doen, mee kunnen doen en mee móeten doen. Provinciale Staten zijn een volksvertegenwoordiging, dus het verstevigen van het dualisme is ook een versteviging van de Brabantse democratie. Ook Brabantse media spelen een belangrijke rol in het democratische landschap en we waken over de pluriformiteit van de Brabantse media.

Provinciehuis Noord-Brabant

Provinciehuis Noord-Brabant - Beeld: Adobe Stock

Beeld: D66 Beeldbank

Agenda van Brabant actualiseren: een agenda van samenwerken

D66 wil vooral dat de provincie toegevoegde waarde creëert vanuit het belang van de inwoners en in samenhang met andere overheden. Dat kan door de Agenda van Brabant tegen het licht te houden en aan te passen. De provincie speelt een verbindende rol en heeft oog voor lokale noden en (sub)regionale behoeften, met name daar waar het kwetsbaardere partijen zoals kleinere gemeenten betreft.

D66 wil dat de organisatie van de provincie past bij haar beleid en de taken die daaruit voortvloeien. De organisatie moet actief op de uitkomsten van de discussie worden aangepast.  De provincie Noord-Brabant is over 4 jaar de meest vernieuwende regio als het gaat om beleidsvorming en de wijze van uitvoering. De medewerkers van de provinciale organisatie worden gewaardeerd om hun kennis en kunde en de provincie toont zich een uitstekende, inclusieve werkgever met een modern diversiteitsbeleid.  Dat vraagt om een nieuwe sturingsfilosofie voor de provinciale ambtelijke organisatie en de omgang met verbonden partijen zoals BrabantSport, de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij, VisitBrabant, Brabant-C. Het nieuwe kader daartoe wordt door Provinciale Staten vastgesteld.

We zoeken actief de samenwerking met elkaar op zoals in B5-verband (BrabantStad), met de M7-gemeenten, plattelandsgemeenten, regionale samenwerkingsverbanden en organisaties als Brainport, REWIN, AgriFood Capital en Midpoint Brabant. Met plattelandsgemeenten gaan we werken aan een Brabantse Agenda voor een Leefbaar Platteland, aangezien het landelijk gebied de komende jaren op de schop gaat vanwege de grote maatschappelijke transities als de landbouwtransitie en de opgaven om water, lucht en bodem te verbeteren.

D66 Brabant streeft naar een krachtig bestuur voor Brabant. Zowel de provincie als de gemeente moeten vitaal en besluitvaardig zijn. D66 wil dat herindeling van gemeenten altijd als een optie blijft bestaan. Uiteraard gaat dit het beste als inwoners hier ook voorstander van zijn. De opgaven van Brabant vragen echter om krachtig bestuur. Juist in de transitie in het buitengebied is twijfelend handelen en uitstelgedrag op korte termijn wellicht aantrekkelijk, maar D66 Brabant ziet hoe het op lange termijn belangen van inwoners schaadt. Gemeenten die opgaven onvoldoende aankunnen, worden aangemoedigd om door samenwerking met buurtgemeenten en de regio tot meer daadkracht te komen. Lukt dit niet, dan is voor D66 gedwongen herindeling een laatst mogelijke optie.

Beeld: Reginald Kluijtmans

Statenzaal - Beeld: Griffie Noord-Brabant

Veiligheid en integriteit

De provincie dient zich helaas in toenemende mate te ontfermen over de veiligheid van haar inwoners en haar bestuurders door de strijd tegen ondermijning en de georganiseerde criminaliteit samen met anderen te voeren. Wegkijken en verantwoordelijkheden afschuiven zijn geen optie. Inzet van de provincie kan worden gevraagd bijvoorbeeld als het gaat om grensoverschrijdende of interprovinciale samenwerking of bij de screening bij benoemingen en in het kader van de Wet Bibob bij vergunningenafgiften, subsidieverleningen, aanbestedingen en vastgoedtransacties door de provincie. Daarnaast kan er niet getornd worden aan de integriteit van het provinciale bestuur en haar bestuurders, waar D66 Brabant wil dat Provinciale Staten scherp toezicht op zal houden. Interbestuurlijk toezicht wordt uitgevoerd in goede dialoog met betreffende medeoverheden, maar met scherpte als het gaat om wettelijke taken en verantwoordelijkheden.

Er kan niet getornd worden aan de integriteit van het provinciale bestuur en haar bestuurders, waar D66 wil dat Provinciale Staten scherp toezicht op zal houden. Interbestuurlijk toezicht wordt uitgevoerd in goede dialoog met betreffende medeoverheden, maar met scherpte als het gaat om wettelijke taken en verantwoordelijkheden.

Beeld: D66 Beeldbank

De financiën op orde en toekomstbestendig

D66 wil dat de financiën van de provincie veel inzichtelijker worden. Er moet duidelijker worden welke inkomsten en uitgaven incidenteel (eenmalig) of structureel (terugkerend) zijn. Welke fondsen worden aangehouden en waarom. Welke weerstandsvermogens zijn opgebouwd voor financieel minder florissante tijden en hoe de immunisatieportefeuille beter kan worden beheerd. De politiek dient meer afstand te betrachten bij de afwegingen die gemaakt worden ten aanzien van beleggingen en investeringen. Dat is het domein van inhoudelijke financiële en (bedrijfs)economische experts. Op welk geld en welke uitgaven de provincie op de langere termijn mag en moet rekenen wordt inzichtelijker gemaakt. Daarbij hoort ook het vraagstuk in hoeverre de provincie afhankelijk wil zijn van de ‘opcenten’. Dit is een vraagstuk dat niet in Brabant kan worden opgelost maar met de landelijke politiek moet worden beslecht. Onze provincie kan wel aangeven wat werkbaar of nodig is op financieel gebied. Ook daarover wil D66 de komende jaren het gesprek aangaan, ook met de politieke spelers in Den Haag. 

