Brabant moet open blijven

Spreektekst bij motie 174a Stilstaan is geen optie

Voorzitter,

Stilstaan is geen optie voor Brabant! Kernvraag voor D66 bij de nadere uitwerking van deze motie is dan ook: hoe houden we Brabant open en geven we toch perspectief. Aan de boeren, de natuur en andere sectoren in Brabant.

Perspectief bieden aan alle sectoren in Brabant

D66 is er nog steeds trots op dat met onze gedeputeerde landbouw de provincie Noord-Brabant al in 2017 ambitieus heeft ingezet om Brabant voorop te laten lopen met de transitie van de Landbouw. Doel was en is om te komen tot de verbetering van de natuur en de hiervoor nodige emissiereductie. We herhalen het hier nog maar eens: al sinds 2017 is de Brabantse aanpak bij iedereen bekend.

Brabant is op dit moment een belangrijke economische speler in Nederland en zelfs in Europa met de regio Eindhoven als Mainport juist omdat de ontwikkeling van de economie ook ambitieus is opgepakt.

Brabant mag niet op slot

Maar een bloeiende Landbouwsector en groeiende industriële bedrijvigheid hebben belangrijke consequenties. Wij noemen hier de extra investering in de bouw van woningen, de vraag naar bedrijfsterreinen, de verduurzaming van de energiesector en de noodzaak om de infrastructuur mee te laten groeien.
En ook de natuur heeft – ondanks onze inspanningen – meer aandacht en verbetering nodig. Die is er immers de laatste jaren niet beter op geworden.

Brabant dreigt op slot te gaan als we niets doen. We moeten aantonen dat de natuur er niet op achteruit gaat. Dat volgt uit de recente uitspraken van de rechter, genomen in het kader van de verlening van de benodigde Natuurvergunningen. Volgens de rechter dient er in de vergunningen een passende beoordeling afgegeven te worden waarin daadwerkelijk aangetoond wordt dat de natuur er niet op achteruit gaat.

Door het gebruik van innovatieve systemen zouden onze boeren de voorgeschreven emissiereductie kunnen realiseren. Dat was tot voor kort het uitgangspunt in het Brabantse beleid.

Maar deze innovatieve systemen werken in de praktijk minder goed (door verschillende redenen) dan beloofd. De afwezigheid van nadelig effecten voor de natuur kan niet worden vastgesteld. De gemakkelijke oplossingen waar we allen graag in geloofden blijken dus niet genoeg. We moeten met betere oplossingen komen waarbij we niet kunnen uitsluiten dat deze tot pijnlijk keuze kunnen leiden.

Zonder passende beoordeling kunnen er totaal geen vergunningen meer worden verleend. Dat heeft ook ingrijpende consequenties voor andere sectoren als woningbouwprojecten, de energietransitie, infrastructurele ontwikkelingen en verdere bedrijfsinvesteringen. Door het stilvallen van de vergunningverlening kan Brabant in stagnatie en evt. in een recessie terecht komen en willen we dat voorzitter?

Kijk naar wat er wel kan

Als uitvoering op motie 174a heeft de gedeputeerde een dappere eerste aanzet gedaan met mogelijkheden om uit deze impasse te komen. De gedeputeerde had al aangegeven dat gezien de termijn dit slechts een 50 tot 80% versie zou zijn.

Gezien de korte termijn zijn wij blij met deze eerste stap!

De insteek van het college is wat er wel kan. Daarmee zijn we het van harte eens. Toch willen we de gedeputeerde meegeven dat wat ons betreft er meer risico genomen mag worden. Met creatieve ideeën ook waar het gaat om maatregelen die nu nog niet als realistisch en geborgd worden gekwalificeerd. Er moet nu actie genomen worden. En deze urgentie vraagt om ook onorthodoxe methoden die ook echt reductie gaan opleveren. Zoals ik al zei: er is geen tijd meer om lastige keuzes uit de weg gaan. We moeten nu lef tonen en daadwerkelijk tot oplossingen komen.

Toon lef en neem tempo

D66 ondersteunt daarnaast de verdere omschakeling naar (biologische) natuur-inclusieve landbouw. Ondersteuning van boeren vinden wij dan ook cruciaal, zodat boeren geholpen worden om hiervoor een keuze te maken. Deze omschakeling vraagt echter meer tijd.

De memo van het college benoemt een stel maatregelen om tot emissiereductie te komen die wij als D66 onderschrijven. We missen echter nog wel een aantal mogelijkheden bij voorbeeld een hoger percentage afroming bij extern salderen. De passage over het intrekken van vergunningen vinden we wel heel voorzichtig beschreven. College: durf ook hier meer lef te tonen en tempo te nemen! Ook hierin mag Brabant voorop blijven lopen!!
Vandaar dat D66, samen met de VVD, GroenLinks en de PvdA een motie heeft opgesteld.

Stikstof is een breed Brabants probleem

Gemeenten zouden kunnen helpen bij het intrekken van niet gebruikte Wabo vergunningen. De mogelijkheden daartoe worden wat D66 betreft nog in de nota onderbelicht. En ook onze eigen mogelijkheden als provincie worden daarbij onbenut.

Ook mag de gedeputeerde meer partijen betrekken bij haar plannen.
Ten eerste de boeren zelf die dagelijks met de problemen uit de praktijk te maken hebben en uitvragen waar zij oplossingen zien.
Maar ook de werkgevers VNO-CNV voor wier belang het is om Brabant van het slot te krijgen, Ze hebben zelf in hun brief aangegeven betrokken te willen worden en mee willen denken.

Stikstof is een breed Brabants probleem en niet alleen een boerenprobleem!

We moeten perspectief bieden om Brabant open te houden. Doel was en is emissiereductie om de natuur te beschermen, vergunningverlening mogelijk te maken en voor economische en maatschappelijke ontwikkelingen. We zijn allemaal aan zet! ( Alleen met een forse emissiereductie in alle sectoren vergroten we het perspectief om Brabant open te houden en leveren we een bijdrage aan de kwaliteit van de Brabantse natuur.

De datum is geen doel, emissiereductie wel!

Ons tijdpad in Brabant is ambitieus. Het Rijk had zichzelf aanvankelijk meer tijd gegeven maar de rechter heeft bepaald dat het Rijk toch sneller moet.

In de brieven van de diverse ministeries worden dan ook veel voorstellen gedaan om tot versnelling te komen. Dit gaat echter niet snel genoeg om de situatie van Brabant per direct te verbeteren.
De huidige termijnen zijn helaas op dit moment ook voor ons niet meer realistisch. Maar achteroverleunen is geen optie.

De urgentie staat vast en het verschuiven van de datum 1 januari 2024 moet dan ook zo kort mogelijk zijn. De datum is geen doel. Emissiereductie wel!