Spreektekst Statendag 10 oktober

Bestuursrapportage II-2025

Spreektekst Floris Stoot

Voorzitter,

Brabant is een sterke, innovatieve provincie. Maar die positie behouden we niet door stil te staan die behouden we door te blijven investeren. Investeren in bereikbaarheid, in wonen, in energie, in leefbaarheid. En daarmee in kansen voor Brabanders.

De Burap laat zien dat Brabant financieel gezond is. Tegelijkertijd zien we de grijze wolken die zich samenpakken aan de horizon: de verwachte korting op het Provinciefonds. Die kan de provincie in de komende jaren tientallen miljoenen kosten. Dat is reden tot zorg.

Maar, er is ook een ander beeld. Want waar het Provinciefonds mogelijk daalt, stijgt de motorrijtuigenbelasting juist fors.
De cijfers laten een structurele groei zien in de komende jaren, door correcties van de Belastingdienst en een groter wagenpark. Dat levert Brabant aanzienlijke extra inkomsten op.

Daarom heb ik een vraag aan de gedeputeerde:
Hoe kijkt het college naar die balans? Vangen de hogere inkomsten uit de motorrijtuigenbelasting de verwachte korting op het Provinciefonds grotendeels op?

En als dat zo is,

is het dan nodig om nu op de rem te trappen, of kunnen we juist met vertrouwen blijven investeren in de toekomst van Brabant?

Voor D66 is het antwoord helder: Brabant moet blijven investeren in vooruitgang. Die financiële ruimte is belangrijk, want die bepaalt of we kunnen blijven investeren in wat Brabanders echt raakt zoals: wonen, energie en leefbaarheid.
De woningnood in Brabant is groot. En we zien gelukkig dat dit college inzet op stedelijke gebiedsontwikkeling, op kennisuitwisseling over duurzame woningbouw, en op ondersteuning van gemeenten via SPRONG. Dat zijn goede stappen.

Toch constateren we dat de ambitie van 13.500 woningen per jaar nog niet gehaald wordt. We begrijpen dat externe factoren een rol spelen rente, stikstof, netcongestie maar dat ontslaat ons niet van de plicht om alles op alles te zetten.

D66 ziet juist veel potentie in het beter benutten van de bestaande voorraad. Te veel winkel en bedrijfspanden staan leeg, terwijl Brabanders een woning zoeken.

Daarom dienden we in 2024 de motie Beter benutten bestaande voorraad’ in, die is aangenomen. We zijn blij dat GS hiermee aan de slag is, maar de uitvoering laat op zich wachten.

Onderzoek van STEC laat zien dat Brabant ruimte heeft voor ruim 100.000 extra woningen in bestaande gebouwen. Woningen die onwijs hard nodig zijn in Brabant. Daarom vraag ik aan GS:

Waar komt de vertraging vandaan, en wanneer kunnen we dit plan van aanpak eindelijk uitvoeren samen met onze woonpartners?

Want voorzitter, iedere maand vertraging betekent dat duizenden Brabanders langer wachten op een huis.
 
En om al die nieuwe woningen te kunnen aansluiten, moeten we ook onze energievoorziening op orde brengen. Het programma Energie staat onder druk. De netcongestie in Brabant vormt inmiddels een directe bedreiging voor onze economie en voor het dagelijks leven van Brabanders.

Enexis waarschuwde deze week nog in het Brabants Dagblad: bij een strenge winter dreigt dagenlange stroomuitval. Dat is geen verre toekomst dat is nu.

Voor D66 is het daarom tijd om door te pakken.
We willen versnellen met energiehubs, zodat bedrijven en inwoners energie en warmte kunnen delen.
Slim, lokaal en duurzaam.

Daarnaast moeten we samen met Enexis en TenneT extra investeren in het versneld oplossen van netcongestie en in energiebewust gedrag.

Dat vraagt ook iets van onszelf: slimmer laden, wassen op andere tijden, tijdelijk afschakelen bij pieken. Met de juiste steun kunnen we Brabanders hierbij helpen.
 
Voorzitter,

Ja, er zijn financiële onzekerheden, maar er zijn ook kansen.
De vraag is niet alleen of we het kunnen betalen de vraag is: kunnen we het ons veroorloven om niet te investeren?

D66 zegt: laten we met lef en vertrouwen vooruit blijven kijken.
Want Brabant heeft de ruimte, de kennis en de energie om te laten zien: Het kan wel.

Tot zo ver voorzitter.