De planning & controlcyclus van de provincie wordt meer ingericht op een beoordeling van de geleverde kwaliteit door inzet van provinciale middelen in plaats van kwantiteit zoals het aantal gedraaide projecten. Inzet van middelen moet uiteindelijk positieve impact maken op de Brabantse samenleving en daar sturen we vanuit de Provinciale Staten op en laten Gedeputeerde Staten vanuit de rolzuiverheid tweejaarlijks het gevoerde beleid verantwoorden.

De Commissaris van de Koning wordt jaarlijks na het zomerreces gevraagd een “Staat van Brabant” uit te spreken in Provinciale Staten om het maatschappelijke debat in Brabant te voeden.

Beeld: Stockbeeld

Daarom wil D66 Brabant

  • Een Open Brabantse Overheid bevorderen, gericht op efficiënte en effectieve dienstverlening en waarbij transparantie ten aanzien van overheidsinformatie centraal staat.
  • Van Brabant een eBrabant maken, dé digitale koploper in de Europese Unie met vernieuwende vormen van eGovernment, waarbij informatie- en communicatietechnologie wordt gebruikt om informatie en overheidsdiensten aan inwoners, bedrijven en overheden te verstrekken. Daartoe zoeken we inspiratie elders in de Europese Unie, bijvoorbeeld in Estland en maken optimaal gebruik van Europese fondsen en kennisnetwerken. 
  • Een ambitieus breed internationaliseringsbeleid en public affairs-, en brandingsbeleid uitwerken waarbij de kansen benutten van werken over de grens worden geoptimaliseerd (onder meer door kennisdeling, netwerken, programma’s en projecten realiseren met kennis en financiële middelen van bijvoorbeeld de Europese Unie en rijksoverheid). Dat vergt ontwikkeling, verder uitbouw van bestaande specifieke competenties in de ambtelijke organisatie, bij Stimulus en de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij (BOM) en slimme samenwerking met andere Brabantse overheden, ondernemersnetwerken en kennis-, onderwijs- en maatschappelijke instellingen (Q-helix).
  • Investeren in een provinciale “Projectstimuleringsregeling” om voorfinanciering van kansrijke Europese projectvoorstellen voor medeoverheden (Brabantse gemeenten en waterschappen), kennis- en onderwijsinstellingen mede mogelijk te maken en zodoende meer te profiteren van het verkrijgen van kennis en (financiële) middelen op Rijks- en Europees niveau;
  • Lokale en regionale overheden in Oekraïne en Moldavië leveren wij bestuurlijke assistentie in het proces van toetreding tot de Europese Unie;
  • Met Belgische, Vlaamse in het bijzonder, en Duitse (buur)regio’s samenwerken.  Dat geldt ook voor de internationale regio’s waar de provincie Noord-Brabant al bestendige relaties mee onderhoudt.  
  • De samenwerking in de vorm van BrabantStad, met M7-gemeenten en plattelandsgemeenten versterken.
  • Dat er in de communicatie door de provincie ook rekening wordt gehouden met laaggeletterden en anderstaligen.
  • Dat de ambtelijke organisatie zelf een goede afspiegeling is van de samenleving. Denk daarbij aan een inclusief en divers personeelsbeleid, verschillende opleidingen en het gericht betrekken van minder vertegenwoordigde doelgroepen om mee te praten over beleid.
  • Investeren in Brabantse journalistieke initiatieven. Media zijn van cruciaal belang voor een evenwichtige democratie.
  • De Brabantse democratie versterken voor jong en oud, daarom moeten Provinciale Staten zich openstellen voor de jeugd en bijdragen aan een open debatcultuur. D66 wil dat er op verschillende wijze betrokkenheid bij het democratische proces kan zijn en dat al vanaf jonge leeftijd die maatschappelijke betrokkenheid gestimuleerd wordt.
  • Basisscholen en scholen voor middelbaar onderwijs om deel te nemen aan programma’s en activiteiten die jongeren in staat stellen om op te groeien met het idee dat het normaal is om mee te denken en te doen in het publiek vormgeven van de maatschappij.
  • De mogelijkheid om op provinciaal niveau een burgerberaad in te stellen. De spelregels daartoe worden in samenwerking met partijen als Bureau Burgerberaad opgesteld
  • De begroting en de jaarrekening van de provincie wordt inzichtelijk gemaakt en de Planning & Control-cyclus stuurt op kwaliteit en impact van beleid.
  • Financiering van projecten vanuit de immunisatieportefeuille wordt door inhoudelijk deskundigen op afstand van de politiek gezet met een verkleining van de rol van Provinciale Staten.
  • De provincie zet, samen met het Interprovinciaal Overleg (IPO) in op een stevige lobby richting Den Haag om meer fiscale autonomie te bewerkstelligen.
  • Er komt een nieuwe sturingsfilosofie als beleidskader om de provinciale organisatie van impact te laten zijn in de Brabantse samenleving en als werkgever aantrekkelijk te houden voor talentvol personeel met verschillende achtergronden en competenties. 
  • De provincie acteert alleen op het gebied van veiligheid waar gemeenten samen vragen om inzet van de Provincie. 
  • Herindeling, ook gedwongen, blijft een optie als gemeenten hun taak niet individueel aankunnen.